Tàu thuyền đánh bắt xa bờ neo đậu tại cảng cá Ninh Chữ (huyện Ninh Hải, Ninh Thuận).
Ninh Thuận hiện có hàng nghìn tàu cá dài từ 6 mét trở lên; trong đó có 610 tàu cá gồm: 43 tàu dịch vụ, 567 tàu khai thác tham gia đánh bắt xa bờ. Hướng đến phát triển nghề cá bền vững, có trách nhiệm, đảm bảo tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế về bảo vệ nguồn lợi hải sản, tỉnh đang quyết liệt triển khai các giải pháp nhằm ngăn chặn tàu cá vi phạm khai thác vùng biển nước ngoài và các hành vi khai thác bất hợp phác khác.
Ông Đặng Văn Tín, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Ninh Thuận cho biết, để nâng cao hiệu quả chống khai thác bất hợp pháp, tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền cho chủ tàu, thuyền trưởng và các cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá nhận thức đúng về “thẻ vàng” IUU của Ủy ban châu Âu (EC) về cảnh báo khai thác hải sản bất hợp pháp.
Theo đó, tỉnh tiếp tục thực hiện 4 nhóm khuyến nghị của EC để khắc phục “thẻ vàng” gồm: Hoàn thiện khung pháp lý; hệ thống theo dõi, giám sát và kiểm soát hoạt động tàu cá; thực thi pháp luật và truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác.
Cụ thể, ngành thủy sản phối hợp các địa phương ven biển đẩy mạnh phổ biến Luật Thủy sản 2017 (hiệu lực từ ngày 1/1/2019), trong đó nhấn mạnh về 14 hành vi khai thác thủy sản bất hợp pháp để để bà con ngư dân nâng cao nhận thức chấp hành pháp luật khi tham gia khai thác hải sản trên biển.
Đồng thời, tỉnh tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của tàu cá, thuyền viên, thiết bị an toàn tàu cá, vệ sinh thực phẩm, ngư lưới cụ, kiểm soát sản lượng và giám sát ghi nhật ký khai thác tại Văn phòng kiểm soát nghề cá tại các cảng cá Đông Hải (thành phố Phan Rang - Tháp Chàm) và cảng cá Cà Ná (huyện Thuận Nam). Các trường hợp vi phạm trong khai thác thủy sản sẽ xử lý nghiêm.
Để giám sát hàng hải, tỉnh đẩy mạnh triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá. Đến nay ngư dân các địa phương đã triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hàng hải Movimar, Vx 1700 cho 316 tàu cá (chiều dài từ 15 mét trở lên khai thác vùng khơi), số tàu còn lại đang được triển khai lắp đặt theo đúng lộ trình. Dự kiến trong tháng 4/2020, 100% tàu cá của Ninh Thuận sẽ được gắn thiết bị giám sát hành trình.
Ông Đặng Văn Tín cho biết, với thiết bị giám sát hành trình tàu cá, cơ quan chức năng sẽ theo dõi, hướng dẫn ngư trường giáp ranh, chồng lấn giữa Việt Nam và các nước lân cận để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các tàu cá có dấu hiệu vi phạm; đồng thời hỗ trợ ngư dân khi gặp sự cố trên các vùng biển. Tỉnh xử lý nghiêm tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình nhưng không mở máy 24/24 giờ khi hoạt động khai thác hải sản trên biển.
Cùng với quản lý bằng thiết bị giám sát hành trình, hàng tháng Chi cục Thủy sản tỉnh phân công các kỹ sư khai thác hải sản đi cùng ngư dân ra các ngư trường khai thác thuộc các vùng biển Ninh Thuận, các tỉnh Bình Thuận, Vũng Tàu, Kiên Giang... Các kỹ sư sẽ hỗ trợ ngư dân thêm các kỹ thuật khai thác, phổ biến quy định pháp luật khai thác đi đôi với bảo vệ nguồn lợi hải sản và không xâm phạm vùng biển nước ngoài.
Qua hơn 2 năm thực hiện Chỉ thị 45/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), Ninh Thuận đã tổ chức 70 lớp tuyên tuyền cho gần 3.000 chủ tàu, thuyền trưởng, ngư dân; tổ chức cho gần 2.300 lượt chủ tàu ký cam kết không đưa tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
Đến thời điểm hiện tại, tỉnh Ninh Thuận chưa có tàu cá khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý. Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn tồn tại những hạn chế cần sớm khắc phục. Tính riêng trong năm 2019, cơ quan chức năng đã kiểm tra và phát hiện 111 đối tượng vi phạm, xử phạt hành chính với tổng số tiền gần 142 triệu đồng về hành vi vi phạm như: Sử dụng công cụ khai thác mang tính tận diệt; thiếu trang thiết bị an toàn tàu cá; thuyền trưởng không có văn bằng hoặc chứng chỉ theo quy định, không ghi chép, lưu giữ hồ sơ trong quá trình sản xuất...
Thời gian tới, cùng với nhiệm vụ đẩy mạnh chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), tỉnh Ninh Thuận tiếp tục cơ cấu lại nghề khai thác thủy sản một cách hợp lý nhằm đảm bảo sự phát triển hài hòa giữa các nghề khai thác phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, ít gây ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản và môi trường sinh thái.
Hiện nay, Ninh Thuận đang đẩy mạnh các hoạt động khai thác hải sản xa bờ thông qua triển khai các chính sách của Chính phủ về phát triển thủy sản theo Nghị định 67/2014/NĐ - CP, Nghị định 89/2015/NĐ - CP, Nghị định 17/2018/ NĐ - CP để giúp ngư dân tích cực bám biển, nâng cao hiệu quả sản xuất và góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.