Đoàn công tác kiểm tra tình trạng hư hỏng đập đầu mối hệ thống thủy nông Đồng Cam. Ảnh: Phạm Cường/TTXVN
Đoàn công tác đã đến thăm, động viên, chia buồn trao quà của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai, UBND tỉnh Phú Yên cho 2 gia đình chị Nguyễn Thị Hồng Thủy và Nguyễn Thiện Ý, thôn Thạnh Hội, xã Sơn Hòa, huyện Sơn Hòa có 2 con nhỏ tử vong do lật ca nô cứu hộ trong lúc chạy lũ. Đồng thời, Đoàn công tác đã kiểm tra hồ chứa, vận hành xả lũ của Nhà máy thủy điện sông Ba Hạ; tình trạng vỡ, sạt lở đập đầu mối kênh chính Bắc hệ thống thủy nông Đồng Cam.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đánh giá cao lãnh đạo tỉnh Phú Yên đã sáng tạo, có quyết định xả lũ cao nhất lúc 15 giờ ngày 30/11 với lưu lượng 9.400 m3/s. Cụ thể, Chủ tịch tỉnh Phú Yên đã tính toán 19 giờ ngày 30/11 là lúc đỉnh triều cao nhất, do vậy phải xả lũ từ 15 giờ, sau 4 tiếng nước lũ được thoát ra, tính toán như vậy tránh được lúc đỉnh triều cao, một quyết định táo bạo nhưng chính xác.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, lưu vực sông Ba rộng khoảng 13.000 km2, có 283 hồ chứa lớn nhỏ, tích nước 1,6 tỷ m3. Các hồ thủy điện, thủy lợi trên sông Ba đang thực hiện theo quy trình đã được phê duyệt, tuy nhiên khi thực hiện vận hành vẫn còn một số điểm chưa chuẩn. Một số hồ thủy điện thực hiện chưa nghiêm trong việc xả nước đón lũ. Trong ngày 27/11, khi Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai Quốc gia đã có công điện gửi các địa phương ứng phó với đợt mưa lớn, một số hồ vẫn chưa xả nước đón lũ. Hiện nay các hồ thủy điện, thủy lợi đang nghiêng về đảm bảo an toàn cho hồ chứa, chưa tính toán hỗ trợ cắt lũ, khi lũ về các hồ chứa đã cùng nhau xả, gây áp lực lớn cho Nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ buộc phải xả lũ 9.400 m3/s. Ngoài ra, việc cắt lũ trên lưu vực sông Ba đạt hiệu quả rất thấp. Trong số 283 hồ chứa trên lưu vực sông Ba hiện chỉ có 6 hồ có nhiệm vụ cắt lũ được 530 triệu m3. Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai sẽ tính toán lại quy trình vận hành liên hồ chứa dọc sông Ba, thậm chí những thời điểm báo động cao Trung ương phải tham gia chỉ đạo trực tiếp cho khu vực, điều tiết xả và thực hiện xả lũ xen kẽ nhau.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp lưu ý, tỉnh Phú Yên là vùng mưa lũ thường xuyên, bất thường do vậy không thể cắt lũ tuyệt đối mà chỉ giảm lũ, giảm thiệt hại. Do đó, địa phương cần thực hiện đúng cách thức, quy trình thông báo cho người dân chủ động đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản. Ngoài ra, một số cửa sông thoát lũ chính trên sông Ba qua tỉnh Phú Yên đang bị bồi lắng, thu hẹp dòng chảy, cần tính toán khôi phục lại các mặt cắt tự nhiên như trạng thái bình thường.
"Về việc các hồ thủy điện ở Gia Lai đồng loạt xả lũ xuống hạ lưu sông Ba gây thiệt hại cho tỉnh Phú Yên, trước khi quyết định cho các hồ thủy điện Gia Lai xả lũ, Chủ tịch tỉnh Gia Lai đã có công văn gửi cho các tỉnh xung quanh và gửi cho tỉnh Phú Yên. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều phương tiện nhanh hơn, khi vận hành mùa lũ, mỗi một giây đều quý nhưng chúng ta tính toán gửi công điện bằng văn bản theo con đường hành chính thông thường sẽ không tiết kiệm được thời gian vàng trong xả lũ", Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh.
Trước tình hình mưa lớn kết hợp các thủy điện ở Tây Nguyên đồng loạt xả lũ về hạ lưu, hồ thủy điện sông Ba Hạ (Phú Yên) buộc phải xả lũ ở mức cao 9.400 m3/s. Nước lũ đang cao gây ngập sâu trên diện rộng tại tỉnh Phú Yên. Theo Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Phú Yên, tính đến 13 giờ ngày 4/12, mưa lũ khiến cho 9 người tử vong, hàng ngàn nhà dân bị ngập nước, hệ thống giao thông, thủy lợi ở tỉnh Phú Yên bị hư hỏng nghiêm trọng.