Từ nhiều tuần qua các nhà chính trị Bỉ đã xôn xao trước
thông tin về việc Vua Albert II sẽ sớm thoái vị. Nhiều chính trị gia và cả “cận
thần” của Vua Albert II đều mong muốn Nhà Vua của họ sẽ tiếp tục ngự trị Ngai
Vàng và nắm giữ quyền lực của một nguyên thủ quốc gia, tham dự buổi đại lễ của
Vương quốc Bỉ vào ngày Quốc khánh 21/7 tới và đưa ra những quyết định quan trọng
lựa chọn người đứng đầu chính phủ trong cuộc tổng tuyển cử vào ngày
25/5/2014.
Vua Bỉ Albert II (trước) cùng Thái tử Philippe và Công chúa Mathilde tại một sự kiện hồi tháng 6/2013. Ảnh Internet. |
Nhưng tất cả mọi mong ước và tính toán của các nhà chính trị
đã bỉ đảo lộn. Mọi người đều ‘’sững sờ’’ trước tuyên bố của Albert II về sự
thoái vị ngay trước thềm của sự kiện chính trị trọng đại của đất nước. Ngay cả
Thái tử Philippe cũng không khỏi đường đột trước quyết định của Vua cha.
Tuy đã chuẩn bị tinh thần cho sự kế thừa ngôi vị của Vua
Albert II nhưng Thái tử Philippe không nghĩ lại diễn ra đứng vào thời điểm nhạy
cảm của đất nước như vậy. Đúng 18 giờ (giờ địa phương) ngày 03/7, lịch sử nước
Bỉ đã sang một trang mới khi Nhà Vua tuyên bố ‘’thoái vị Ngai vàng’’ với lý do
duy nhất được công bố là ‘’sức khỏe không cho phép tôi đảm trách tốt cương vị của
mình vì vậy tôi nhường ngôi vị cho con
trai tôi, Thái tử Philippe”.
Thủ tướng Bỉ Elio Di Rupo cũng không khỏi ngậm ngùi khi tiếp
xúc với Nhà Vua trước khi công khai tuyên bố trước nội các, dân chúng và giới
truyền thông về sự kiện lịch sử của đất nước.
Chính trường
Bỉ đang đứng trước những thách thức mới. Cả nước đều có chung suy nghĩ phải tìm
được một nhân vật chính trị có đủ kinh nghiệm, quyền lực cần thiết để giải quyết
cuộc khủng hoảng đường lối trong thời gian tới. Trong nhiều tháng qua, cả Nhà
Vua Albert II và Thủ tướng Elio Di Rupo đã cùng nhau bàn bạc nhiều về đề tài
này và đã cùng nhau xem xét, đánh giá về những hậu quả chính trị khi Vua thoái
vị và cả việc kế vị của Thái tử Philippe.
Tất cả đều đã rõ ràng vì người kế vị chắc chắn là Thái tử
Philippe nhưng dân chúng Bỉ không có chung niềm tin vào nhân vật kế vị Vua
Albert II. Quan điểm của người miền bắc nước Bỉ khác với người miền nam. Dưới
con mắt của cộng đồng Flamand, dù việc chuyển giao ngôi vị có diễn ra đúng ngày
Quốc khánh 21/7 tới đây thì cũng không làm thay đổi lớn tình hình chính trị đất
nước. Họ cho rẳng dưới chế độ quân chủ thì sự chuyển giao ngôi vị chỉ là một
nghi thức cổ truyền theo đúng nghĩa của nó mà thôi. Một nhà nước quân chủ chỉ
làm tốt công việc lễ tân còn những quyết sách thì cần một nhà nước hành
pháp.
Trên cương vị Vua của Vương quốc Bỉ và Nguyên thủ quốc gia
nhà nước liên bang, liệu Vua Philippe sẽ có quyết sách mới mang lại tương lai
sáng sủa cho Vương quốc Bỉ? Chỉ còn chưa đầy 1 năm là diễn ra cuộc tổng tuyển cử
tại Bỉ, vai trò của người đứng đầu nhà nước hết sức quan trọng khi quyết định về
mặt lập pháp (do Vua và Quốc hội quyết định), quyết định về quyền hành pháp
(Vua và Chính phủ).
Nhà Vua với tư cách là Nguyên thủ quốc gia có quyền phê chuẩn
và ban hành các đạo luật, hoặc chống lại các đạo luật mà Quốc hội đã thông qua,
giải tán Quốc hội hoặc một trong hai viện của Quốc hội, triệu tập các kỳ họp bất
thường của Quốc hội, chỉ định và bãi nhiễm các Bộ trưởng, ân xá…
Nhìn vào những
quyền đó, không ai có thể phủ nhận quyền lực ‘’vô đối’’ của Nhà Vua Philippe dưới
chế độ quân chủ đại nghị. Nhưng trên cương vị Nguyên thủ quốc gia, liệu Nhà Vua
Philippe có sáng kiến làm thay đổi vận mệnh của đất nước hay không? Gần 11 triệu
cử tri của Vương quốc Bỉ đang mong đợi vào sự ‘’anh minh’’ của vị vua trẻ
Philippe./.
Đỗ Hưng (P/v TTXVN
tại Bỉ)