Đây là một trong những dự án trọng điểm quốc gia, được Bộ GTVT phê duyệt đầu tư và là dự án đường bộ cao tốc đầu tiên ở khu vực miền Trung do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư và quản lý khai thác.
Việc hoàn thành và đưa Dự án vào khai thác không chỉ góp phần hoàn thiện tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam, mà quan trọng hơn là đánh thức tiềm năng, thúc đẩy liên kết giao thương, rộng cửa phát triển kinh tế-xã hội khu vực miền Trung - Tây Nguyên; góp phần cải thiện đời sống của người dân ở khu vực phía Tây TP Đà Nẵng và các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi.
Đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi đoạn qua địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: baoquangngai.vn
Dự án đi qua TP Đà Nẵng (7,9 km), tỉnh Quảng Nam (91,2 km) và tỉnh Quảng Ngãi (40,1 km). Dự án có tổng chiều dài toàn tuyến 139,204 km, trong đó tuyến cao tốc có chiều dài 131,5 km, đoạn nối tuyến cao tốc với Quốc lộ 1A có chiều dài 7,7 km. Dự án được chia thành 13 gói thầu xây lắp chính với tổng mức đầu tư là 34.516 tỷ đồng.
Ngày 2/8/2017, đoạn tuyến hợp phần JICA tài trợ (Km0+000 – Km65+000) cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi đã được thông xe và đưa vào khai thác. Sau 1 năm vận hành, tuyến đã phục vụ 720.000 lượt phương tiện an toàn và thông suốt (chưa kể 23.500 lượt phương tiện miễn phí).
Dự án được thiết kế theo tiêu chuẩn kỹ thuật đường cao tốc loại A, quy mô giai đoạn 1 là 4 làn xe; tốc độ thiết kế 120 km/giờ (đoạn đặc biệt khó khăn 100 km/giờ); chiều rộng nền đường 24,25 m, chiều rộng mặt đường 22,25 m. Riêng đoạn tuyến nối với Quốc lộ 1A theo tiêu chuẩn đường cấp III đồng bằng, nền đường rộng 12 m, vận tốc thiết kế 80 km/giờ.
Trên tuyến có 108 cầu (tổng chiều dài 11,665 m); trong đó có 4 cầu lớn vượt sông: Cầu Kỳ Lam, cầu Chiêm Sơn, cầu Trà Bồng, cầu Trà Khúc (tổng chiều dài 2.665m) và 104 cầu nhỏ và cầu trung. Có 1 hầm xuyên qua núi Eo (Km22+485 - Km23+041), được thiết kế thành 2 đơn nguyên độc lập; chiều ra Bắc dài 556 m, chiều vào Nam dài 515 m; cấp ngăn ngừa thảm họa: Cấp B.
Mặc dù dự án được triển khai đầu tư trong giai đoạn kinh tế trong nước gặp rất nhiều khó khăn, nguồn vốn đối ứng bố trí chậm và thiếu; công tác giải phóng mặt bằng thường xuyên gặp trở ngại và kéo dài đã ảnh hưởng lớn đến tiến độ thi công. Bên cạnh đó, nhà thầu phải thi công trong điều kiện địa chất, thủy văn phức tạp, thời tiết khắc nghiệt của khu vực miền Trung.
Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm, hỗ trợ và chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Bộ GTVT, các tỉnh/thành phố: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi; sự phối hợp của các ban ngành liên quan cùng với sự cố gắng, nỗ lực của chủ đầu tư và các nhà thầu, tư vấn giám sát, sau 5 năm triển khai, đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi đã được hoàn thành.
Dự án phải thi công nhiều hạng mục với khối lượng thi công chính rất lớn, bao gồm: khối lượng đất đá đào đắp lên đến 29,10 triệu m3; trên 2,02 triệu m3 cấp phối đá dăm; 1,50 triệu tấn bê tông nhựa các loại… Ngoài ra, gia cố trên 1 triệu m2 mái dốc, lắp đặt 2 km hộ lan tôn sóng, 125 km lưới chống lóa, 247 km hàng rào, 1.589 biển báo hiệu, đúc và lắp đặt 115 km dải phân cách giữa; sơn kẻ đường 148 km; thi công 474 đường ngang, đường gom với tổng chiều dài gần 120 km.
Để phục vụ thi công dự án, tổng diện tích đất phải thu hồi 609,69 ha, với 9.861 hộ gia đình bị ảnh hưởng; bố trí tái định cư tập trung và tại chỗ cho 769 hộ gia đình với việc bố trí 1.130 lô đất…
Việc hình thành tuyến cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi sẽ giúp rút ngắn khoảng cách và thời gian đi lại giữa các trung tâm kinh tế của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, các khu công nghiệp của Đà Nẵng, Quảng Nam và Quảng Ngãi. Cụ thể, thời gian di chuyển từ Đà Nẵng đi Quảng Ngãi chỉ còn hơn 1 giờ, rút ngắn được 2 giờ so với lưu thông trên Quốc lộ 1. Cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi được kỳ vọng là con đường tạo cơ hội cho các tỉnh Trung Trung Bộ phát triển đột phá, thu hút đầu tư, tạo điều kiện thúc đẩy nhanh sự hình thành và phát triển các khu công nghiệp, du lịch dọc tuyến và các khu du lịch sinh thái ven biển miền Trung.
Không chỉ có ý nghĩa quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng, tuyến cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi còn góp phần phân luồng giao thông rất hiệu quả để kết nối vận chuyển quốc tế trong khu vực tam giác kinh tế Việt Nam - Lào - Campuchia qua Hành lang kinh tế Đông - Tây đến các cảng biển miền Trung Việt Nam.
Đặc biệt, tuyến cao tốc này khi đưa vào khai thác sẽ góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông, đảm bảo giao thông thuận lợi, ổn định và liên tục bền vững trong mọi tình huống, đặc biệt trong mùa mưa bão sẽ cùng với Quốc lộ 1A đảm nhận nhiệm vụ quan trọng vận tải hàng hóa và hành khách cho khu vực và cả nước.