Hiện tại kênh bán lẻ hiện đại chỉ chiếm khoảng 20% tổng thị trường bán lẻ
trong nước nhưng có tiềm năng phát triển rất lớn và đóng vai trò đặc biệt quan
trọng trong chiến lược phát triển lâu dài của những nhà sản xuất hàng Việt. Tuy
nhiên, việc thâm nhập hàng Việt tại kênh bán lẻ chưa đồng đều ở từng nhà bán lẻ
và mỗi ngành hàng.
Sự đồng hành, hỗ trợ của các nhà bán lẻ hiện đại có tác động rất ý nghĩa
với việc thúc đẩy hàng Việt trong kênh bán lẻ hiện đại nói riêng và sự phát
triển lâu dài trên thị trường nói chung.
Đó là nhận định của Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa tại Hội thảo
"Hàng Việt Nam trong hệ thống bán lẻ hiện đại: Cần một chiến lược lâu
dài" do Bộ Công Thương phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức.
Kết quả khả quan
Bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), cho
biết: Sau 3 năm triển khai thực hiện Chương trình hành động Người Việt Nam ưu
tiên dùng hàng Việt Nam, các đơn vị trong ngành Công Thương đã bám sát chủ
trương của Cuộc vận động và có nhiều nỗ lực, sáng tạo trong việc triển khai,
thực hiện nên đã thu hút được nhiều kết quả đáng khích lệ, tạo tiền đề cho việc
triển khai hiệu quả Chương trình trong những năm tiếp theo.
Trong hệ thống siêu
thị hiện nay, 70-80% là hàng sản xuất trong nước (trong đó hệ thống siêu thị
của Saigon Coop có tới trên 90%, hệ thống Vinatex Mart 100% là hàng trong
nước). Tỷ lệ tiêu dùng hàng Việt Nam thời gian qua cũng tăng lên mạnh mẽ đồng
thời chất lượng hàng hóa trong nước cũng được cải thiện đáng kể.
Đặc biệt, môi
trường kinh doanh nói chung trong lĩnh vực thương mại nói riêng được tạo lập ngày
một hoàn thiện, minh bạch, ổn định. Quản lý nhà nước cũng từ chỗ chỉ tập trung
xây dựng khung khổ pháp lý để quản lý doanh nghiệp và hàng hóa lưu thông trên
thị trường là chủ yếu đang từng bước chuyển sang xây dựng chính sách, giải pháp
phục vụ cho quản lý quá trình phát triển.
Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam hoạt
động khá tích cực và hiệu quả, đã trở thành cầu nối giữa các cơ quan quản lý
nhà nước với doanh nghiệp, giữa các doanh nghiệp với nhau và là nơi tham mưu
cho các cơ quan có trách nhiệm của nhà nước tháo gỡ các khó khăn cho doanh
nghiệp trong lĩnh vực phân phối, đôn đốc các thành viên hưởng ứng cuộc vận động
này.
|
Hàng Việt về với nông thôn. Ảnh: Mạnh Linh-TTXVN
|
Chia sẻ kinh nghiệm của một nhà bán lẻ thuần Việt nhiều năm gắn bó với người
tiêu dùng Việt và đồng hành cùng hàng Việt, bà Nguyễn Thị Hạnh, Tổng Giám đốc
Saigon Coopmart cho hay: Để thâm nhập tốt kênh phân phối hiện đại và thị trường
nói chung, các nhà sản xuất hàng Việt nên chú trọng vào chất lượng hàng hóa bởi
đây là yếu tố quan trọng nhất trong việc xây dựng thương hiệu và phát triển
doanh nghiệp lâu dài. Cùng với đó là giá thành sản phẩm, vì với chất lượng
tương đương nhưng giá thành rẻ hơn sẽ tạo ra thế mạnh của hàng Việt có thể cạnh
tranh với hàng ngoại nhập. Đặc biệt hơn trong thời đại công nghệ kỹ thuật phát
triển nhanh chóng như hiện nay thì nhà sản xuất nào bạo dạn đầu tư công nghệ
mới nhằm tạo ra những sản phẩm có tính năng vượt trội, có mẫu mã kiểu dáng hấp
dẫn đón đầu xu hướng tiêu dùng sẽ có được lợi thế "tiên phong" và dễ
dàng thâm nhập nhanh thị trường. Việc xây dựng và lựa chọn kênh phân phối phù
hợp, gắn bó, có độ bao phủ cao sẽ góp phần lớn vào sự thành công của một thương
hiệu Việt.
Giải pháp tháo gỡ khó khăn
Nhận định về những khó khăn tồn tại của ngành bán lẻ, bà Nga cho rằng: Hiện nay
tỷ lệ thương mại hiện đại so với truyền thống của nước ta còn thấp, dù các
doanh nghiệp đã chú trọng phát triển mạng lưới bán lẻ hiện đại song còn chậm do
nhiều lý do như ít vốn, khó khăn về mặt bằng, khả năng chiếm lĩnh thị trường
hạn chế, chưa mạnh dạn đầu tư... dẫn đến việc thiếu cạnh tranh giữa các doanh
nghiệp kinh doanh cùng loại hình bán lẻ.
