Mục đích chuyến công du châu Âu của Tổng thống Mỹ

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tới Paris hôm 5/6 trong chuyến đi đánh dấu kỷ niệm 80 năm D-Day (ngày quân Đồng minh đổ bộ lên bãi biển Normandy của Pháp trong Chiến tranh Thế giới thứ hai) và thực hiện chuyến thăm cấp nhà nước theo lời mời của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.

Nhưng nhiệm vụ trước mắt sẽ quan trọng hơn nhiều, khi Tổng thống Biden tìm cách tăng cường mối quan hệ với các đồng minh xuyên Đại Tây Dương trong bối cảnh châu Âu phải đối mặt với cuộc xung đột Nga - Ukraine, thách thức từ Trung Quốc và nguy cơ cuộc bầu cử ở Mỹ có thể làm đảo lộn trật tự địa chính trị hiện tại.

John Kirby, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, cho biết, Tổng thống Biden thực sự tin rằng mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương đang ở một thời điểm quan trọng trong lịch sử, gắn liền với những biến động địa chính trị và các thách thức đang đặt ra trên khắp thế giới.

Tại Normandy, ông Biden và các nhà lãnh đạo phương Tây khác sẽ nhắc lại một thách thức cụ thể mà các lực lượng đồng minh phải đối mặt vào ngày 6/6/1944 – cuộc tấn công quân sự bằng đường biển lớn nhất trong lịch sử khiến hơn 10.000 người thương vong và trở thành thời điểm then chốt trong cuộc chiến chống Đức Quốc xã. 

Chuyến đi tới Normandy và chuyến thăm Pháp cấp nhà nước tiếp theo nhằm mục đích đưa Mỹ xích lại gần hơn với một trong những đồng minh chủ chốt trên trường thế giới. Tổng thống Macron là một trong những nhà lãnh đạo chủ chốt của châu Âu, có tiếng nói quan trọng liên quan đến xung đột Nga - Ukraine.

Pháp đã tăng gấp đôi ngân sách quốc phòng, tuyên bố sẽ vượt tiêu chuẩn chi tiêu quốc phòng 2% GDP của NATO và khởi động lại hoạt động sản xuất trong nước các thành phần quân sự quan trọng. Vào tháng 4 vừa qua, ông Macron đã đến thăm một nhà máy của Eurenco, nơi sẽ sản xuất thuốc nổ sau nhiều năm thuê bên ngoài sản xuất.

Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan cho biết, ông Biden dự kiến sẽ gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khi họ ở Normandy và một lần nữa bên lề hội nghị G7 ở Italy vào tuần tới.

Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm quan trọng trong cuộc xung đột ở Ukraine, quốc gia đã bắt đầu sử dụng vũ khí phương Tây để tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga lần đầu tiên. Ukraine trong nhiều tháng đã đề nghị Washington cho phép họ tấn công các mục tiêu trong nước Nga bằng vũ khí của Mỹ, khi Moskva tiến hành tấn công dồn dập từ trên không và trên bộ vào Kharkov và có thể rút về lãnh thổ Nga để củng cố lực lượng một cách an toàn.

Theo ông Kirby, khả năng sử dụng khoảng 300 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine sẽ được Tổng thống Biden và người đồng cấp Pháp Macron thảo luận trong chuyến thăm.

Hai nhà lãnh đạo cũng dự kiến ​​sẽ thảo luận về cuộc xung đột ở Trung Đông. Tổng thống Biden đã nỗ lực làm trung gian một lệnh ngừng bắn cho cuộc chiến Israel - Hamas ở Gaza nhằm giải phóng con tin, ngay cả khi ông vẫn duy trì ủng hộ Israel và chống các nỗ lực của châu Âu nhằm công nhận nhà nước Palestine hoặc điều tra Israel về cáo buộc "diệt chủng".

Tiếp theo chuyến thăm của ông Biden tới Pháp sẽ là chuyến đi tới Italy vào cuối tháng này để tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 hàng năm, một sự kiện ngoại giao quốc tế kép hiếm hoi vào giữa mùa bầu cử tổng thống. Tổng thống Biden sẽ không dự cuộc họp tiếp theo ở Thụy Sĩ để tham dự buổi gây quỹ tranh cử ở Los Angeles với các ngôi sao Hollywood. 

Trong khi đó, cả Reuters và AP đều cho rằng, chuyến thăm châu Âu của Tổng thống Biden lần này nhằm nhấn mạnh cam kết với các đồng minh của Mỹ, tìm cách thể hiện sự ủng hộ kiên định đối với an ninh châu Âu vào thời điểm một số đồng minh lo ngại ông Donald Trump đe dọa hủy bỏ các cam kết của Mỹ nếu ông trở lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 năm nay.

Ông Biden sẽ tái tranh cử vào tháng 11 trong cuộc cạnh tranh với cựu Tổng thống Trump. Ông Trump đã cảnh báo từ bỏ các đồng minh trong NATO nếu họ không tăng cường chi tiêu quốc phòng và một số người lo ngại rằng ông sẽ rút Mỹ hoàn toàn khỏi liên minh nếu được bầu làm tổng thống một lần nữa.