Một triệu thùng dầu thô cần được giải cứu khỏi tàu chở dầu FSO Safer đang neo đậu ngoài khơi bờ Biển Đỏ của Yemen. Ảnh: UNRCO Yemen
Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế (ICG) cảnh báo rằng thế giới nguy cơ không còn thời gian để ngăn chặn một "thảm họa có cường độ nghiêm trọng" ở Biển Đỏ, khi một triệu thùng dầu thô từ tàu chở dầu khổng lồ FSO Safer đang bị rỉ sét ở ngoài khơi bờ biển của Yemen.
Các chuyên gia đã cảnh báo rằng tàu FSO Safer có thể phát nổ hoặc vỡ bất cứ lúc nào. "Các cảng sẽ bị đóng cửa đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu do dầu tràn và ngành đánh bắt cá sẽ sụp đổ. Tác động nhân đạo, chỉ riêng ở Yemen, sẽ là một cuộc khủng hoảng dẫn đến nạn đói lan rộng", Joost Hiltermann, Giám đốc MENA tại ICG, nói.
Hiện công việc sửa chữa con tàu rỉ sét đã bị trì hoãn một phần do thiếu kinh phí và ở mức độ lớn hơn là sự "lãng quên" của quốc tế.
Liên hợp quốc đã đảm bảo 60 triệu USD để khắc phục sự cố và dự kiến còn thiếu 20 triệu USD nữa. Do đó, Liên hợp quốc đã chuyển sang huy động vốn từ cộng đồng để đảm bảo số tiền còn lại.
Tuy nhiên, ông Hiltermann lo ngại rằng bất kỳ sự cố tràn dầu nào cũng có thể khiến cuộc xung đột ở Yemen lan rộng vì dẫn đến sự can dự của các lực lượng quốc tế khác vào khu vực vốn đã mong manh.
"Với bản chất chiến lược của Biển Đỏ là một tuyến đường vận tải quan trọng; sự cố có thể quốc tế hóa hơn nữa cuộc chiến Yemen, vốn đã trở nên phức tạp hơn do có sự can dự của bên ngoài", ông Hiltermann nói.
Tại Yemen, các bên tham chiến, hiện đang hướng đến một thỏa thuận hòa bình, có thể nhanh chóng đổ lỗi cho nhau về thảm họa, điều này rất có thể dẫn đến "một cuộc cạnh tranh gay gắt về nguồn lực rất khan hiếm", ông Hiltermann lưu ý.
Các chuyên gia cảnh báo rằng con tàu chở dầu 45 năm tuổi FSO Safer đang bị ăn mòn gần cảng Hodeidah của Yemen đã trở thành "một quả bom hẹn giờ".
Câu hỏi "ai sở hữu dầu, ai có quyền bán nó và số tiền đó sẽ do ai quản lý" đã gây ra sự bất đồng giữa các phe phái Yemen khác nhau và những người ủng hộ họ đồng ý về một kế hoạch chung để giải quyết tình hình.
Hannah Porter, một nhà phân tích Yemen tại DT Global, một công ty phát triển quốc tế, cho rằng vấn đề này không nên được chính trị hóa: "Con tàu là mối đe dọa đối với tất cả người dân Yemen, bất kể đảng phái chính trị nào. Mọi người đều quan tâm đến mối đe dọa này phải được hóa giải ngay lập tức".
Các nhà bảo vệ môi trường đã cảnh báo chi phí của hoạt động trục vớt, khoảng 80 triệu USD, sẽ chỉ bằng một phần nhỏ so với ước tính 20 tỷ USD cho chi phí để làm sạch dầu tràn.