Ông Makoto Watanabe nhớ lại những núi tuyết phủ cao chót vót đến tận đỉnh đầu khi ông còn là một cậu bé, tuyết dày đặc phủ kín thành phố Otaru (tỉnh Hokkaido, miền Bắc Nhật Bản) suốt nhiều tháng liền. Nhưng năm nay, ông dường như không cảm nhận được mùa Đông đã đến từ khi nào.
“Đây là năm tuyết rơi ít nhất mà tôi từng thấy trong đời. Sáng nay, chỉ có một chút tuyết rơi xuống nhưng lượng tuyết ít đến nỗi không đủ đọng lại bất cứ nơi nào ở Sapporo. Đây là mùa Đông đầu tiên mà tôi cảm thấy biến đổi khí hậu thực sự đã ảnh hưởng đến Hokkaido”, ông Watanabe, Giáo sư truyền thông tại Đại học Hokkaido Bunkyo nói.
Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (Hong Kong, Trung Quốc), không chỉ Hokkaido đang phải trải qua một mùa Đông ấm áp mà nhiệt độ tại nhiều khu vực khác ở Nhật Bản cũng cao hơn rất nhiều khiến lượng tuyết ít hơn hẳn so với các năm trước.
Cơ quan Khí tượng Nhật Bản xác định lượng tuyết rơi ở Hokkaido vào tháng 12 chỉ còn 48% so với trung bình mỗi năm, đây là mức tuyết rơi thấp nhất theo dữ liệu hồ sơ được ghi nhận kể từ năm 1961.
Tại các khu vực gần bờ biển phía Đông Bắc của Nhật Bản - nơi thời tiết thường chịu ảnh hưởng của khí hậu lạnh từ phía Bắc Trung Quốc và Nga, lượng tuyết rơi trung bình chỉ ở mức 28% so với các năm thông thường.
Một số thị trấn gần bờ biển thường có tuyết phủ kín đường phố, cao đến đầu gối vào giữa tháng 1 hàng năm nhưng đến thời điểm này vẫn chưa thấy tuyết xuất hiện.
Cơ quan Khí tượng Nhật Bản nhận định nguyên nhân của thời tiết bất thường này là do những cơn gió Tây thổi qua miền Bắc Nhật Bản đã ngăn khối không khí lạnh di chuyển về phía Nam và mang đi nhiều tuyết hơn. Cơ quan này cũng dự đoán kiểu thời tiết tương tự sẽ phổ biến trong những tháng tới và nhiệt độ ấm hơn sẽ khiến hơi nước đọng lại tạo thành những cơn mưa.
Sự biến đổi khí hậu cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành công nghiệp du lịch ở những địa phương thường có lượng tuyết rơi lớn. Thành phố Sapporo – thành phố lớn nhất Hokkaido đang chuẩn bị đăng cai một lễ hội tuyết thường niên vào cuối tháng 1, đây là một sự kiện quan trọng đối với du lịch địa phương.
Nổi bật trong lễ hội là các tác phẩm điêu khắc các tòa nhà nổi tiếng trên khắp thế giới làm từ tuyết. Nhưng năm nay, thành phố đã phải yêu cầu vận chuyển hàng ngàn tấn tuyết đến công viên để phục vụ lễ hội. Ước tính, mỗi chiếc xe tải chở 5 tấn tuyết sẽ phải thực hiện 6.000 chuyến vận chuyển trước khi lễ hội diễn ra.
Nhà tự nhiên học và Giáo sư nhân chủng học văn hóa tại Đại học Khoa học Thông tin Tokyo Kevin Short cho biết lượng tuyết giảm chỉ là một biểu hiện tác động của biến đổi khí hậu xảy ra tại Nhật Bản.
“Ở mức độ địa phương, các chuyên gia cho rằng khá khó khăn để thấy tận mắt sự ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nhưng hiện nay tôi chỉ cần nhìn qua cửa sổ để nhận thấy sự khác biệt này. Khu vực Kanto được biết đến là một vùng ôn đới mát mẻ, nơi này thường được coi là ‘thủ phủ’ của các loài cây rụng lá nhưng những năm gần đây điều đó đã thay đổi. Tôi nhìn ra cửa sổ và thấy những tán cây xanh mởn như ở những vùng ôn đới ấm áp khác”, Giáo sư Short nói.
Theo Giáo sư, một hội nghị về sự nóng lên toàn cầu gần đây đã nhận định Nhật Bản là một trong những quốc gia có nguy cơ chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu cao nhất.
“Các chuyên gia dự đoán rằng quốc gia hải đảo của người Nhật bao gồm một chuỗi các đảo ở rìa lục địa rộng lớn sẽ có hệ lụy nghiêm trọng hơn. Đất nước này sẽ phải gánh chịu nhiều cơn bão lớn hơn, mạnh hơn và chúng sẽ ập đến muộn hơn bình thường. Nhật Bản cũng sẽ xuất hiện những trận mưa đột ngột, sức gió và nhiệt độ tại quốc gia này cũng dễ biến đổi”, ông Short cho biết.
Đối mặt với tình trạng này, các công ty có cổ phần thuộc lĩnh vực thể thao mùa Đông cũng đã vô cùng lo lắng. Khu nghỉ dưỡng Daisen White thuộc tỉnh Tottori đã phải đóng cửa vào đầu tháng 1 sau khi sử dụng máy làm tuyết tạo thành khu trượt tuyết trong kỳ nghỉ năm mới.
Thị trấn Zao, tỉnh Yamagata cũng đang lo lắng khi giải đấu nhảy trượt tuyết dành cho nữ diễn ra vào cuối tuần có thể bị hủy do thiếu tuyết. Tuy nhiên, các nhà tổ chức đã điều động chở tuyết đến các địa điểm này.
Ông Ross Findlay - Giám đốc điều hành Trung tâm Niseko Adventure tại Hokkaido - cho biết các dịch vụ thể thao trên núi quanh thành phố vẫn mở cửa đón du khách đến trượt tuyết. Tuy nhiên, ông phải thừa nhận rằng một trong những khu nghỉ mát trượt tuyết nổi tiếng nhất dành cho khách nước ngoài đến Nhật Bản đang phải đối mặt với tình trạng tuyết rơi ít hơn bình thường trong mùa đông năm nay.
“Chắc chắn rằng tuyết không còn nhiều như các năm trước. Tôi thấy rằng lượng tuyết rơi ở đây chỉ còn khoảng 86%, nhưng vẫn còn hơn nhiều nơi tại Nhật Bản. Tôi đã lái xe đến Sapporo vài ngày trước, tôi thấy nhiều chiếc xe tải chở tuyết phục vụ lễ hội phải di chuyển 100 km để lấy tuyết mang về. Thật không thể tin nổi không có đủ tuyết ở gần thành phố đó”, ông Findlay nói.
Giáo sư Watanabe cảnh báo Hokkaido sẽ phải đối mặt với nhiều tác động lớn hơn khi lượng tuyết rơi đã ít đi đáng kể từ năm nay.
“Tuyết tan chảy sẽ cung cấp nước trồng trọt và tưới tiêu cho Hokkaido vào mùa hè. Nếu không có tuyết, Hokkaido sẽ thiếu nước. Có thể trong năm nay hoặc năm sau, lượng tuyết tan chảy vẫn có thể cung cấp đủ nước cho thành phố này, nhưng nếu không có tuyết trong tương lai, Hokkaido sẽ rơi vào tình trạng thiếu nước”, ông nhận định.