Tổng thống Trump chật vật tìm người lãnh đạo Lầu Năm Góc

Tổng thống Donald Trump được cho là đang đang gặp khó khăn trong tìm kiếm tân lãnh đạo Lầu Năm Góc sau cuộc ra đi đột ngột của Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis vào cuối tháng trước.

Jon Kyl, Thượng nghị sĩ đại diên cho bang Arizona đã nghỉ hưu, tuần trước trở thành người thứ hai khước từ đề nghị từ tổng thống, khi nói với Nhà Trắng rằng ông không quan tâm đến vị trí kế nhiệm Tướng Mattis. Trước đó, Tướng Jack Keane cũng từ chối vị trí này ngay sau khi ông Mattis từ chức. Mặc dù là người thường xuyên cố vấn cho ông Trump, Tướng Keane đã từng từ chối vị trí này một lần trước đây, trong quá trình chuyển giao của đội ngũ Tổng thống Trump sau khi đắc cử cuối năm 2016.

Những lời từ chối lại càng gây chú ý bởi lãnh đạo Lầu Năm Góc là một trong những vị trí có uy tín và quyền lực nhất trong nội các, thường được các cựu chiến binh an ninh quốc gia thèm muốn. Tuy nhiên, sự từ chức của Tướng Mattis - với một lá thư chỉ rõ nguyên nhân là do Tổng thống Trump đã bất chấp lời cố vấn của ông về các vấn đề cơ bản - đã củng cố hình ảnh của một vị Tổng tư lệnh không ngại xô đổ ngay chính các cố vấn quân sự hàng đầu của mình.

Hiện tại cả hai ông Kyl và Keane đều từ chối bình luận về quyết định của họ. Trong khi đó, Thứ trưởng Patrick Shanahan đã giữ chức quyền Bộ trưởng Quốc phòng từ ngày 1/1. Tổng thống Trump nói rằng cựu Giám đốc điều hành Boeing có thể lãnh đạo Lầu Năm Góc trong một thời gian dài. Mặc dù vậy, các nguồn tin cho biết Nhà Trắng vẫn âm thầm tăng cường nỗ lực tìm kiếm một gương mặt thay thế thường trực cho chiếc ghế mà ông Mattis vừa rời bỏ.

Jon Kyl, một chuyên gia an ninh quốc gia lâu năm, đã phục vụ ba nhiệm kỳ tại Thượng viện trước khi nghỉ hưu vào năm 2012, và được bổ nhiệm một lần nữa vào năm ngoái sau khi Thượng nghị sĩ John McCain qua đời. Ông đã giúp chỉ dẫn cho ứng cử viên mà tổng thống đề cử vào chiếc ghế cuối cùng tại Tòa án Tối cao Trump, Brett Kavanaugh, vượt qua "trận chiến" phê chuẩn tại quốc hội.

Tướng Mattis đã từ chức vào cuối tháng 12, một phần để phản đối quyết định của Tổng thống Trump rút quân đội Mỹ khỏi Syria nhưng đồng thời, như ông viết trong một lá thư công khai, bởi vì Tổng thống không chia sẻ quan điểm của ông về tầm quan trọng của các liên minh và quan hệ đối tác của Mỹ ở nước ngoài .

Quyết định rút quân khỏi Syria đã làm nản chí không chỉ ông Mattis mà cả các ứng cử viên hàng đầu khác cho chiếc ghế lãnh đạo Lầu Năm Góc, trong đó một số người đã công khai chỉ trích gay gắt - khiến Nhà Trắng gặp khó khăn trong việc tuyển dụng người thay thế.

"Rút quân khỏi Syria là một sai lầm chiến lược. Bush đã thắng cuộc chiến ở Iraq, Obama để mất hòa bình bằng cách rút quân sớm. Kết quả là sự ra đời của ISIS", ông Keane viết trên Twitter hôm 19/12 bày tỏ sự bất bình với quyết định của Tổng thống Trump.

Trong lá thứ từ chức gửi Tổng thống, ông Mattis nói rằng nhà lãnh đạo Mỹ nên tìm kiếm một người có quan điểm phù hợp với chính sách "nước Mỹ trên hết" của mình.

Mặc dù ông James Mattis ban đầu dự định rời Nhà Trắng vào cuối tháng 2, nhưng ông Trump đã quyết định để người đứng đầu Lầu Năm Góc rời nhiệm sở sớm hơn 2 tháng. Theo các trợ lý Nhà Trắng, khi đưa ra quyết định này, Tổng thống đã hết sức giận dữ trước lá thư của ông Mattis. Sau đó, chính ông Trump cho biết về cơ bản thì Bộ trưởng Mattis đã bị ông sa thải. "Tôi ước ông ta làm tốt. Tôi hy vọng như vậy. Nhưng như bạn biết đấy, Tổng thống Obama đã sa thải ông ta và về cơ bản, tôi cũng vậy", ông Trump nói hôm 2/1 khi quyền Bộ trưởng Shanahan đã nhậm chức.