Theo hãng tin AFP, quân đội Ukraine ngày 2/10 cho biết họ đã rút khỏi thị trấn Vugledar ở phía Đông, đánh dấu một bước lùi quan trọng trong cuộc chiến với Nga. Động thái này không chỉ đánh mất một vị trí chiến lược mà còn làm dấy lên những câu hỏi về khả năng phòng thủ của Ukraine trước mùa Đông khắc nghiệt.
Cuộc chiến dai dẳng tại Vugledar, nơi từng là trung tâm khai thác than, là một trong những điểm nóng của xung đột kéo dài hai năm rưỡi qua, và sự thất thủ của nó có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch tác chiến của Ukraine trong những tháng tới.
Trước khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine vào năm 2022, khoảng 14.000 người sinh sống tại Vugledar. Đây từng là một thị trấn sầm uất, nhưng giờ đây nó chỉ còn là những tàn tích đổ nát sau các cuộc pháo kích liên miên.
Trong nhiều tháng, lực lượng Ukraine đã cố gắng giữ vững thị trấn trước các cuộc tấn công từ phía Nga, nhưng việc bị bao vây và áp lực từ quân đội Nga đã buộc các đơn vị Ukraine phải rút lui để bảo toàn nhân lực và trang thiết bị quân sự. Đơn vị Khortytsia của Ukraine, hoạt động tại khu vực này, cho biết rằng họ đã được Bộ Tư lệnh tối cao Ukraine cho phép rút quân khỏi Vugledar, nhằm chuẩn bị cho các hoạt động quân sự tiếp theo.
Dù Ukraine đã gây ra tổn thất cho lực lượng Nga, những cuộc tấn công không ngừng của Moskva đã khiến tình hình trở nên không thể cứu vãn. Quân đội Ukraine buộc phải đưa ra quyết định khó khăn này để tránh bị bao vây và mất thêm quân. Điều này cho thấy Nga đang đạt được những bước tiến đáng kể về mặt chiến thuật trong cuộc chiến tranh tiêu hao tại mặt trận phía Đông.
Vugledar có ý nghĩa biểu tượng rất lớn đối với cả hai bên. Từ khi cuộc chiến nổ ra, Nga đã tìm cách kiểm soát thị trấn này bởi vị trí chiến lược quan trọng của nó. Nằm cách thành phố Donetsk khoảng 50 km về phía Tây Nam, Vugledar là một trong những thị trấn tiền tuyến mà Nga đã nhiều lần cố gắng chiếm giữ trong suốt hai năm qua. Việc kiểm soát thị trấn này giúp Moskva tiến gần hơn tới mục tiêu kiểm soát hoàn toàn khu vực Donetsk.
Trong khi quân đội Ukraine rút lui, các blogger quân sự Nga đã đăng tải video cho thấy cờ Nga được kéo lên tại nhiều địa điểm khác nhau ở Vugledar. Mặc dù Bộ Quốc phòng Nga chưa chính thức tuyên bố kiểm soát hoàn toàn thị trấn, những hình ảnh này càng củng cố thêm thông tin về sự thất thủ của Vugledar.
Tác động quân sự
Thất bại tại Vugledar làm dấy lên lo ngại về khả năng phòng thủ của Ukraine trên một tiền tuyến rộng lớn kéo dài 1.000 km. Mùa Đông sắp đến sẽ làm tình hình thêm phức tạp khi các cuộc giao tranh sẽ trở nên khó khăn hơn trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Việc Nga kiểm soát thị trấn này không chỉ giúp họ củng cố vị trí chiến lược mà còn tạo đà tiến quân về phía Bắc, hướng tới trung tâm hậu cần quan trọng Pokrovsk.
Pokrovsk, cách Vugledar không xa, là một trong những thành phố chiến lược còn lại mà Ukraine đang nỗ lực bảo vệ. Trước khi Nga phát động cuộc tấn công, Pokrovsk là nơi sinh sống của khoảng 60.000 người. Tuy nhiên, hàng nghìn thường dân đã phải rời bỏ nhà cửa trong những tuần gần đây khi quân đội Nga áp sát. Nếu Nga chiếm được Pokrovsk, đây sẽ là một bước tiến quan trọng của Moskva, giúp họ thắt chặt thêm vòng vây quanh các khu vực phía Đông của Ukraine.
Mặc dù Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ nghi ngờ về khả năng Nga có thể đạt được tiến triển chiến lược lớn sau khi chiếm được Vugledar, thất bại này có thể coi là một cú sốc lớn đối với Ukraine. Quân đội nước này đang phải đối mặt với một đối thủ có lợi thế về số lượng nhân lực và đạn dược, và việc bảo vệ các vị trí phòng thủ quan trọng sẽ trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Trong bối cảnh mùa Đông sắp đến và các cuộc giao tranh ngày càng ác liệt, Ukraine sẽ cần phải nhanh chóng điều chỉnh chiến lược để bảo vệ các thành phố còn lại trước sức ép từ Nga.