Một quân nhân của Quân đội New Zealand đang quan sát các tàu chiến cập cảng Waitemata. Ảnh: AFP
Theo phóng viên TTXVN tại châu Đại Dương, phát biểu với báo giới tại thủ đô Wellington sau cuộc gặp với người đồng cấp Australia Anthony Albanese ngày 26/7, Thủ tướng New Zealand Chris Hipkins cho biết nước này "sẵn sàng đối thoại" về việc tham gia thỏa thuận AUKUS (gồm Australia, Anh và Mỹ), miễn là không liên quan tới việc phát triển tàu ngầm hạt nhân.
Thủ tướng Hipkins cho rằng hợp tác của New Zealand với AUKUS có thể thực hiện trong các lĩnh vực công nghệ quốc phòng - được xem là "trụ cột thứ hai" của thỏa thuận như không gian mạng, trí tuệ nhân tạo (AI) và vũ khí siêu thanh. Theo ông, sự tham gia của New Zealand là chủ đề đang được thảo luận giữa Wellington và Canberra trong vài năm qua, đặc biệt là 6 tháng gần đây. Hiện chưa có đề xuất nào được đưa ra, nhưng hai nước sẵn sàng duy trì các cuộc thảo luận về vấn đề này.
Về phần mình, Thủ tướng Australia Anthony Albanese cho rằng với tư cách là một quốc gia có chủ quyền, New Zealand có trách nhiệm xác định chính sách quốc phòng của riêng mình. Tuy nhiên, hai nước "chắc chắn" vẫn là bạn bè và là các quốc gia thành viên của liên minh an ninh tình báo Five Eyes (gồm Anh, Australia, Canada, Mỹ và New Zealand). Thủ tướng Albanese nhấn mạnh hai nước có mối quan hệ quan trọng trong lĩnh vực quốc phòng và việc sử dụng công nghệ về cơ bản là một trong những yếu tố của “trụ cột thứ hai”.
Trước đó, hồi tháng 3, New Zealand đã ra tín hiệu sẵn sàng tham gia quan hệ đối tác an ninh ba bên với Mỹ, Anh và Australia, nhưng chỉ trong khả năng phi hạt nhân. Cụ thể, Bộ trưởng Quốc phòng Andrew Little cho biết New Zealand quan tâm đến việc trở thành thành viên thứ tư của AUKUS, hy vọng được tham gia phát triển công nghệ quân sự ứng dụng AI, điện toán lượng tử và công nghệ thông tin tiên tiến.