Nhóm điều tra WHO khảo sát tại chợ hải sản Hoa Nam. Ảnh: SCMP
Theo trang tin Bloomberg, ông Peter Daszak - một chuyên gia về động vật tại New York (Mỹ) nằm trong đội điều tra của WHO – cho biết những phát hiện quan trọng trong cuộc điều tra sẽ được công bố trước khi nhóm điều tra rời Vũ Hán dự kiến vào ngày 10/2. Phát biểu từ nơi từng là tâm dịch, chuyên gia Daszak cho hay nhóm điều tra gồm 14 thành viên đã làm việc với các chuyên gia ở Trung Quốc và đến các điểm nóng cũng như trung tâm nghiên cứu virus, tìm ra một số manh mối thực sự về chuyện đã xảy ra.
“Đây là khởi đầu của niềm hy vọng về việc hiểu sâu thêm chuyện gì đã xảy ra để chúng tôi có những kế hoạch tiếp theo”, chuyên gia người Mỹ nhấn mạnh.
Tính đến 19h ngày 7/2, thế giới ghi nhận ít nhất 105,7 triệu ca mắc COVID-19, trong đó có trên 2,3 triệu ca tử vong.
Hồi tháng 5, WHO đã được yêu cầu giúp “xác định nguồn lây virus từ người sang người và cách thức xâm nhập vào quần thể người, bao gồm cả vai trò có thể có của các vật chủ trung gian”.
Việc không có bằng chứng rõ ràng rằng virus SARS-CoV-2 lây lan từ dơi sang người đã làm dấy lên thuyết âm mưu virus này có thể bị rò rỉ từ Viện Virus học Vũ Hán - một phòng thí nghiệm sinh học nghiên cứu các loại virus corona có trong loài dơi. Tuy nhiên, giả thuyết này đã bị Daszak cùng các đồng nghiệp khác bác bỏ.
Mới đây, trả lời phỏng vấn đài Sputnik (Nga), thành viên Vladimir Dedkov thuộc đoàn điều tra của WHO về nguồn gốc COVID-19 đã nói về khả năng virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm ở Viện Virus Vũ Hán. Theo ông Dedkov, điều này là khó thể xảy ra.
Ông Vladimir Dedkov, Phó Giám đốc Viện nghiên cứu Dịch tễ và Vi trùng tại St. Petersburg, cho biết phòng thí nghiệm tại Viện Virus học Vũ Hán được trang bị kỹ càng nên rất khó để xảy ra một vụ rò rỉ từ đây.
“Tất nhiên, nhiệm vụ của chúng tôi là đến thăm cơ sở này, nói chuyện với các đồng nghiệp và xem mọi thứ được tổ chức tại đó như thế nào. Nơi đây được tổ chức tốt. Phòng thí nghiệm được trang bị hoàn hảo. Tôi khó có thể tưởng tượng rằng có thứ gì đó đã bị rò rỉ từ đó”, nhà chuyên gia người Nga nói.
“Để công bằng với nước chủ nhà mà nói, trong vài tháng qua, họ cũng đã làm những việc tương tự những gì chúng tôi làm hiện giờ. Họ nghiên cứu, truy lùng thông tin, thu thập nó và sẵn sàng cung cấp cho chúng tôi”, chuyên gia Daszak bày tỏ các đồng nghiệp Trung Quốc rất hợp tác giúp các điều tra viên tìm hiểu sâu hơn để phát hiện manh mối.
Viện Virus học Vũ Hán. Ảnh: AFP
“Mỗi ngày, chúng tôi đều ngồi lại tổng kết với họ, xem xét thông tin, dữ liệu mới, sau đó đề nghị đưa chúng tôi tới các điểm chưa tới. Họ yêu cầu chúng tôi lập danh sách. Cuối cùng, chúng tôi vẫn được đưa đến những điểm đó, gặp người cần gặp”, ông Daszak cho hay.
Nhóm điều tra WHO chia làm 3 nhóm nhỏ để làm việc, với mục tiêu mỗi nhóm là khác nhau, bao gồm tìm hiểu sự liên quan tiềm ẩn của động vật, sự lây lan của dịch bệnh và những phát hiện từ các mẫu phẩm lấy từ môi trường. Chuyên gia Daszak cho biết dữ liệu giải trình tự gien đang giúp các nhà điều tra xác định các chuỗi liên kết thông tin giữa bệnh nhân và các loài động vật hoang dã.
Ông Daszak cũng cho hay chuyến khảo sát của ông tại chợ hải sản Hoa Nam cực kỳ hữu ích. Mặc dù nghiên cứu trình tự gien được tìm thấy trong các ca bệnh phát hiện đầu tiên tại Vũ Hán không liên quan tới chợ hải sản, từ đó làm suy yếu giả thuyết virus SARS-CoV-2 có thể lây lan từ động vật sang người, song các nhà điều tra lại tìm được “những bằng chứng quan trọng” cho thấy vai trò của yếu tố chợ hải sản trong đợt dịch bùng phát.
Mặc dù chợ hải sản Hoa Nam đã bị đóng cửa và dọn dẹp gần như ngay lập tức sau khi phát hiện các ca mắc COVID-19, nhưng chợ vẫn còn khá nguyên vẹn. “Mọi người rời đi một cách vội vàng và họ để lại thiết bị, để lại đồ dùng, để lại bằng chứng về những gì đã xảy ra và đó là những gì chúng tôi đã điều tra”, vị chuyên gia nói. Ông nhấn mạnh các nhà khoa học Trung Quốc đã lấy mẫu môi trường bên trong chợ và xác định được các địa điểm phát hiện dấu vết của virus SARS-CoV-2.
Thành viên điều tra của WHO kết luận: “Bây giờ chúng tôi đã biết những gì chúng tôi không biết - đó là có những ca mắc không có triệu chứng hoặc khó phân biệt với cảm lạnh hoặc ho. Vì vậy, rõ ràng lúc đầu sẽ có những ca mắc nằm ngoài số phải nhập viện. Tuy nhiên, số lượng những người đó là bao nhiêu và họ mắc như thế nào? Đó là thứ mà chúng tôi vẫn đang nỗ lực để tìm ra”.