Cựu Tổng thống Donald Trump tại một sự kiện ở Alabama ngày 4/8. Ảnh: AFP
Sức nóng của phiên tòa
Hàng loạt luật sư và chính trị gia đang thúc đẩy việc cho phép quay phim bên trong phòng xét xử ông Trump, đặc biệt là khi ngôi sao truyền hình thực tế một thời này phải đối mặt với bồi thẩm đoàn về cáo buộc cố gắng lật ngược cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
“Do tính chất lịch sử của các cáo buộc được đưa ra, thật khó để tưởng tượng một tình huống nào mạnh mẽ hơn để chiếu các thủ tục tố tụng trên sóng truyền hình”, nghị sĩ California Adam Schiff và hàng chục đồng nghiệp đảng Dân chủ viết trong bức thư kêu gọi phát sóng buổi xét xử ông Donald Trump.
Theo các nhà lập pháp trên, điều cực kỳ quan trọng là công chúng phải được chứng kiến, càng trực tiếp càng tốt, về cách thức tiến hành phiên tòa, sức mạnh của bằng chứng được đưa ra cùng với độ tin cậy của các nhân chứng.
Cựu Tổng thống Trump hiện bị cáo buộc hình sự trong ba vụ án riêng biệt: làm giả hồ sơ kinh doanh để trả tiền “bịt miệng” diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels, xử lý bất hợp pháp các tài liệu bí mật và cố gắng lật đổ cuộc bầu cử năm 2020.
Nguy cơ về bản cáo trạng thứ tư nhằm vào chính trị gia này đang hiện hữu, liên quan đến một cuộc điện thoại trong đó ông Trump gây áp lực với một quan chức bầu cử tại bang Georgia để "tìm" 11.780 phiếu bầu giúp đảo ngược thất bại của ông trước đối thủ Joe Biden.
Theo cuộc thăm dò của tờ New York Times và trường Sienna College, bất chấp việc các phương tiện truyền thông đưa tin rộng rãi về những cáo buộc của ông Trump, đa số cử tri đảng Cộng hòa (74%) và 1/3 số cử tri nói chung tin rằng ông Trump không phạm pháp.
Bản thân ông Donald Trump khẳng định ông vô tội và là nạn nhân của một "cuộc săn phù thủy" nhằm ngăn cản ông tái tranh cử vào Nhà Trắng.
Luật sư John Lauro đại diện cho ông Trump chia sẻ sự ủng hộ cá nhân về việc phát trực tiếp buổi xét xử. “Cá nhân tôi rất muốn thấy điều đó”, ông Lauro nói với Fox News Sunday, đồng thời cáo buộc chính quyền Tổng thống Joe Biden “không muốn người dân Mỹ nhìn thấy sự thật”.
Alan Dershowitz, một chuyên gia luật hiến pháp, cho biết việc làm rõ vai trò và hành động chính xác của ông Trump là lý do chính để đưa phiên tòa ra trước đông đảo người xem.
"Nếu phiên tòa xét xử Trump không được phát trực tiếp, công chúng sẽ biết về các sự kiện thông qua việc đưa tin cực kỳ thiên vị của các phương tiện truyền thông ngày nay”, ông viết Dershowitz trên tờ The Hill.
Chuyên gia trên nhận định rằng buổi xét xử như thể bị chia làm hai kiểu khác nhau: một phiên tòa được quan sát bởi các phóng viên của MSNBC, CNN, New York Times và các phương tiện truyền thông tự do khác, phiên tòa còn lại qua lăng kính của các phóng viên của Fox, Newsmax và các hãng truyền thông bảo thủ khác.
Tòa án Mỹ tại Washington, nơi một trong vụ cáo buộc hình sự của ông Trump sẽ được đưa ra xét xử, có thể là trong năm 2024. Ảnh: AFP
Tiền lệ của OJ Simpson
Mặc dù một số thủ tục tố tụng cấp tiểu bang đã được chiếu trên truyền hình Mỹ, trong đó phiên tòa xử tên sát nhân OJ Simpson đã trở thành “bom tấn” về số lượng người theo dõi, thì các phiên tòa liên bang không được chụp ảnh hoặc phát sóng, theo các quy định có từ năm 1946.
Giáo sư luật Neal Katyal tại Đại học Georgetown, lập luận trên tờ Washington Post rằng đã đến lúc cập nhật sắc lệnh "lỗi thời" này.
Ông viết: “Chúng ta đang sống trong thời đại kỹ thuật số, nơi mọi người suy nghĩ trực quan và quen với việc nhìn mọi thứ bằng chính đôi mắt của mình”.
Quyết định có cho phép đặt máy quay trong phòng xử án hay không cuối cùng sẽ thuộc về Hội đồng Tư pháp (Judicial Conference) - cơ quan hoạch định chính sách của hệ thống tòa án liên bang, do Chánh án Tòa án Tối cao John Roberts điều hành.
Ngoài ra, Quốc hội Mỹ có thể thay đổi luật.
Giao sư Katyal từng làm một công tố viên trong vụ xét xử cảnh sát Derek Chauvin - người siết cổ nạn nhân người Mỹ gốc Phi George Floyd năm 2020 - cho rằng việc phát sóng các thủ tục tố tụng đã giúp công chúng bị chia rẽ sâu sắc chấp nhận bản án đối với cảnh sát Chauvin khi nó được đưa ra.
Ông Katyal khẳng định điều tương tự cũng sẽ xảy ra tại phiên tòa xét xử ông Trump: "Chúng tôi có quyền xem nó. Và chúng tôi có quyền đảm bảo rằng những kẻ tung tin đồn và những người theo thuyết âm mưu không kiểm soát câu chuyện”.
Rủi ro từ kế hoạch phát sóng
Tuy nhiên, bà Christina Bellantoni, chuyên gia về truyền thông và báo chí chính trị tại Đại học Nam California, nhận định việc đưa tất cả lên màn ảnh nhỏ có thể trở thành cơ hội để ông Trump làm chủ tình thế và bẻ cong câu chuyện.
"Dự đoán của tôi là đánh giá của công chúng về ông ấy sẽ tăng lên, bất kể bằng chứng nào được đưa ra”, bà nói với AFP.
Có rủi ro rằng phiên xét xử đối với cáo buộc nhằm lật đổ nền dân chủ sẽ trở thành một trò giải trí không hơn không kém, nơi không ai thay đổi suy nghĩ.