Cuối tháng 11 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 188/2013/NĐ - CP về phát triển và quản lý nhà ở xã hội với nhiều điểm mới nhằm tạo động lực khuyến khích tăng cung cho phân khúc này. Theo đó, người dân sẽ có điều kiện được hưởng lợi và cải thiện chỗ ở từ chính sách thiết thực này.
Sẽ có gói tín dụng nối tiếp gói 30.000 tỷ đồng
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng cho biết: Một trong những điểm mới đáng chú ý của chính sách này là các tổ chức tín dụng sẽ dành 3% dư nợ tín dụng hàng năm để cho vay ưu đãi phát triển nhà ở xã hội. Sau khi giải ngân hết gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng thì vẫn còn các chương trình tín dụng khác hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội. Công tác phát triển nhà ở xã hội được xác định là kế hoạch dài hạn và chính sách này là một phần việc cụ thể hóa Chiến lược Nhà ở Quốc gia.
Khu nhà ở dành cho người có thu nhập thấp tại Sài Đồng, Long Biên, Hà Nội. Lê Phú |
Cùng đó, các doanh nghiệp và cá nhân tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội sẽ được hưởng các chế độ, chính sách ưu tiên rõ ràng. Đó là những hỗ trợ cụ thể về tiền sử dụng đất, thuế, tín dụng... Với các dự án nhà ở xã hội quy mô lớn, ngoài việc được hưởng các chính sách hỗ trợ trên, doanh nghiệp còn được để lại 20% diện tích đất để xây dựng nhà ở thương mại nhằm tăng nguồn thu.
Đáng chú ý, điều kiện mua nhà của người dân cũng được “nới lỏng” hơn khi điều chỉnh tiêu chuẩn bình quân dưới 8 m2/đầu người là có thể được đăng ký mua nhà ở xã hội, thay vì quy định dưới 5 m2/đầu người như hiện nay.
Cả doanh nghiệp kinh doanh bất động sản và người dân kỳ vọng, Nghị định 188 khi đi vào cuộc sống (từ ngày 10/1/2014) sẽ khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào phân khúc này để đáp ứng nhu cầu của xã hội.
Khuyến khích tăng cung
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng, hiện tiến độ giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng rất chậm. Muốn giải ngân nhanh gói tín dụng ưu đãi này, cần phải tăng cung, nhanh chóng xây dựng thêm nhiều nhà ở xã hội hoặc nhà ở thương mại có giá dưới 15 triệu đồng/m2 với quy mô diện tích dưới 70 m2.
Giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng còn chậm Theo Vụ Tín dụng (Ngân hàng Nhà nước), kết thúc quý III/2013, các ngân hàng mới cam kết cho 331 khách hàng cá nhân vay vốn với tổng số tiền khoảng 105,32 tỷ đồng từ gói tín dụng 30.000 tỷ đồng; trong đó có 305 khách hàng vay 69,4 tỷ đồng. Kết quả này cho thấy, mặc dù nguồn vốn đã sẵn sàng nhưng tiến độ giải ngân rất chậm. Trong số các đơn vị tham gia giải ngân gói tín dụng này, Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank) dẫn đầu với tổng số tiền giải ngân được lên tới hơn 29 tỷ đồng; tiếp đến là Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (Vietinbank), Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). |
Hiện nhu cầu của người dân về phân khúc nhà ở này còn rất lớn. Cả nước cần hơn 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, riêng nhu cầu của TP Hồ Chí Minh vào khoảng 130.000 căn và Hà Nội 115.000 căn. Đó là chưa kể đến nhu cầu của người dân ở những tỉnh lớn như Đồng Nai, Bình Dương, hoặc các đô thị nằm trong vùng trọng điểm kinh tế Bắc Bộ.
Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng cho biết, Chiến lược Nhà ở Quốc gia mới được triển khai thực hiện và việc phát triển nhà ở xã hội là một quá trình dài hạn chứ không thể hoàn thành ngay trong ngắn hạn. Bên cạnh đó, việc đầu tư phát triển nhà ở xã hội chưa thu hút được các doanh nghiệp tham gia bởi lợi nhuận đem lại thấp hơn rất nhiều so với đầu tư xây dựng các loại nhà ở khác. Cùng đó, thủ tục giải ngân gói 30.000 tỷ đồng chặt chẽ cũng là lý do khiến người dân ngại tiếp cận với nguồn vốn này.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, không thể viện dẫn lý do thủ tục chặt chẽ để làm chậm quá trình giải ngân nguồn vốn này. Bởi vậy, không chỉ Bộ Xây dựng, các ngân hàng mà hệ thống chính quyền địa phương cũng phải nhập cuộc để bỏ thủ tục không cần thiết, giúp người dân dễ dàng tiếp cận với nguồn nhà ở xã hội một cách thuận lợi nhất.
Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, phát triển nhà ở xã hội chính là một trong những vấn đề cốt lõi để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, thông qua việc khắc phục lệch pha cung - cầu. Nhà ở xã hội là thị trường nhà ở phi hàng hóa, có cung, có cầu, có cạnh tranh nhưng cần được sự hỗ trợ của Nhà nước.
Thu Hằng