Mỹ đang chạy đua với chủng mới của virus SARS-CoV-2

Theo kênh NBC News, nỗ lực tiêm chủng ở Mỹ bị nhiều thứ cản trở: vấn đề phân phối, vấn đề nguồn cung, dân ngần ngại tiêm vaccine COVID-19. Tuy nhiên, để chống đỡ với một làn sóng tử vong, nhập viện và lây nhiễm khác, các nhà khoa học cho rằng cần phải xem xét lại cách triển khai tiêm chủng nhằm tăng số người được tiêm để chống lại các biến chủng mới của virus.

Ông Wan Yang, trợ lý giáo sư dịch tễ tại khoa y tế công cộng Mailman của trường Đại học Columbia, nói: “Chúng ta thực sự đang chạy đua với các biến chủng mới. Chúng ta cần chuẩn bị càng nhiều càng tốt trước khi mọi thứ xấu đi tới mức làm hệ thống y tế chịu thêm gánh nặng”.

Các loại vacine dường như vẫn hiệu quả với biến thể được phát hiện ở Anh từ tháng 11/2020 dù biến thể này dễ lây hơn.

Tuy nhiên, với biến thể ở Nam Phi, nghiên cứu phòng thí nghiệm của Moderna cho thấy lượng kháng thể do vaccine của công ty này tạo ra trong cơ thể người giảm. Mặc dù Moderna cho biết các kháng thể vẫn ở trên mức có thể bảo vệ được cơ thể, nhưng diễn biến này khiến Moderna bắt đầu nâng cấp vaccine hiện nay để tăng hiệu quả chống chủng mới.

Trong khi đó, theo ông Ali Mokdad, Giáo sư y tế toàn cầu tại Đại học Washington, các bang cần phải tìm cách tiêm chủng cho càng nhiều người càng tốt. Điều này có nghĩa là phải tính lại phương án tiêm chủng theo giai đoạn như hiện nay, tức là không ưu tiên nhóm nghề nghiệp và nhóm tuổi mà tiêm cho bất kỳ ai muốn tiêm.

Ông Mokdad nói: “Có thể cứu mạng người bằng cách tiêm cho người già, nhưng sẽ có thời điểm mà khi chúng ta có đủ vaccine, thì cần phải bỏ ngay lập tức các giai đoạn ai được tiêm đầu tiên, tiêm thứ hai và thứ ba”.

Theo ông Mokdad, Mỹ chưa có đủ vaccine vì vẫn còn có nhiều trì trệ trong công tác cung ứng và phân phối vaccine. Khắp nước Mỹ, tiêm chủng đang diễn ra chậm chạp. Một số bang gặp khó khăn trong sử dụng toàn bộ số liều vaccine được cấp phát, còn một số bang lại buộc phải hủy lịch hẹn tiêm vì không đủ vaccine.

Nếu quá trình phối hợp giữa sản xuất và phân phối không ổn định, Mỹ sẽ vẫn ở tình trạng dễ bị tổn thương nếu chủng mới của virus bắt đầu lây lan thậm chí còn nhanh hơn, gây chết người hơn, hoặc có thể vô hiệu hóa vaccine hiện tại.

Tiến sĩ Robert Califf tại tổ chức Verily Life Sciences cho rằng khả năng này không phải hoàn toàn không có căn cứ. Ông nói: “Càng nhiều người nhiễm thì dần dần, cơ hội để virus biến đổi càng nhiều. Nếu ta không dập dịch, rủi ro có một biến chủng trong số đó sẽ vô hiệu hóa vaccine hoặc kháng thể ngày càng cao”.

Theo các chuyên gia, điều này cho thấy công tác kiềm chế các ổ dịch càng trở nên quan trọng. Các biện pháp tiêu chuẩn gồm đeo khẩu trang, giãn cách xã hội, tránh tụ tập đông người. Trong khi đó, các nhà nghiên cứu vaccine cần cố gắng đi trước một bước so với virus ngày càng biến đổi. Ông Califf nói: “Như là cuộc cạnh tranh giữa virus và khoa học vậy”.

Dù vậy, vẫn có một số lý do để lạc quan. Chính quyền của ông Joe Biden đang huy động phản ứng liên bang để phối hợp tốt hơn chính quyền tiền nhiệm. Vấn đề nguồn cung vaccine có thể được giải quyết sớm nếu các vaccine khác được cấp phép sử dụng ở Mỹ, như vaccine của Johnson & Johnson và Novavax

Trong khi đó, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 đã có mặt tại nhiều quốc gia. Biến thể tại Anh có tên là 20I/501Y.V1, VOC 202012/01 hoặc B.1.1.7. Biến thể thứ hai của virus SARS-CoV-2 xuất hiện ở Nam Phi có tên 20H/501Y.V2 hoặc B.1.351. Một biến thể khác được phát hiện tại Brazil có tên P.1. 

CDC lo ngại biến thể của virus SARS-CoV-2 xuất hiện tại Anh vào cuối năm 2020 có thể lây lan mạnh tại Mỹ từ tháng 3 tới. Các chuyên gia đánh giá rằng các biến thể xuất hiện tại Nam Phi và Brazil dường như có khả năng lây lan mạnh hơn.

Tiến sĩ Mary Petrone chuyên nghiên cứu về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Yale (Mỹ) đánh giá việc giám sát các biến thể virus là vô cùng quan trọng bởi nguy cơ chúng có thể giảm hiệu quả của việc điều trị và vaccine, thậm chí thay đổi cách lây nhiễm.