Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Theo danh sách, trong số 295 doanh nghiệp thuộc các bộ, ngành thì Tổng công ty Lương thực miền Bắc có 18 công ty và là đơn vị nhiều công ty con nhất thuộc diện trên. Chẳng hạn như: Công ty Cổ Phần Lương thực Hà Sơn Bình, Công ty TNHH MTV Bột Mỳ Vinafood1, Công ty Cổ Phần Phân Phối Bán lẻ VNF1, Công ty Cổ Phần Lương Thực Thanh Hóa …
Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam có 5 công ty thuộc diện trên như: Công ty cổ phần Vận tải và dịch vụ Petrolimex Thừa Thiên Huế, Ngân hàng thương mại cổ phần Xăng dầu Petrolimex... Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam có các công ty gồm: Công ty cổ phần Đại lý hàng hải, Công ty cổ phần Than Miền Nam, Công ty cổ phần Kinh doanh than Cẩm Phả… Tập đoàn Dệt may còn 14 doanh nghiệp như Công ty cổ phần May Chiến Thắng, Công ty cổ phần Vinatex Tân Tạo, Công ty cổ phần Len Việt Nam, Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng và Dịch vụ đầu tư.
Ngoài ra, còn một loạt các “ông lớn” bị nhắc tới như Tập đoàn Điện lực Việt Nam có Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Điện lực Hà Nội, Công ty cổ phần xây lắp Điện lực viễn thông Hà Nội… Tập đoàn Dầu khí Việt Nam có Tổng Công ty cổ phần Thương mại Kỹ thuật và Đầu tư. Tập đoàn Hóa chất Việt Nam có Công ty cổ phần Vật tư và Xuất nhập khẩu Hóa chất, Công ty cổ phần Pin Hà Nội, Công ty cổ phần Pin Ắc Quy Vĩnh Phúc…
Tổng công ty Thép Việt Nam có Công ty cổ phần Thép tấm miền Nam, Công ty cổ phần Sắt Thạch Khê. Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội có Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Công nghệ Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội Công ty cổ phần Bao bì Habeco... Tổng công ty Đường sắt Việt Nam có Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng Giao thông vận tải, Công ty cổ phần Đá Đồng Mỏ.
Lý do mà các những công ty trên đưa ra chưa niêm yết là do khó khăn trong quá trình thay đổi tổ chức, cơ cấu lại hoạt động doanh nghiệp. Hoặc, đang thực hiện di dời, sẽ tăng vốn từ nguồn chuyển mục đích sử dụng đất. Hay số lượng cổ đông nhỏ hơn 100 người và vốn điều lệ nhỏ hơn 10 tỷ đồng….
Cũng với lý do công ty không đủ số lượng cổ đông cần thiết để trở thành công ty đại chúng hoặc công ty có vốn điều lệ không đủ điều kiện khiến cho nhiều công ty khác giải thích cho việc đã cổ phần hóa nhưng chưa đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Bên cạnh đó, còn có 372 doanh nghiệp tại các địa phương cũng được Bộ Tài chính nêu đích danh; trong đó, TP Hồ Chí Minh chiếm số đông với 11 công ty mẹ và hàng trăm công ty con đã cổ phần hóa nhưng chưa đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Trước đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã yêu cầu Bộ Tài chính và Văn phòng Chính phủ công khai danh sách các doanh nghiệp cổ phần hóa chưa đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ Tài chính và Cổng Thông tin điện tử Chính phủ. Đây là lần thứ ba tên của các doanh nghiệp chậm lên sàn sẽ bị đưa công khai (lần đầu là cuối tháng 4 với 528 doanh nghiệp, lần thứ 2 là tháng 8 năm 2017), được coi là một trong những biện pháp đối với các doanh nghiệp chưa đưa cổ phiếu lên sàn công khai hoạt động kinh doanh của mình.
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, hầu hết các doanh nghiệp cổ phần hóa đã niêm yết trên thị trường chứng khoán hoạt động kinh doanh có lãi qua các năm và có sự tăng trưởng cả về doanh thu cũng như lợi nhuận. Tỷ trọng doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp này chiếm khá lớn so với toàn thị trường niêm yết nói chung.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, các doanh nghiệp Nhà nước này đều có những lợi thế nhất định do được thừa hưởng cơ sở vật chất, nguồn nhân lực và một số ưu đãi từ chính sách cổ phần hóa. Đồng thời, cơ chế hoạt động theo mô hình mới cũng năng động hơn nên tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh có những chuyển biến tích cực. Vì vậy, hầu hết doanh nghiệp đều có nguồn giữ lại để tăng vốn điều lệ, hoặc đáp ứng đủ điều kiện cũng như có đủ uy tín để huy động vốn từ các nhà đầu tư thông qua việc phát hành thêm.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, việc gắn cổ phần hóa với niêm yết đến thời điểm này vẫn chưa được chú trọng. Bộ Tài chính nhận định, việc nhiều doanh nghiệp chậm đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán ảnh hưởng đến tính công khai, minh bạch của thị trường; chậm đổi mới công tác quản trị doanh nghiệp sau cổ phần hóa theo thông lệ và chuẩn mực của các doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán, cũng như hạn chế công tác giám sát của toàn xã hội đối với hoạt động của các doanh nghiệp này.