Theo Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân, Chính phủ đang chỉ đạo sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy các bộ, ngành theo hướng tiếp tục thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tập trung vào quản lý vĩ mô, xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, luật pháp, cơ chế, chính sách; nâng cao năng lực chỉ đạo, điều hành và hiệu quả tổ chức thực hiện; tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc chấp hành.
Việc sắp xếp tổ chức bộ máy trong cả hệ thống chính trị nói chung và sắp xếp các sở, ngành nói riêng đều nhằm đạt mục tiêu của Đảng đã đề ra tại Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thể chế kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa, nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng. Đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của nhà nước; tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, sử dụng hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; giảm chi thường xuyên và góp phần cải cách chính sách tiền lương.
Chính phủ cũng chỉ đạo tiếp tục nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về phạm vi quản lý đa ngành, đa lĩnh vực của một số bộ, ngành, nhất là những bộ, ngành có chức năng, nhiệm vụ tương đồng, trùng lắp để có giải pháp phù hợp và thực hiện kiện toàn, sắp xếp tổ chức, thu gọn đầu mối trong nhiệm kỳ tới, như: Ngành giao thông - xây dựng; tài chính - kế hoạch đầu tư; lĩnh vực dân tộc - tôn giáo… Theo đó, trong năm nay, Bộ Nội vụ sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành tổng kết, đánh giá và đề xuất xây dựng cơ cấu Chính phủ khóa tới bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
“Hiện nay, Bộ Nội vụ được Chính phủ giao nhiệm vụ tổng kết Chính phủ nhiệm kỳ 2016-2021 và chuẩn bị xây dựng các phương án Chính phủ của nhiệm kỳ tới 2021- 2026. Sau khi tổng kết, Bộ sẽ có báo cáo đầy đủ với Chính phủ và Bộ Chính trị. Cơ cấu tổ chức của Chính phủ gồm có các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. Để giải quyết vấn đề chức năng, nhiệm vụ chồng lấn nhau hoặc bỏ sót nhiệm vụ đối với các bộ trên tinh thần tinh giản bộ máy, thực hiện bộ đa ngành, đa lĩnh vực, sắp tới, chúng tôi sẽ có báo cáo cụ thể”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho hay.
Liên quan đến việc sáp nhập, hợp nhất sở, ngành, theo Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân, năm 2019, Bộ Nội vụ có văn bản lần 2 gửi các địa phương về việc đăng ký thí điểm hợp nhất một số sở, ngành. Tính đến ngày 6/1, đã có 15/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gửi văn bản về Bộ Nội vụ đăng ký thí điểm việc sáp nhập, hợp nhất một số sở, ngành có nhiệm vụ, chức năng tương đồng.
Đối với cấp tỉnh, Quảng Ninh và Yên Bái đăng ký thí điểm hợp nhất Sở Nội vụ với Ban Tổ chức Tỉnh ủy; Đắk Nông đăng ký hợp nhất Thanh tra tỉnh với Ủy ban Kiểm tra; Yên Bái và Đắk Nông đăng ký hợp nhất Sở Giao thông với Sở Xây dựng.
Một số tỉnh đã thực hiện hợp nhất như Lào Cai hợp nhất Sở Giao thông với Sở Xây dựng; Bạc Liêu hợp nhất Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch với Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Khoa học - Công nghệ với Sở Giáo dục và Đào tạo; Hà Giang hợp nhất Ban Tổ chức với Sở Nội vụ, Thanh tra với Ủy ban Kiểm tra.
Đối với cấp huyện, tỉnh Ninh Bình đăng ký hợp nhất Văn phòng cấp ủy với Văn phòng HĐND và UBND, thực hiện tại 1 huyện của tỉnh. Tỉnh Tiền Giang đăng ký hợp nhất Ban Tổ chức với Phòng Nội vụ, thực hiện tại 6 huyện; Ủy ban Kiểm tra với Thanh tra huyện, thực hiện tại 4 huyện.
Đến nay, việc hợp nhất Văn phòng cấp ủy với Văn phòng HĐND và UBND đã thực hiện xong tại 35 huyện thuộc 14 tỉnh, thành phố gồm: An Giang, Điện Biên, Nam Định, Yên Bái, Hải Phòng, Trà Vinh, Hải Dương, Bình Phước, Hà Nam, Cần Thơ, Vĩnh Long, Phú Yên, Thái Bình, Hà Giang. Hợp nhất Ban Tổ chức với Phòng Nội vụ được triển khai tại 32 huyện thuộc 6 tỉnh, thành phố gồm: Quảng Ninh, Điện Biên, Nam Định, Yên Bái, Hải Phòng, Hà Giang. Hợp nhất Ủy ban Kiểm tra với Thanh tra huyện tại 30 huyện thuộc 4 tỉnh: Quảng Ninh, Điện Biên, Yên Bái, Hà Giang.
Lạng Sơn và Sơn La sáp nhập Phòng Dân tộc với phòng Lao động - Thương binh và Xã hội tại 4 huyện. Lạng Sơn, Vĩnh Phúc, Bắc Kạn, Sơn La sáp nhập Phòng Y tế với Văn phòng HĐND và UBND tại 14 huyện. Bắc Kạn, Quảng Ninh sáp nhập Phòng Dân tộc với Văn phòng HĐND và UBND tại 5 huyện.
“Đối với tổ chức của các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện, Bộ Nội vụ vừa báo cáo Thủ tướng Chính phủ có văn bản trình Bộ Chính trị xin chủ trương một lần nữa để Chính phủ sớm ban hành 2 nghị định sửa đổi Nghị định 24/2014/NĐ-CP và 37/2014/NĐ-CP (về khung cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện). Tinh thần là chỉ sửa đổi, bổ sung, một số điều của hai Nghị định, tức là đưa ra khung số lượng cấp phó các đơn vị, về tiêu chí thành lập đối với các sở đặc thù, tiêu chí thành lập đối với các phòng bên trong sở”, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân nói.
Đối với việc sắp xếp thí điểm hợp nhất giữa các cơ quan tham mưu giúp việc của Đảng và cơ quan chuyên môn của Nhà nước cũng như việc sáp nhập 3 Văn phòng, việc sáp nhập các cơ quan chuyên môn, theo Bộ trưởng, sẽ làm thí điểm. Chính phủ sẽ ban hành một nghị quyết về vấn đề này trên cơ sở lựa chọn 20% số đơn vị làm thí điểm.
“Chúng ta phải tiếp tục gửi văn bản yêu cầu các địa phương đăng ký để trình Chính phủ xây dựng nghị quyết, chọn tối thiểu 20% đơn vị hành chính của cấp tỉnh thực hiện thí điểm. Tinh thần chung là phải làm hết sức cẩn thận, kỹ lưỡng. Thời gian qua, Chính phủ chậm ban hành sửa đổi, bổ sung hai nghị định này là vì Thủ tướng và Chính phủ hết sức thận trọng”. Bộ trưởng Nội vụ cho biết thêm, đồng thời khẳng định, làm thí điểm nhưng phải đảm bảo khả năng thành công khoảng 80%.