Bảng chỉ số chứng khoán tại Sàn giao dịch chứng khoán New York, Mỹ ngày 10/10. Ảnh: THX/TTXVN
Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) gián tiếp gây ra tình trạng này khi tăng lãi suất quá nhiều.
Chốt phiên giao dịch, các mã chứng khoán trọng điểm như của Apple, Boeing và Facebook đều giảm hơn 4% trong khi chứng khoán của Amazon, Nike và Microsoft giảm giá trị tới 5%. Chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm tới 830 điểm xuống mức 25.498,74, mức thấp nhất kể từ tháng 2/2018.
Trong khi đó, chỉ số chứng khoán công nghệ Nasdaq cũng giảm 4,1% xuống còn 7.422,05, mức độ giảm tồi tệ nhất kể từ sự kiện người dân Anh lựa chọn rời Liên minh châu ÂU (EU) hồi giữa năm 2016 khiến thị trường chao đảo.
Tình hình cũng không khá hơn tại các thị trường chứng khoán ở khu vực châu Âu, một phần do sự bất đồng giữa Liên minh châu Âu (EU) và Italy về kế hoạch ngân sách của “đất nước hình chiếc ủng”, đã lại làm dấy lên những quan ngại về ảnh hưởng bất lợi tới tình hình kinh tế Khu vực Đồng tiền chung châu Âu (Eurozone).
Khép lại ngày giao dịch 10/10, chỉ số FTSE 100 của thị trường chứng khoán London (Vương quốc Anh) giảm 1,3% xuống còn 7.145,74 điểm, còn chỉ số CAC 40 của thị trường Paris (Pháp) giảm 2,1% xuống còn 5.206,22 điểm. Trong khi đó, chỉ số DAX 30 của Frankfurt chốt phiên với mức giảm 2,2% xuống 11.712,50 điểm. Riêng chỉ số tổng hợp Euro Stoxx 50 hạ 1,7% xuống 3.266,90 điểm khi đóng cửa.
Về nguyên nhân dẫn tới hiện tượng này, Tổng thống Trump cho rằng FED đang phạm sai lầm và "quá chặt chẽ". Những kỷ lục chứng khoán mới liên tiếp được xác lập kể từ khi ông Trump lên cầm quyền luôn được Nhà Trắng nhắc tới như là một trong những bằng chứng mạnh mẽ nhất cho thấy tính hiệu quả của chương trình kinh tế do ông khởi xướng, trong đó có cả chiến lược thương mại gây hấn. Ông chủ Nhà Trắng cũng nhiều lần chỉ trích chính sách nâng dần lãi suất của FED và ngày 10/10 ông một lần nữa nhắc lại rằng "không đồng tình với những việc mà ngân hàng trung ương Mỹ đang thực hiện".
Trên thực tế, giới chuyên gia nhận định chính những chính sách của Nhà Trắng là điều dẫn tới những thay đổi này: cắt giảm thuế và chính sách chi tiêu được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nền kinh tế nên FED đã cân nhắc yếu tố này để đưa ra quyết định tăng lãi suất. Cùng với đó, những cuộc chiến thương mại mà Mỹ khởi xướng đang khiến các công ty phải trả giá và ảnh hưởng tới mức thu nhập theo quý của các công ty cũng là điều khiến các nhà đầu tư chứng khoán lo ngại và dẫn tới hiện tượng bán tháo cổ phiếu trong ngày giao dịch 10/10.
Ngoài ra, yếu tố khách quan phải kể đến là thị trường chứng khoán châu Âu cùng ngày cũng đã mất điểm đáng kể vì căng thăng giữa Brussels và Rome về vấn đề kế hoạch ngân sách của Italy. Chuyên gia phân tích kỳ cựu đến từ tập đoàn thương mại Oanda, ông Craig Erlam cho rằng các nhà đầu tư hiện có rất nhiều mối lo - từ tốc độ tăng lợi tức trái phiếu và ảnh hưởng của niềm tin nhà đầu tư cho tới những rủi ro từ thị trường châu Âu, quá trình đàm phán Brexit chưa rõ ràng và cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Trong khi nhà phân tích Patrick O'Hare của Briefing.com cho rằng hoạt động bán tháo cổ phiếu này không đáng sợ, nhưng sẽ diễn ra liên tục vì nó phản ánh thực tế rằng các nhà đầu tư đang đánh giá lại những rủi ro tiềm tàng. Chuyên gia này cho rằng tình trạng tụt điểm trong ngày giao dịch 10/10 một phần là vì nhà đầu tư lo ngại lãi suất cao hơn nhưng cũng một phần là do niềm tin chung của giới đầu tư đang suy giảm khi họ nhận ra việc bán tháo cổ phiếu hiện không còn là công cụ hữu ích để lập lại tình trạng cân bằng giá vì hiện tượng này đã diễn ra thường xuyên trong nhiều năm trở lại đây.