Thủ tướng Đức Angela Merkel (trái) và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel tại Hội nghị thượng đỉnh EU ở Brussels, Bỉ, ngày 17/7/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Người phát ngôn của Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cho biết lãnh đạo 27 nước thành viên đã bắt đầu cuộc gặp trực tiếp lần đầu tiên sau 5 tháng phong tỏa chống dịch bằng việc "trao đổi quan điểm" với Chủ tịch Nghị viện châu Âu (EP) David Sassoli.
Trước đó, phát biểu khi tới dự hội nghị, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã lên tiếng thừa nhận Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt với "khoảnh khắc của sự thật", đồng thời nhấn mạnh "Chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để đạt được sự thống nhất".
Thừa nhận vẫn tồn tại những khác biệt sâu sắc giữa các nước, Thủ tướng Đức Angela Merkel cho rằng các nhà lãnh đạo sẽ phải đối mặt với các cuộc thảo luận "vô cùng khắc nghiệt" về kế hoạch phục hồi cũng như ngân sách dài hạn của khối. Bà nhấn manh: "Chúng ta cũng phải đối mặt với thực tế này và chúng ta thực sự cần thiện ý lớn để thỏa hiệp nếu muốn đạt được một điều gì đó tốt đẹp cho người dân và châu Âu trước đại dịch. Đó là lý do vì sao tôi lường trước được những cuộc đàm phán sẽ rất, rất khó khăn".
Khẳng định Tây Ban Nha đến với hội nghị với hy vọng đạt được một thỏa thuận, Thủ tướng nước này Pedro Sanchez cho rằng các nhà lãnh đạo EU có nghĩa vụ đối với công dân của mình trong việc đạt được một sự nhất trí về quỹ phục hồi EU.
Về phần mình, Thủ tướng CH Séc Andrej Babis cho rằng các khoản phân bổ từ quỹ phục hồi EU cần dựa trên sự sụt giảm tăng trưởng kinh tế của các nước do dịch COVID-19 chứ không phải tình hình kinh tế của họ trong quá khứ. Ông nêu rõ: "Chúng ta sẽ thấy được tác động của đại dịch trong năm tới và sự ảnh hưởng này sẽ chủ yếu nhằm vào Tổng sản phẩm quốc nội. Do đó, điều này nên là tiêu chí lớn nhất....Tiền cần được phân bổ một cách đúng đắn và công bằng".
Hội nghị thượng đỉnh bất thường lần này dự kiến sẽ kéo dài 2 hoặc thậm chí là 3 ngày và có thể chưa phải là cuộc gặp thượng đỉnh cuối cùng của các nhà lãnh đạo EU về ngân sách dài hạn. Giới quan sát nhận định cũng các cuộc đàm phán hứa hẹn sẽ kéo dài và khó khăn.
Trước đó, Chủ tịch Hội đồng châu Âu đã đề xuất khoản ngân sách 1.074 tỷ euro để đạt được các mục tiêu dài hạn của EU, cũng như để duy trì toàn bộ năng lực của kế hoạch phục hồi. Ngoài ra, ông Michel cũng đề xuất duy trì sự cân bằng giữa các khoản vay, bảo lãnh và tài trợ để tránh gây quá tải cho các quốc gia thành viên mắc nợ.