Theo phóng viên TTXVN tại Jakarta, ngày 9/9, Ngoại trưởng các nước thuộc Nhóm MIKTA gồm năm nước tầm trung thế giới là Mexico, Indonesia, Hàn Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Indonesia và Australia đã ra tuyên bố về tình hình Afghanistan, bày tỏ quan ngại sâu sắc đối với các diễn biến phức tạp tại quốc gia Nam Á này, đồng thời cho biết sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ việc chính quyền mới duy trì an ninh và trật tự xã hội, bảo vệ cuộc sống người dân và sự thịnh vượng quốc gia.
Các Ngoại trưởng kêu gọi Taliban và các bên tuân thủ luật quốc tế về nhân đạo, đảm bảo an ninh, an toàn cho người dân Afghanistan, trong đó có phụ nữ, trẻ em và những nhóm thiểu số. MIKTA tái khẳng định tầm quan trọng của việc ngăn ngừa và chống chủ nghĩa khủng bố, đồng thời kêu gọi đẩy mạnh các nỗ lực hỗ trợ nhân đạo với Afghanistan, tiếp tục tham vấn và phối hợp trên các lĩnh vực và giải quyết hậu quả để hướng tới sự phát triển và thịnh vượng tại Afghanistan, trong đó tập trung vào nỗ lực nhân đạo, di cư, tị nạn và chống khủng bố.
Bên cạnh đó, Tuyên bố của MIKTA tái khẳng định ủng hộ sự nỗ lực của Phái bộ hỗ trợ Liên hợp quốc tại Afghanistan (UNAMA) và nhấn mạnh tầm quan trọng của an ninh, an toàn đối với các nhân viên LHQ cũng như nhân viên ngoại giao, lãnh sự của các nước thành viên LHQ tại Afghanistan.
*Cùng ngày, Pakistan và Qatar đã kêu gọi cộng đồng quốc tế không nên gắn viện trợ cho Afghanistan với các diễn biến chính trị tại nước này.
Phát biểu tại họp báo ở thủ đô Islamabad với người đồng cấp Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman Al-Thani, Ngoại trưởng Pakistan Shah Mehmood Qureshi nhấn mạnh: “Để cứu tính mạng người dân Afghanistan, không nên có ràng buộc gì”.
Về phần mình, Ngoại trưởng Qatar cũng khẳng định: “Hỗ trợ nhân đạo cần tách biệt với mọi diễn tiến chính trị”. Ông cho biết người dân Afghanistan đang rất cần được hỗ trợ cho dù chuyện gì xảy ra trên chính trường.
Pakistan và Qatar là hai nước có ảnh hưởng nhiều nhất đến Taliban. Pakistan từ lâu được cho là nơi cư trú cho nhiều thủ lĩnh cấp cao Taliban sau khi Mỹ tấn công Afghanistan năm 2001. Năm 2013, Taliban đã mở một văn phòng chính trị tại thủ đô Doha của Qatar, nơi hầu hết các thủ lĩnh cấp cao của lực lượng này đặt trụ sở kể từ đó đến nay.
Theo ông Sheikh Mohammed, chuyến bay thương mại quốc tế đầu tiên từ Afghanistan kể từ sau khi Mỹ rút quân đã cất cánh ngày 9/9 với sự hỗ trợ của Taliban, đồng thời nhấn mạnh “đây là điều chúng ta đang kỳ vọng từ Taliban: thấy các tuyên bố tích cực biến thành hành động”. Ông cũng cho rằng Afghanistan cần mở cửa cho mọi người đi lại. Ông kêu gọi dỡ bỏ các phong tỏa tài sản của Afghanistan.
Hiện một phần lớn tài sản của ngân hàng trung ương Afghanistan đang được cất giữ tại nước ngoài. Một quan chức Mỹ cho biết không cho phép Taliban tiếp cận bất cứ tài sản nào của chính phủ cũ tại ngân hàng này ở Mỹ.