Kiểm tra chất lượng thực phẩm bằng... smartphone

Người tiêu dùng yên tâm

Hiện nay, việc tiểu thương đưa thực phẩm tươi sống vào chợ truyền thống tiêu thụ vẫn khá đơn giản. Vì vậy, khi mua bán mặt hàng này, không ít người tiêu dùng vẫn tỏ ra lo lắng về chất lượng thực phẩm tươi sống tại các chợ. Tuy nhiên, nếu người tiêu dùng có thể tự truy xuất nguồn gốc thực phẩm tươi sống bằng điện thoại thông minh sẽ khiến cả tiểu thương lẫn người tiêu dùng yên tâm hơn.

Chị Đỗ Thị Hạnh, ngụ ở Phước Bình (quận 9) cho hay, từ trước đến nay, khi mua thực phẩm tươi sống chị thường mua tại các chợ lẻ và mua bán bằng cảm quan nên luôn phập phồng lo lắng về chất lượng.

“Tôi thường chỉ kiểm tra chất lượng thịt bằng mắt như nhìn miếng thịt còn đỏ, tươi màu… Nếu áp dụng việc kiểm tra được rõ ràng nguồn gốc thịt lợn bằng điện thoại thông minh sẽ giúp người tiêu dùng biết rõ nguồn gốc của ngành hàng này, chủ cơ sở nuôi, nơi giết mổ… và nếu có thắc mắc về chất lượng sản phẩm chúng tôi cũng biết tìm đúng địa chỉ mà thắc mắc”, chị Hạnh chia sẻ.

Ghi nhận tại chợ Phạm Văn Hai, một trong những chợ bán lẻ nhiều loại thực phẩm tươi sống của TP Hồ Chí Minh (với 200 sạp kinh doanh thực phẩm tươi sống), rất nhiều tiểu thương tỏ ra đồng tình với việc triển khai đề án truy xuất nguồn gốc thực phẩm tươi sống bằng điện thoại thông minh.

Chị Lê Thanh, tiểu thương bán thịt lợn tại chợ Phạm Văn Hai cho biết, việc triển khai dán tem và khuyến khích người dân dùng Smartphone có phần mềm kiểm tra nguồn gốc thịt heo sạch là rất cần thiết hiện nay. Điều này, giúp những người buôn bán chân chính tăng thêm uy tín và người tiêu dùng cũng giảm bớt hoài nghi về chất lượng thực phẩm tươi sống bày bán tại các chợ lẻ.

Bà Trần Thị Thái Thanh, Phó Ban quản lý chợ Phạm Văn Hai cho biết, hằng ngày lượng thịt bò bán sỉ, lẻ và bỏ mối qua chợ này lên tới 8,5 tấn; thịt lợn khoảng 1,5 tấn; trứng gà vịt gần 20.000 quả và thịt gà vịt chừng 500 kg... Tất cả lượng thịt và trứng này đều được ngành thú y kiểm tra nhanh về vệ sinh an toàn thực phẩm, hóa đơn, khối lượng nhập trước khi cho phép đưa vào chợ. Tuy nhiên, tâm lý người dân vẫn còn lo lắng với chất lượng thực phẩm tươi sống bày bán tại các chợ. Vì vậy, việc thực hiện truy xuất nguồn gốc thực phẩm bằng các phương tiện công nghệ thông tin sẽ giúp người tiêu dùng yên tâm hơn, các cơ quan chức năng có cơ sở kiểm soát thực phẩm tại nguồn chặt chẽ hơn.

Theo ông Nguyễn Ngọc Hòa, Phó Giám đốc Sở Công Thương Thành phố Hồ Chí Minh, hiện nay, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm tươi sống của người dân thành phố bình quân khoảng 850 - 900 con trâu bò, 9.000 - 10.000 con lợn, 120.000 - 130.000 con gia cầm và khoảng 200 tấn thịt gà, thịt trâu bò và phụ phẩm đông lạnh nhập khẩu. Để ngăn chặn thực phẩm bẩn tại các chợ, việc thực hiện đề án truy xuất nguồn gốc thực phẩm tươi sống bằng điện thoại thông minh là một trong nhiều giải pháp hữu hiệu hiện nay.