Không những thế, chủng loại hàng hóa
sản xuất trong nước chưa phong phú, khối lượng hàng hóa còn hạn chế, chất lượng
sản phẩm chưa cao, mẫu mã bao bì chưa đẹp. Kinh nghiệm về trình độ quản lý cũng
còn yếu, trang thiết bị chưa đạt yêu cầu và trình độ nhân viên bán hàng thiếu
chuyên nghiệp. Lưu ý hơn là vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp lợi dụng
khuyến mại để thực hiện hành vi gian lận thương mại, tiêu thụ các mặt hàng tồn,
hàng cũ, hàng nhái, sắp hết hạn sử dụng làm ảnh hưởng đến lợi ích, lòng tin của
người tiêu dùng từ đó làm giảm đi ý nghĩa thiết thực của Cuộc vận động “Người
Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.
Đại diện cho doanh nghiệp bán lẻ, bà Nguyễn Thị Hạnh kiến nghị Bộ Công Thương
cần thiết có các chính sách thiết thực để hỗ trợ những nhà bán lẻ thuần Việt
phát triển mạng lưới thuận lợi, đồng thời qui hoạch mạng lưới bán lẻ phù hợp
với áp dụng thực hiện các nguyên tắc về tiêu chí kiểm tra nhu cầu kinh tế trước
khi cấp phép đầu tư, mở thêm chi nhánh đối với nhà bán lẻ nước ngoài.
Bên cạnh
đó, Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam tạo sự gắn kết chặt chẽ giữa các nhà bán
lẻ trong nước, giữa các nhà bán lẻ thuần Việt và sản xuất hàng Việt. Ngoài ra,
tiếp tục quan tâm hình thức mẫu mã sản phẩm, nâng cao chất lượng, cải tiến qui
trình sản xuất, giá cả hợp lý và luôn là người bạn đồng hành với các nhà bán lẻ
trong việc kinh doanh hàng Việt.
Để tiếp tục triển khai tốt hơn nữa Cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên
dùng hàng Việt Nam", góp phần kích thích tiêu dùng, đẩy mạnh việc tiêu thụ
hàng hóa Việt Nam nhất là trong hệ thống bán lẻ hiện đại, Thứ trưởng Hồ Thị Kim
Thoa cho biết thời gian tới Bộ Công Thương sẽ chủ động phối hợp với Ban Chỉ đạo
Trung ương Cuộc vận động, các bộ ngành liên quan, các địa phương, các tổ chức
chính trị - kinh tế - xã hội, các Hiệp hội ngành nghề... tăng cường và đa dạng
hóa hình thức tuyên truyền hàng Việt trong các kênh phân phối bán lẻ, trong đó
có hệ thống phân phối bán lẻ hiện đại.
Mặt khác, Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề
xuất với Chính phủ những cơ chế, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp trong phạm
vi không vi phạm các cam kết mở cửa thị trường như hỗ trợ đào tạo, tư vấn pháp
lý, tiếp thị và xúc tiến thương mại; các biện pháp ưu tiên về mặt bằng, hạ
tầng; ưu đãi thuế, phí, tiếp cận tín dụng thuận lợi... cũng như chính sách tạo
điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phân phối trong nước tiếp thu vốn, công
nghệ và kỹ năng quản lý từ các tập đoàn uy tín trên thế giới.
Cùng đó, các địa
phương tạo điều kiện tăng cường các hoạt động kết nối giữa doanh nghiệp sản
xuất và doanh nghiệp phân phối, bảo đảm nguồn cung sản phẩm có chất lượng và độ
an toàn ổn định, bền vững, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm nội địa.
Bộ Công Thương tiếp tục phát triển đa dạng kết cấu hạ tầng thương mại tại các
địa phương, nhất là các loại hình bán lẻ hiện đại để đạt mục tiêu Quy hoạch
tổng thể phát triển thương mại Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và định hướng 2030,
phấn đấu đưa tỷ trọng bán lẻ của các loại hình bán lẻ hiện đại trong tổng mức
bán lẻ lên 40% vào năm 2020. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường
cũng là nhiệm vụ trọng tâm mà Bộ Công Thương hướng tới để chống đầu cơ, buôn
lậu, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực
phẩm. Trước mắt, trong thời điểm tổng kết 3 năm Bộ Chính trị phát động Cuộc vận
động, Ban chỉ đạo Chương trình hành động Bộ Công Thương sẽ phát động triển khai
Tuần hàng Việt trên địa bàn cả nước dự kiến vào tuần thứ 4 của tháng 10/2012.
Uyên Hương