Clip buổi tọa đàm gặp gỡ 100 nghệ nhân, thợ giỏi tại Hà Nội:
Thông qua buổi tọa đàm, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) muốn được lắng nghe trực tiếp các ý kiến của các nghệ nhân, để từ đó để ra các biện pháp bảo tồn, gìn giữ và phát triển các làng nghề.
Đồng thời, xây dựng được một hệ sinh thái hỗ trợ các làng nghề, từ vùng nguyên liệu, chuỗi cung ứng cho tới phân phối, tiếp thị và xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài.
Tại cuộc gặp gỡ, các nghệ nhân mong Bộ trưởng cùng các bộ, ngành quan tâm, hỗ trợ các nghệ nhân, thợ giỏi của các làng nghề trên cả nước được sống bằng nghề của cha ông mình, để họ được cống hiến tài năng của đôi bàn tay và trí tuệ của mình.
Đồng thời, các ngánh chức năng cũng cần tạo điều kiện để ngày càng có nhiều thợ giỏi trở thành nghệ nhân, đặc biệt quan tâm đến lớp thanh niên kế cận tại các làng nghề. Bởi lẽ, các làng nghề, nhất là các làng nghề truyền thống có phát triển được hay không phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ các nghệ nhân, thợ giỏi.
Ông Nguyễn Văn Tĩnh, nghệ nhân làng nghề mây tre đan Phú Vinh (Hà Nội) mong muốn cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục quan tâm, xây dựng cơ chế chính sách cho các nghệ nhân, đồng thời tích hợp thêm nhiều giá trị cho làng nghề như phát triển du lịch, trải nghiệm cho du khách.
"Nghệ nhân như chúng tôi luôn mong muốn được sống bằng nghề của cha ông để lại. Hy vọng Bộ NN&PTNT sẽ có nhiều chương trình khuyến khích đối tượng thanh, thiếu niên tham gia vào hoạt động của các làng nghề, đồng thời có phương án tổ chức nhân cấy nghề cho các vùng chưa có nghề", ông Tĩnh nói.
Bên cạnh đó, ông Tĩnh đề xuất có chính sách hỗ trợ một số ngành nghề, làng nghề bị mai một thời gian qua.
Nằm trong nhóm nghệ nhân cao tuổi nhất tham dự tọa đàm, ông Hạ Bá Định, nghệ nhân gốm Chu Đậu (Hải Dương) cho rằng, thông qua buổi tọa đàm, các nghệ nhân lâu năm có dịp chiêm nghiệm, chia sẻ về những thăng trầm của làng nghề truyền thống.
"Hơn 80 tuổi, tôi từng rất buồn khi thấy nhiều ngành nghề, làng nghề truyền thống bị lụi tàn. Nguyên nhân có lẽ nằm ở chỗ không có lớp thế hệ kế cận. Họ chưa thực sự tìm thấy mình ở nghề của ông cha", ông nhìn nhận.
Từ thực tế đó, ông Hạ Bá Định hy vọng, các cấp, các ngành có thêm nhiều chương trình đào tạo nghề truyền thống, với đối tượng mục tiêu là thế hệ trẻ. Ông tin rằng, những nghệ nhân lão thành như bản thân còn đủ sức đóng góp cho việc bồi dưỡng này.
Đến nay, hơn 800.000 cơ sở nghề là các doanh nghiệp, hợp tác xã và các hộ nghề sản xuất đã tham gia, trong đó có hơn 13.000 doanh nghiệp, hơn 11.000 HTX và tổ hợp tác.
Ông Lê Nam Trung, nghệ nhân sản xuất ngọc trai đạt chứng nhận OCOP 5 sao tại TP Hạ Long (Quảng Ninh) cho biết, không phải quốc gia nào cũng có tiềm năng sản xuất sản phẩm này. Theo điều tra của doanh nghiệp, ông Trung thông tin rằng, chỉ một số địa phương như Quảng Ninh, Khánh Hòa, Phú Quốc... là có quỹ đất và tiềm năng để sản xuất sản phẩm có giá trị kinh tế cao này.
Ông Lê Nam Trung cũng đề xuất, bên cạnh sản xuất, các cơ quan quản lý, trong đó có Bộ NN&PTNT có phương án hướng dẫn, thông tin nhanh chóng, kịp thời các yếu tố thị trường. "Đây là yếu tố cốt lõi để gia tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm, nhất là ở thị trường quốc tế", ông bày tỏ.
Lắng nghe chia sẻ từ những nghệ nhân tham dự tọa đàm, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh, những nghệ nhân từ làng nghề truyền thông thực sự là vốn quý của xã hội. Những nghệ nhân chính là những người thợ giỏi và sống được bằng nghề của cha ông. Muốn làm được điều ấy, nghệ nhân cần phải hiểu rõ bản thân đang có gì trong tay.
Cũng theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, làng nghề vừa mang tính kinh tế, xã hội, vừa có tính lịch sử, văn hóa. Do đó, đây không những là nơi bảo tồn và lưu giữ những giá trị văn hóa, lịch sử, mà còn là góp phần bảo đảm đời sống vật chất và tinh thần ổn định của người dân, cộng đồng.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan kêu gọi người tiêu dùng phải hình thành tâm lý và thực sự yêu hàng Việt Nam, góp phần kích cầu thị trường. Ông nhìn nhận, các làng nghề, nhất là các làng nghề truyền thống có phát triển được hay không phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ các nghệ nhân, thợ giỏi. Các nghệ nhân thợ giỏi được xem như hồn cốt của các nghề, làng nghề truyền thống, những người biến các sản phẩm đơn thuần thành các tác phẩm nghệ thuật, kết tinh giá trị và đóng góp cho việc tạo dựng văn hóa Việt, văn hóa làng nghề.
Cả nước hiện có khoảng hơn 2.000 làng nghề, làng nghề truyền thống đã được công nhận theo tiêu chí của nhà nước, tăng gần 100 làng nghề so với năm 2020. Trong đó, có hơn 1.400 làng nghề và hơn 650 làng nghề truyền thống; 57 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thuộc loại hình nghề thủ công truyền thống được ghi nhận.