Bình quân 2 tháng đầu năm 2020, CPI tăng 5,91% so với cùng kỳ năm 2019. Đây là mức tăng bình quân 2 tháng đầu năm cao nhất trong 7 năm gần đây.
Khách hàng mua sắm tại Saigon Co.op, ngày 6/2/2020. Ảnh: TTXVN phát
Theo Tổng cục Thống kê, so với tháng trước, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính có 5 nhóm hàng tăng giá. Đó là, hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,26%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,17%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,13%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,08%; giáo dục tăng 0,04%. Có 6 nhóm giảm giá là giao thông giảm 2,5%; văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,43%; đồ uống và thuốc lá giảm 0,28%; may mặc, mũ nón và giầy dép giảm 0,13%; nhà ở và vật liệu xây dựng giảm0,03%; bưu chính viễn thông giảm 0,05%.
Bà Đỗ Thị Ngọc, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá cho biết, các nguyên nhân làm giảm CPI tháng 2 là do nhu cầu tiêu dùng về hàng hoá, dịch vụ của người dân sau Tết Nguyên Đán giảm nên giá các mặt hàng may mặc, mũ nón, giầy dép, đồ uống, thuốc lá dần trở về mặt bằng giá trước Tết Nguyên Đán.
Bên cạnh đó, ảnh hưởng của COVID – 19 khiến cho nhu cầu đi lại, du lịch, lễ hội giảm nên giá dịch vụ du lịch, khách sạn, dịch vụ vui chơi, giải trí giảm. Một số đường biên giới chịu sự kiểm soát chặt chẽ cũng làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến xuất khẩu trái cây của Việt Nam làm cho giá các loại quả tươi, chế biến giảm do nguồn cung dồi dào.
Ngoài ra, giá xăng dầu điều chỉnh giảm vào ngày 14/2/2020; trong đó, giá xăng A95 giảm 740 đồng/lít, xăng E5 giảm 760 đồng/lít, dầu diezel 0,05S giảm 960 đồng/lít so với tháng trước, bình quân giá xăng dầu tháng 2/2020 giảm 5,2% so với tháng trước làm CPI chung giảm 0,22%.
Giá gas tháng 2/2020 giảm 4,27% so với tháng trước do giá gas trong nước điều chỉnh giảm 17.000đồng/bình 12kg theo giá gas thế giới làm CPI chung giảm0,05%. Giá gas thế giới bình quân tháng 2/2020 công bố ở mức 525 USD/tấn, giảm 52,5 USD/tấn so với tháng 1/2020. Giá vé tàu hỏa giảm 8,93% do Tổng công ty Đường sắt Việt Nam giảm giá vé sau dịp Tết Nguyên Đán.
Tuy nhiên, bên cạnh các nguyên nhân làm giảm CPI, có một số nguyên nhân làm tăng CPI tháng 2/2020 như: dịch COVID -19 bắt đầu bùng phát từ cuối tháng 1/2020 nên nhu cầu về một số mặt hàng thuốc y tế tăng cao làm nhóm thuốc các loại tăng 0,18% so với tháng trước.
Học sinh, sinh viên được nghỉ học trong tháng 2/2020 nên nhu cầu sử dụng điện, nước sinh hoạt tăng cao hơn làm chỉ số giá mặt hàng điện sinh hoạt tăng 0,44%, nước sinh hoạt tăng 0,64%.
Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của trận mưa lớn, mưa đá vào dịp Tết Nguyên đán Canh Tý tại các địa phương miền Bắc, hạn hán, xâm nhập mặn xuất hiện sớm và xâm lấn sâu tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long ảnh hưởng đến chất lượng sinh trưởng cây trồng làm cho nguồn cung rau xanh giảm, cùng với ảnh hưởng của dịch COVID -19 nên giá rau trong nước tăng mạnh.
Cũng trong tháng 2, giá vàng trong nước biến động theo giá vàng thế giới, bình quân đến ngày 24/02/2020 giá vàng thế giới ở mức 1.593,69 USD/ounce tăng 2,15% so với tháng trước. Giá vàng thế giới tăng do giới đầu tư lo ngại các nước sẽ đối mặt với một triển vọng kinh tế tiêu cực do tác động của dịch COVID-19, do đó nhu cầu mua các loại tài sản an toàn như vàng tăng cao làm cho giá vàng tăng. Bình quân tháng 2/2020, giá vàng trong nước tăng 2,74% so với tháng trước, giá vàng dao động quanh mức 4,45 triệu đồng/chỉ vàng SJC.
Đối với chỉ số giá đô la Mỹ; đồng đô la Mỹ trên thị trường thế giới tăng nhẹ do nhu cầu các nhà đầu tư tăng trong bối cảnh ảnh hưởng của dịch COVID - 19 tác động đến kinh tế thế giới. Trong nước, lượng dự trữ ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam dồi dào đáp ứng được nhu cầu về ngoại tệ của các doanh nghiệp nhập khẩu, nên tỷ giá giữa VND và USD tháng 2/2020 khá ổn định, giá USD bình quân ở thị trường tự do tháng 2/2020 ở quanh mức 23.300 VND/USD.
Tổng cục Thống kê cũng cho biết, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 2/2020 tăng 0,17% so với tháng trước, tăng 2,94% so với cùng kỳ năm trước; hai tháng đầu năm 2020 so với cùng kỳ năm trước tăng 3,1%.
Bình quân hai tháng đầu năm 2020 lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản điều này phản ánh biến động giá chủ yếu do các yếu tố phi tiền tệ như: giá lương thực, thực phẩm, giá xăng dầu, giá một số dịch vụ tăng.