Trong bài phát biểu bế mạc hội nghị thường niên của đảng Bảo thủ cầm quyền tại thành phố Manchester, Thủ tướng Johnson cho biết kế hoạch mà London gửi tới Brussels "mang tính xây dựng và hợp lý" bao gồm cả giải pháp cho vấn đề nan giải lâu nay là làm sao để duy trì đường biên giới mở trên đảo Ireland.
Thủ tướng Anh Boris Johnson phát biểu trong phiên họp Hạ viện tại London ngày 25/9/2019. Ảnh: THX/ TTXVN
Nội dung bài phát biểu tiết lộ kế hoạch mà ông Johnson đưa tới Brussels sẽ không bao gồm thiết lập các địa điểm kiểm tra hải quan ở trên hay gần biên giới giữa vùng Bắc Ireland và CH Ireland như truyền thông đưa tin.
Thay vào đó, kế hoạch này sẽ bảo vệ hoạt động trao đổi thương mại các mặt hàng nông sản giữa hai bên bằng cách gia hạn các thỏa thuận hiện tại, ám chỉ rằng Bắc Ireland sẽ tiếp tục tuân thủ một số quy định của EU thời hậu Brexit. Cơ quan lập pháp vùng Bắc Ireland sẽ có quyền đưa ra kiến nghị về các thỏa thuận được gia hạn. Nhưng trên hết, vùng này sẽ vẫn là một phần trong lãnh thổ hải quan của toàn bộ Vương quốc Liên hiệp Anh. Ông Johnson khẳng định toàn bộ nước Anh thống nhất sẽ rời khỏi EU và giành quyền tự chủ các chính sách thương mại ngay từ những ngày đầu tiên.
Phát biểu trước các đại biểu của đảng cầm quyền, Thủ tướng Anh cũng khẳng định đây là một "nhượng bộ" từ phía Anh và hy vọng phía EU ghi nhận để từ đó đưa ra động thái tương xứng. Ông Johnson nhấn mạnh nếu EU không thỏa hiệp thì Anh sẽ ra đi đúng hạn vào ngày 31/10 kể cả khi không có thỏa thuận, kịch bản mà chính phủ đã chuẩn bị sẵn sàng ứng phó. Ông Johnson cũng bác bỏ khả năng tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân lần 2 về Brexit.
Dự kiến, sau khi kết thúc bài phát biểu tại hội nghị của đảng Bảo thủ cầm quyền, ông Johnson sẽ điệm đàm với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker để thảo luận về kế hoạch Brexit mới của London. Tuy nhiên, người phát ngôn của ông Juncker cho biết Brussels vẫn chưa nhận được bản thảo hợp pháp kế hoạch mà London dự định đệ trình đồng thời cảnh báo bất kỳ kế hoạch nào cũng đều phải đáp ứng tất cả các mục tiêu của điều khoản "chốt chặn". Điều khoản này được đưa vào thỏa thuận Brexit mà hai bên đã ký kết hồi cuối năm 2018 dưới thời cựu Thủ tướng Theresa May nhằm tránh thiết lập đường biên giới hiện hữu giữa vùng Bắc Ireland và CH Ireland. Tuy nhiên, điều khoản này gây nhiều tranh cãi và là nguyên nhân chính khiến thỏa thuận kể trên bị bác bỏ 3 lần tại Hạ viện Anh.
Hiện nhà đàm phán Brexit của Chính phủ Anh David Frost đang ở Brussels và sẽ có các cuộc thảo luận kỹ thuật với các đối tác EU trong ngày 2/10. Người phát ngôn của Chủ tịch EC Mina Andreeva cho biết hai ông Juncker và Johnson sẽ điện đàm vào khoảng 17h15 (22h15 giờ Việt Nam). Các quan chức EU cho biết có thể sẽ nhận được bản copy của đề xuất nhưng sẽ không đưa ra bất kỳ phản ứng chính thức nào trước khi hai nhà lãnh đạo điện đàm. Kế hoạch mà EU đề xuất sẽ được thông báo vắn tắt tới các quốc gia thành viên và nghị viện châu Âu, từ đó có cơ sở để quyết định có đi đến giai đoạn đàm phán cuối cùng hay không.