Tổng thống Philippines Benigno Aquino ngày 26/5 đã cảnh báo rằng việc Trung Quốc ngang nhiên hạ đặt giàn khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou-981) sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam bất chấp sự phản đối của Việt Nam và cộng đồng quốc tế cho thấy Bắc Kinh có thể tiếp tục có các hành động tương tự gây bất ổn tại khu vực. Trả lời phỏng vấn "Thời báo Tài chính" (Anh), Tổng thống Aquino cho rằng Trung Quốc đang khơi mào một động thái vô cùng nguy hiểm, có thể vượt quá tầm quyền soát, gây tổn hại tới các mối quan hệ ngoại giao và có nguy cơ biến thành xung đột.
Tổng thống Aquino cho biết đã nhận được các báo cáo về việc xâm nhập mới đây của một tàu nghiên cứu của Trung Quốc gần bờ biển nước này trên Biển Đông. Ông đồng thời nhận định các hành động leo thang tương tự của Trung Quốc trong vùng biển Việt Nam hiện nay cũng có thể xảy ra với Philippines.
Tổng thống Philippines Benigno Aquino. Ảnh: AFP/TTXVN |
Ông Aquino kêu gọi Trung Quốc chấm dứt các hành động đơn phương, vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002 mà Bắc Kinh là một bên tham gia ký kết. Ông cũng hối thúc các nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có tiếng nói mạnh mẽ và rõ ràng hơn về cách giải quyết tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế.
Trong khi đó, giới bình luận quốc tế khẳng định hành động đơn phương của Bắc Kinh là một bước đi sai lầm, làm tổn hại uy tín của Trung Quốc trên trường quốc tế.
Báo "Bưu điện Hoa Nam buổi sáng" của Hong Kong mới đây đăng bài viết của nhà bình luận kỳ cựu Philip Bowring với tựa đề “Sự ngạo mạn nguy hiểm của Trung Quốc ở Biển Đông”, trong đó nhấn mạnh cách hành xử của Trung Quốc với các nước láng giềng ở Biển Đông là hung hăng, ngạo mạn. Ông cũng cho rằng việc Trung Quốc phớt lờ các chứng cứ lịch sử, tăng cường những hành động gây hấn trên Biển Đông là nhằm phục vụ mục đích tuyên bố chủ quyền phi lý về "đường lưỡi bò" bao trùm gần như toàn bộ Biển Đông.
Đài TNHK cũng đánh giá rằng xét về mặt chiến lược, với việc hạ đặt giàn khoan Hải Dương-981 tại Biển Đông, Trung Quốc có thể sẽ phải trả giá đắt về uy tín và thể diện quốc gia khi tự phơi bày bản chất bành trướng bất chấp trật tự và luật pháp quốc tế. Cùng quan điểm trên, trong bài viết trên báo "The National Interest" (Mỹ), nhà bình luận Brad Glosserman cho rằng uy tín của Trung Quốc đã sụt giảm nghiêm trọng khi bị coi là nhân tố khiêu khích gây bất ổn trong khu vực.
TTXVN/Tin tức