Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công Thương) cho biết: Đạo luật số 11203 của Philippines về chuyển đổi cơ chế hạn ngạch sang cơ chế thuế hóa đối với việc nhập khẩu mặt hàng gạo có hiệu lực từ ngày 5/3/2019 đã dỡ bỏ cơ chế hạn ngạch đối với việc nhập khẩu mặt hàng gạo. Thay vào đó, luật này quy định các mức thuế nhập khẩu gạo: Các nước trong ASEAN là 35%; Các nước ngoài ASEAN là 40% hoặc 180% tùy điều kiện.
Đóng bao gạo xuất khẩu tại Doanh nghiệp tư nhân chế biến nông sản Quang Vũ, Tuy Phước, Bình Định. Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN
Các doanh nghiệp xuất khẩu gạo trong nước cần nắm thông tin cập nhật về quy định liên quan đến nhập khẩu gạo của Philippines, trên cơ sở đó chủ động xây dựng kế hoạch xuất khẩu gạo, tận dụng cơ hội để phát triển thị trường Philippines.
Theo Vụ Thị trường châu Á - châu Phi, quy định mới bãi bỏ các giấy phép, giấy đăng ký do Cơ quan Lương thực quốc gia Philippines (NFA) cấp cho các nhà nhập khẩu, các doanh nghiệp thương mại, các công ty kinh doanh kho chứa, các nhà bán buôn, bán lẻ và các tổ chức liên quan khác có hoạt động liên quan đến mặt hàng gạo. Các cơ quan Chính phủ (Hải quan, Bộ Nông nghiệp, Cục Thực vật) phải xóa bỏ các loại giấy phép do NFA cấp trong danh mục hồ sơ yêu cầu đối với hoạt động thương mại, xuất nhập khẩu gạo.
Như vậy, các hợp đồng nhập khẩu gạo phát sinh sau ngày 5/3/2019 sẽ không cần có giấy phép của NFA mà chỉ cần có Giấy chứng nhận vệ sinh và kiểm dịch thực vật do Cục Thực vật thuộc Bộ Nông nghiệp Philippines cấp để được thông quan.
Quy định nhập khẩu gạo mới của Philippines được cho là sẽ giúp nước này giải quyết tình trạng giá gạo tăng cao trong thời gian qua và giảm lạm phát. Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương Philippines trước đó cho rằng Luật mới sẽ giảm giá gạo khoảng 7 peso/kg và góp phần giảm khoảng 0,6% lạm phát của Philippines.
Không giống như ở Việt Nam và Thái Lan, nơi nông dân có thể sản xuất một kg gạo ở mức 6 peso, nông dân Philippines cần chi tới 12 peso cho một kg.
Theo các chuyên gia, việc loại bỏ cơ chế hạn ngạch, thay bằng thuế nhập khẩu sẽ làm tăng lượng gạo nhập khẩu vào Philippines với giá thành thấp hơn trước. Ước tính khoảng 500.000 trong tổng số 2,4 triệu nông dân sản xuất gạo của Philippines sẽ bị ảnh hưởng bởi quy định mới về nhập khẩu gạo này.
Ngược lại, việc cho phép khối tư nhân Philippines được tự do nhập khẩu sẽ tạo nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo nói chung và doanh nghiệp của Việt Nam nói riêng trong việc tiếp cận thị trường gạo Philippines.
Theo một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam, lợi thế của nước ta là sẽ được hưởng mức thuế suất 35% (áp dụng cho các nước trong ASEAN), thấp hơn so với thuế nhập khẩu đối với gạo từ các nước ngoài ASEAN.
Được biết, sản lượng gạo xuất khẩu của nước ta vào Philippines trong 2 tháng đầu năm là hơn 314.000 tấn, lớn nhất trong các thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam.