Tổng thống Mỹ Donald Trump (thứ 2, phải) và bà Nancy Pelosi (trái) trong cuộc họp tại Nhà Trắng ở Washington, DC, ngày 11/12/2018. Ảnh: AFP/ TTXVN
Đọc Thông điệp liên bang là một hoạt động thường niên và quan trọng, trong đó người đứng đầu Chính phủ Mỹ đưa ra tầm nhìn, phương hướng phát triển và chính sách đối nội cũng như đối ngoại của chính phủ trong năm tới.
Theo truyền thống, Tổng thống Mỹ đọc Thông điệp liên bang tại phòng họp Hạ viện trong một phiên họp chung của Thượng viện và Hạ viện. Tuy nhiên, việc đọc Thông điệp liên bang năm nay, dự kiến vào ngày 29/1 tới, gây tranh cãi trong bối cảnh tình trạng chính phủ Mỹ đóng cửa một phần đã bước sang ngày thứ 33.
Chủ tịch Hạ viện Pelosi cho rằng Tổng thống Trump nên cân nhắc hoãn đọc Thông điệp liên bang và đọc Thông điệp tại một địa điểm khác vì tình trạng chính phủ đóng cửa một phần sẽ không đảm bảo được an ninh cho sự kiện này. Bà cũng đề xuất Tổng thống Trump nên gửi Thông điệp liên bang tới Quốc hội dưới hình thức văn bản.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump, trong một bức thư gửi bà Pelosi, đã bác bỏ ý kiến của Chủ tịch Hạ Viện. Ông cho rằng sẽ "rất đáng buồn đối với nước Mỹ nếu Thông điệp liên bang không được đưa ra đúng thời gian, đúng kế hoạch, và điều rất quan trọng là đúng địa điểm".
Ngay sau khi nhận được thư của Tổng thống Trump, bà Pelosi đã hồi đáp, nhấn mạnh Hạ viện sẽ không cho phép đọc Thông điệp liên bang tại phòng họp của Hạ viện "cho đến khi chính phủ mở cửa trở lại". Bà nêu rõ "trông chờ Tổng thống đọc Thông điệp liên bang tại Hạ viện vào một ngày hai bên cùng nhất trí khi chính phủ mở cửa trở lại".
Bất đồng quan điểm về khoản ngân sách 5,7 tỷ USD dành cho việc xây dựng bức tường tại biên giới với Mexico là nguyên nhân khiến hai phe Dân chủ và Cộng hòa không thể thống nhất về ngân sách chính phủ cho tài khóa 2019, khiến Chính phủ Mỹ bị đóng cửa một phần kể từ ngày 22/12/2018.
Cho đến nay, chính quyền Tổng thống Trump và lãnh đạo phe Dân chủ tại Quốc hội đã tiến hành một số vòng đàm phán tháo gỡ bế tắc, song đều không dẫn đến kết quả khả quan. Đợt đóng cửa chính phủ một phần này đã ảnh hưởng tới 1/4 cơ quan liên bang với khoảng 800.000 nhân viên liên bang phải nghỉ việc hoặc làm việc không lương.
Tổng thống Trump đã thể hiện quan điểm cứng rắn khi một mực cho rằng chính phủ sẽ không mở cửa đầy đủ trở lại cho đến khi yêu cầu ngân sách dành cho việc xây dựng bức tường biên giới được đáp ứng, trong khi phe Dân chủ không nhượng bộ. Nhà Trắng ước tính cứ 2 tuần đóng cửa chính phủ, Mỹ sẽ bị thiệt hại 0,1% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) mỗi quý.