Sinh viên tại trường đại học Georgetown ở Washington, DC, Mỹ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Trong phán quyết của mình, Thẩm phán liên bang J. Randal Hall tại Augusta, Georgia, cho biết các bang trên có khả năng chứng minh Bộ Giáo dục không có thẩm quyền để bãi bỏ các khoản vay và xóa nợ cho sinh viên. Ông nhấn mạnh điều này đặc biệt đúng khi xét đến các phán quyết gần đây trên toàn quốc bác bỏ các kế hoạch tương tự về xóa nợ sinh viên liên bang.
Phán quyết trên được đưa ra sau khi những người đứng đầu cơ quan tư pháp của 7 bang trên đệ đơn kiện liên quan đến một quy định do Bộ Giáo dục đề xuất hồi tháng 4, theo đó cho phép cơ quan này xóa nợ một phần hoặc toàn bộ khoản nợ cho một số đối tượng vay nhất định. Quy định này, dự kiến ảnh hưởng đến khoảng 27,6 triệu người vay, vẫn chưa được hoàn thiện và chính thức hóa. Tuy nhiên, các quan chức đứng đầu cơ quan tư pháp của các bang trên cho biết Bộ Giáo dục đã chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ vay nợ liên bang bắt đầu xóa nợ theo chính sách trên ngay trong tuần này, điều có thể dẫn đến việc xóa bỏ ngay lập tức các khoản nợ trị giá khoảng 73 tỷ USD.
Các bang trên, dẫn đầu là Missouri, đã lập luận rằng Bộ Giáo dục không có quyền thực hiện việc xóa nợ như vậy. Chính quyền của Tổng thống Biden ước tính việc thực hiện chính sách này sẽ tiêu tốn 146,9 tỷ USD, trong khi các bang đánh giá chi phí có thể lên tới hàng trăm tỷ USD.
Vụ kiện này là thách thức pháp lý mới nhất đối với nỗ lực của Tổng thống Biden nhằm hiện thực hóa cam kết mà ông đã đưa ra trong chiến dịch tranh cử hồi năm 2020, qua đó giảm nợ cho hàng triệu người Mỹ đã phải vay nợ sinh viên liên bang để trang trải chi phí học đại học tốn kém của họ. Dưới thời Tổng thống Biden, Bộ Giáo dục đã phê duyệt 169 tỷ USD để giảm hoặc xóa nợ cho gần 4,8 triệu người.
Kế hoạch xóa nợ sinh viên được Tổng thống Biden đưa ra năm 2022 với chi phí ước tính khoảng 430 tỷ USD. Theo kế hoạch này, chính phủ sẽ xóa nợ lên tới 20.000 USD cho 43 triệu người Mỹ. Tuy nhiên, Tòa án Tối cao hồi tháng 6/2023 đã ra phán quyết ngăn chặn việc triển khai kế hoạch này. Chính quyền của ông Biden sau đó đã theo đuổi một chương trình khác mang tên “Kế hoạch Tiết kiệm cho giáo dục có giá trị” (SAVE) nhằm giảm các khoản thanh toán nợ hàng tháng cho hàng triệu người vay và đẩy nhanh việc xóa nợ cho một số đối tượng.
Tuy nhiên, các bang do đảng Cộng hòa kiểm soát đã thuyết phục tòa án phúc thẩm liên bang ngăn chặn kế hoạch này trong khi tranh cãi pháp lý vẫn đang diễn ra. Tòa án Tối cao ngày 28/8 đã từ chối dỡ bỏ lệnh cấm trên.