Thông điệp trên được giới chức Thổ Nhĩ Kỳ chuyển tới tướng Joseph Dunford, Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, người có các cuộc hội đàm với Tổng tham mưu trưởng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar và Thủ tướng Ahmet Davutoglu hôm 6/1 tại Ankara. Hai bên tập trung thảo luận về cuộc chiến chống khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, những diễn biến gần đây ở Syria, Iraq và các vấn đề khu vực.
Nội dung quan trọng nhất được giới tướng lĩnh Thổ Nhĩ Kỳ nêu ra trong cuộc gặp là “nỗ lực” mới nhất của lực lượng bảo vệ người Kurd (PYD), khi họ đã vượt sông Euphrates, tiến vào hành lang Azaz-Jarablus. Ankara luôn tuyên bố PYD là “quân khủng bố” vì là một nhánh thuộc tổ chức đảng Công nhân người Kurd (PKK) hoạt động “ngoài vòng pháp luật”, dù Mỹ và nhiều nước trong liên minh chống khủng bố quốc tế xem PKK là một đảng chính trị hợp pháp. “Chúng tôi nhận thấy PYD có tham vọng và toan tính thành lập một hành lang người Kurd dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ khi họ tiến vào tuyến Azaz-Jarablus. Chúng tôi nhiều lần tuyên bố rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không bao giờ chấp nhận điều này”, một nguồn tin an ninh ở Ankara nói.
Tướng Hulusi Akar và đồng cấp người Mỹ Joseph Dunford (phải) duyệt nghi thức danh dự. Ảnh: AP |
Phản ứng trên xuất hiện tại thời điểm Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF) – một liên minh mới được thành lập gồm các phe nhóm người Kurd, Turkmen, người gốc Arab, Thiên chúa giáo vừa giành được quyền kiểm soát con đập chiến lược Teshrin trên sông Euphrates. Ankara phàn nàn rằng, các tay súng PYD chiếm đến 85% lực lượng trong SDF. “Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ một Syria thống nhất lãnh thổ. Chúng tôi rất nhạy cảm trong vấn đề này”, đó là thông điệp mà Ankara chuyển tới tướng Dunford - một nguồn tin khác tiết lộ. Tại cuộc gặp, Thổ Nhĩ Kỳ cũng tuyên bố thông tin tình báo thu thập được cho thấy PYD tiếp tục theo đuổi ý tưởng thay đổi cơ cấu nhân chủng học tại khu vực khi tìm cách đẩy người Arab, người Turkmen ra khỏi vùng lãnh thổ này. Bất kì một hành động nào nhằm thay đổi cơ cấu nhân chủng học đều không chấp nhận được – giới chức Ankara bày tỏ.
Hai bên đồng thời thảo luận vệ cuộc chiến chống IS tại Syria, khả năng mở các chiến dịch hỗn hợp để giải phóng vùng đất kéo dọc hành lang Marea-Jarabus dài 98km dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ khỏi tay quân khủng bố. Tướng Akar khẳng định quyết tâm của Ankara đánh bại IS, cho rằng những biện pháp mới đây liên quan đến đóng cửa biên giới là minh chứng rõ nét nhất cho cam kết này. Tuy nhiên, ông cũng chỉ trích việc một số “sĩ quan giấu tên” người Mỹ có đề xuất triển khai 30.000 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ dọc biên giới để ngăn chặn hoạt động di chuyển qua lại của các phần tử IS. Ngoài ra, trong cuộc gặp với đồng cấp người Mỹ, ông Akar cũng đề cập đến diễn biến vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay Su-24 của Nga, tác động của nó đối với cuộc chiến chống IS. Ankara phàn nàn về đe dọa trả đũa của Nga nhằm vào máy bay chiến đấu của Thổ Nhĩ Kỳ, buộc không quân nước này phải ngừng các cuộc không kích nhằm vào IS.
Giới phân tích nhận định, Ankara đặc biệt dị ứng với PYD, thậm chí coi lực lượng này còn nguy hiểm hơn cả IS, do PYD hiện kiểm soát gần như toàn bộ dải biên giới Syria giáp phía nam Thổ Nhĩ Kỳ. Đà tiến của PYD được cho là có sự hỗ trợ, hậu thuẫn từ các đợt không kích của liên quân do Mỹ đứng đầu. Không tuyên bố công khai, nhưng Mỹ hiện xem PYD là đối tác khả dĩ nhất trong bước can dự ở Syria, do đạo quân này được cho là “thiện chiến” hơn tất cả các phe nhóm đối lập khác.