Trên đây là tuyên bố của của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, đưa ra ngày 8/10 tại cuộc họp trực tuyến với đại diện Hiệp hội Các doanh nghiệp châu Âu tại Nga.
Công nhân vận hành hệ thống đường ống dẫn khí đốt tại thị trấn Boyarka, vùng Kiev, Ukraine. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Ngoại trưởng Lavrov nhấn mạnh: “Tôi muốn nhắc lại một lần nữa rằng (tập đoàn độc quyền khí đốt của Nga) Gazprom đang tiếp tục cung cấp khí đốt cho châu Âu theo các hợp đồng dài hạn. Gazprom tiếp tục hoàn thành tất cả các nghĩa vụ của mình và thậm chí còn hơn thế nữa”.
Quan chức ngoại giao Nga cũng cho rằng Ủy ban châu Âu (EC) và Mỹ phải chịu trách nhiệm trực tiếp về những căng thẳng hiện nay giữa Nga và châu Âu về nguồn cung năng lượng. Theo ông, EC đã kéo dài các yêu cầu pháp lý đối với dự án Dòng chảy phương Bắc 1, khiến tuyến đường ống dẫn khí đốt này chỉ hoạt động ở mức 50% công suất tối đa. Điều tương tự cũng có thể xảy ra với dự án Dòng chảy phương Bắc 2.
Châu Âu đang đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng manh nha từ mùa Đông năm ngoái khi thời tiết giá lạnh bất thường khiến nhu cầu sưởi ấm tăng vọt, làm giảm nghiêm trọng lượng khí đốt dự trữ xuống mức đáng lo ngại là 30% vào tháng 3. Đến mùa Xuân, nhờ chiến dịch tiêm vaccine ngừa COVID-19, hoạt động kinh doanh và tiêu dùng tại châu Âu tăng trở lại, thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ năng lượng. Nhu cầu tiếp tục gia tăng trong mùa Hè vừa qua khi thời tiết nóng bức khiến người dân sử dụng điều hòa và các hệ thống làm mát nhiều hơn.
Tuy nhiên, nhu cầu tăng không đi kèm với sự gia tăng dòng khí đốt của Nga, Na Uy và Algeria cung cấp cho châu Âu. Một lý do nội tại nữa là Liên minh châu Âu (EU) thu hẹp sản xuất điện từ than nâu, do đó các nhà máy điện buộc phải tăng dùng khí đốt trong khi nguồn điện từ năng lượng tái tạo như điện gió vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu. Thuế khí hậu áp lên các nguồn năng lượng hóa thạch cũng làm tăng giá khí và điện bán ra ở châu Âu. Giá điện tại EU đã tăng gấp đôi kể từ đầu năm nay, trong khi giá khí đốt tự nhiên tăng gần 800%, làm dấy lên lo ngại giá cả leo thang có thể gây bất ổn cho nền kinh tế khu vực. Chỉ số giá tiêu dùng trong tháng 8 tại các nước Khu vực Đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) tăng 3% - mức cao nhất trong vòng 10 năm qua, kèm theo lạm phát tăng.
Tình trạng thiếu khí đốt đã khiến 10 công ty cung cấp năng lượng ở Anh phá sản kể từ đầu tháng 8. Cuộc khủng hoảng khí đốt cũng khiến các doanh nghiệp sử dụng nhiều năng lượng lao đao. Với khí tự nhiên là nguyên liệu chính, nhiều hãng sản xuất phân bón đã phải đóng cửa nhà máy hoặc hạn chế sản lượng. Điều này có nguy cơ khiến chi phí sản xuất của nông dân cũng tăng theo, làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát giá lương thực toàn cầu.