Bất an vì sạt lở
Một đoạn kè chống xói lở bờ sông Tiền khu vực Chợ Bình Thành bị sạt, lún trong tháng 4/2022.
Kè chống xói lở bờ sông Tiền khu vực chợ Bình Thành được UBND tỉnh Đồng Tháp quyết định đầu tư với tổng chiều dài 850 m; thời gian thực hiện từ năm 2016 - 2020. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư dự án. Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn là đại diện chủ đầu tư thực hiện quản lý, giám sát dự án. Liên danh Viện Kỹ thuật biển và Viện Khoa học thủy lợi miền Nam phụ trách khảo sát địa hình, địa chất, thiết kế thi công. Đơn vị thi công là Công ty Cổ phần Nhân Bình. Đơn vị Kiểm định độc lập là Công ty Trách nhiệm hữu hạn tư vấn Trường Đại học Thủy lợi - Chi nhánh miền Nam.
Trong năm 2019 và 2021, kè chống xói lở bờ sông Tiền khu vực chợ Bình Thành đã hai lần xảy ra sự cố sạt, lún nghiêm trọng, có đoạn dài hơn 40 m, gây hư hỏng nặng phần mặt kè. Mỗi khi trời mưa, cát ở đoạn này tiếp tục lún, gây mất an toàn trong việc lưu thông. Ngay khu vực kè sạt lở là hàng chục hộ dân đang sinh sống. Người dân địa phương rất lo lắng vì bờ kè đã hai lần khắc phục nhưng trong tháng 4/2022 lại tiếp tục sạt lở lần thứ 3.
Là lao động tự do, việc xây dựng được ngôi nhà mới là niềm vui lớn của anh Nguyễn Công Định, ngụ xã Bình Thành, huyện Thanh Bình. Tuy nhiên, niềm vui ấy không được lâu, anh Định phải sống trong cảnh thấp thỏm do bờ kè trước nhà sụt lún, sạt lở. Anh rất mong Nhà nước sớm có giải pháp khắc phục hiệu quả để người dân yên tâm lao động, sản xuất.
Anh Lê Quốc Tuấn ở xã Bình Thành cho biết, tỉnh quan tâm đầu tư xây bờ kè người dân trong xóm rất vui mừng. Làm kè, có đường đi thuận lợi, nhân dân tranh thủ xây dựng nhà mới. Anh Tuấn đã xây lại nhà vào năm 2019 với chi phí gần 800 triệu đồng. Kè đưa vào sử dụng chưa lâu đã bị sụt lún, anh rất lo sợ ngôi nhà bị hư hỏng.
Kè chống xói lở bờ sông Tiền khu vực chợ Bình Thành sạt lở nhiều lần không chỉ khiến người dân ngay khu vực sự cố bất an mà những hộ dân có nhà gần đó cũng nơm nớp lo sợ khi hiện tượng sạt lở có dấu hiệu tiếp tục lan rộng ra. Một số đoạn kè gần khu vực sạt, lún xuất hiện nhiều vết nứt to, tạo nên những “hàm ếch” bên dưới các lớp bê tông. Gần đây, đơn vị thi công tháo dỡ phần lan can nhằm giảm tải cho đỉnh kè nên để lộ ra các thanh sắt nhọn chĩa thẳng lên, tiềm ẩn gây nguy hiểm cho người đi đường.
Loay hoay khắc phục
Gần đây, một đoạn kè chống xói lở bờ sông Tiền khu vực Chợ Bình Thành tiếp tục bị sạt, lún.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp Võ Thành Ngoan cho biết, Dự án kè chống xói lở bờ sông Tiền khu vực chợ Bình Thành có hai gói thầu xây lắp là gói thầu số 6 và số 7. Gói thầu số 6 (áp dụng hình thức chỉ định thầu) xử lý khẩn cấp khắc phục sạt lở, thực hiện thi công ở chân kè từ cao trình +0,5m trở xuống lòng sông, khởi công ngày 1/9/2016, hoàn thành ngày 29/12/2017 và đã xóa bảo hành ngày 18/2/2022. Gói thầu số 7 thi công kè bê tông cốt thép bảo vệ bờ, thực hiện thi công phần trên bờ từ cao trình +0,5m trở lên trên bờ. Gói thầu này áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, khởi công ngày 25/9/2017, hoàn thành ngày 31/12/2020, chưa xóa bảo hành.
Tuy nhiên, qua quá trình thực hiện, dự án xảy ra 3 lần sạt, lún công trình. Lần sạt lở kè đầu tiên diễn ra vào ngày 9/5/2019 tại gói thầu số 7 với chiều dài 40 m, sâu vào bờ 9 m. Ngay sau khi xảy ra sự cố, UBND tỉnh đã chỉ đạo chủ đầu tư thuê đơn vị tư vấn độc lập kiểm định sự cố và mức độ ổn định, an toàn của toàn tuyến công trình, đưa ra giải pháp khắc phục, đồng thời giao Tổ điều tra sự cố kiểm định kết quả thực hiện.
Theo báo cáo của Tổ điều tra sự cố, bên cạnh nguyên nhân do yếu tố khách quan, còn tồn tại sai sót do lỗi chủ quan của thiết kế, thi công và đơn vị giám sát cần rà soát khắc phục các khiếm khuyết. Chủ đầu tư đã yêu cầu Công ty cổ phần Nhân Bình khẩn trương khắc phục sửa chữa các tồn đọng trước khi xóa bảo hành và đã cơ bản hoàn thành trong tháng 5/2020.
Sau gần một năm kể từ khi khắc phục sự cố, ngày 4/4/2021, tại gói thầu số 6, một phần thảm đá, vải địa và bao tải cát tiếp giáp dầm khóa chân kè đã bị trượt ra lòng sông, cách dầm khóa chân kè khoảng 40m. Nguyên nhân của sự cố Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn Trường Đại học Thủy lợi - Chi nhánh miền Nam (đơn vị kiểm định độc lập) đưa ra là do địa tầng nền đất yếu có bề dày lớn và sức chịu tải nhỏ, đoạn kè thuộc phạm vi bờ lõm của đoạn sông cong, lòng sông bị co hẹp hơn một nửa so với chiều rộng lòng sông ở phía thượng lưu và hạ lưu nên vận tốc dòng chảy hoàn lưu qua đoạn sông cong lớn…
Kè chống xói lở bờ sông Tiền khu vực Chợ Bình Thành còn xuất hiện nhiều vết nứt rất to, có nguy cơ tiếp tục sạt, lún.
Gần đây, bờ kè tiếp tục xuất hiện tình trạng lún nghiêng đỉnh kè. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản đề nghị Ban Quản lý dự án yêu cầu đơn vị thi công khẩn trương thực hiện biện pháp khắc phục như, tháo dỡ giảm tải đỉnh kè, gia cường chân mái kè…
Mới đây, tại cuộc họp với lãnh đạo các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan, lãnh đạo UBND tỉnh thống nhất cần xử lý ổn định phần chân kè trước khi xây dựng phần lan can, vỉa hè; đồng thời giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm việc cụ thể với đơn vị tư vấn thiết kế, tham khảo thêm ý kiến chuyên gia có kinh nghiệm, thống nhất phương án xử lý để có văn bản chính thức đề xuất phương án xử lý trình UBND tỉnh cho ý kiến.
Tỉnh Đồng Tháp đã nỗ lực tìm giải pháp khắc phục tình trạng sạt, lún nhưng kè chống xói lở bờ sông Tiền khu vực chợ Bình Thành vẫn nhiều lần xảy ra sự cố, gây tốn kém kinh phí sửa chữa và tâm lý bất an cho người dân.