Đơn giản và dễ thực hiện

Sau 2 tháng chuẩn bị, đề án truy xuất nguồn gốc thực phẩm tươi sống bằng điện thoại thông minh, hiện đã có sự tham gia của 15 doanh nghiệp, cơ sở chăn nuôi với gần 1.000 trang trại; 11 cơ sở giết mổ (trong đó có 2 cơ sở trên địa bàn, 3 cơ sở tại Đồng Nai, 5 cơ sở ở Long An và 1 ở Bình Dương)...

Đối với hệ thống phân phối truyền thống, 2 chợ đầu mối kinh doanh thịt lợn là Bình Điền, Hóc Môn đã đăng ký tham gia, chiếm hơn 80% sản lượng thịt cung ứng cho thị trường thành phố. Ở loại hình chợ lẻ, có 4 chợ triển khai thí điểm đợt đầu tiên là Bến Thành, An Đông, Hòa Bình, Thái Bình. Đến nay, gần 100% tiểu thương kinh doanh thịt lợn tại 4 chợ này đã đăng ký tham gia. Đối với hệ thống phân phối hiện đại, hiện có 5 hệ thống siêu thị với 59 siêu thị đăng ký tham gia như Co.opmart, Big C, Satramart, Aeon, Aeon Citimart. Ngoài ra còn có sự tham gia của 4 hệ thống cửa hàng tiện lợi.

Theo đề án này, quy trình kiểm soát, truy xuất nguồn gốc sản phẩm thịt lợn bằng ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại là giải pháp đảm bảo an toàn thực phẩm. Hệ thống quản lý công nghệ thông tin có thể lưu trữ tất cả các thông tin trên từ 5-10 năm, có khả năng phân tích, sàng lọc và lên danh sách đen hoặc khoanh vùng những khu vực, đối tượng, hiện tượng nghi ngờ vi phạm để các nhà quản lý và các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra và có biện pháp xử lý. Qua đó hệ thống cũng hỗ trợ người tiêu dùng thông qua bản đồ các điểm bán thịt lợn đã được kiểm soát theo quy trình để biết và thuận tiện lựa chọn mua sắm.

Theo ông Nguyễn Ngọc Hòa, Phó Giám đốc Sở Công Thương thành phố, giai đoạn 1 của đề án bắt đầu triển khai thí điểm tại các đơn vị đăng ký tham gia ban đầu từ ngày 10/12 và triển khai chính thức trên toàn thành phố từ ngày 1/3/2017. Giai đoạn này, việc quản lý nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt lợn sẽ được thực hiện từ cổng trang trại chăn nuôi khi bắt đầu xuất chuồng đến các cơ sở giết mổ, chợ đầu mối, các siêu thị và chợ lẻ. Giai đoạn 2 sẽ triển khai quản lý theo chu trình khép kín hoạt động sản xuất, chăn nuôi lợn từ khi mới sinh cho đến người tiêu dùng.

Dự kiến tổ chức trong năm 2017 và sẽ nhân rộng quản lý đến các mặt hàng thịt gia súc, gia cầm, rau củ quả và các sản phẩm khác. Việc sử dụng điện thoại thông minh kiểm tra nguồn thịt lợn, tuy là giải pháp đơn giản và hiệu quả nhưng vẫn còn khó khăn vì hoạt động giết mổ, chăn nuôi, lưu thông... hiện vẫn chưa đồng bộ. Vì vậy để quản lý được nguồn gốc hàng hóa, cần phải triển khai đồng loạt tại các địa phương và có sự phối hợp đồng bộ giữa các đơn vị liên quan.

Tiến sĩ Kiều Minh Lực, Giám đốc Trung tâm truyền giống Công ty CP Chăn nuôi CP Việt Nam cho rằng, đây là một giải pháp quản lý rất tiến bộ đối với sản phẩm thịt lợn mà người tiêu dùng đang mong đợi. Vào thời điểm hiện tại, giải pháp này được đánh giá là hoàn hảo đối với chuỗi giá trị thịt lợn từ trang trại đến người tiêu dùng do một doanh nghiệp (DN) thực hiện, vì đương nhiên là DN đó phải chịu trách nhiệm trước người tiêu dùng về sản phẩm thịt lợn của mình. Nhưng trong trường hợp chuỗi giá trị thịt lợn bị cắt khúc với sự tham gia của nhiều DN thì tính pháp lý khi truy xuất nguồn gốc về trách nhiệm của từng DN trong chuỗi giá trị cần phải được tính đến để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng.