Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) trong thời gian qua đã cho thấy quyết tâm thúc đẩy lạm phát lên mức mục tiêu và có thể cân nhắc các biện pháp mới để thực hiện điều này.
Giá tiêu dùng tại Eurozone giảm 0,1%/năm trong tháng 9. ECB dự báo mức lạm phát tại khu vực này sẽ không thay đổi nhiều từ nay đến đầu 2016, tức vẫn quanh mức 0% như hiện nay. ECB hy vọng lạm phát sẽ tăng dần lên đạt mục tiêu kể từ giữa 2016 cho đến hết 2017. Trong khi người dân có thể nhận thấy tác động ngay lập tức của việc lạm phát quá cao, thông qua chi phí sinh hoạt thường ngày, nhưng không phải ai cũng nhận thấy được rõ ràng những tác động tiêu cực của lạm phát thấp. Lạm phát gần bằng 0% có những tác động khó thấy hơn và thậm chí còn khiến một bộ phận dân chúng cảm thấy hài lòng khi giá cả không tăng trong thời gian dài.
Lạm phát tại Eurozone luôn ở mức thấp gần 0%. |
Người đứng đầu ECB Mario Draghi ngày 31/10 nhấn mạnh rằng ECB quyết tâm đưa lạm phát trung hạn tăng lên xấp xỉ mục tiêu. Ông cho biết ECB có thể xem xét các biện pháp kích thích bổ sung và sẵn sàng có những "biện pháp cần thiết" để đạt được mục tiêu lạm phát trung hạn và kích thích tăng trưởng. Ông Draghi không đề cập đến các biện pháp cụ thể mà ECB có thể sẽ thực hiện, nhưng không loại trừ giải pháp nào nhằm đạt mục tiêu đề ra, kể cả việc mở rộng hoặc kéo dài gói nới lỏng định lượng (QE) hiện hành cũng như hạ lãi suất tiền gửi của các ngân hàng tại ECB hiện đang rất thấp ở mức âm 0,3%.
Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) trong thời gian qua đã cho thấy quyết tâm thúc đẩy lạm phát lên mức mục tiêu và có thể cân nhắc các biện pháp mới để thực hiện điều này. |
Kể từ tháng 3/2015, để kích thích nền kinh tế, ECB đã tung ra gói QE, theo đó hàng tháng mua 60 tỷ euro chủ yếu là trái phiếu chính phủ các nước thuộc Eurozone và chương trình này dự kiến sẽ kết thúc vào tháng 9/2016. Sau cuộc họp chính sách tiền tệ ngày 22/10, ông Mario Draghi đã cho biết ECB đang cân nhắc các biện pháp hỗ trợ mới trong cuộc họp vào tháng 12/2015. Giới chuyên gia cho rằng cuộc họp này của ECB sẽ xem xét tất cả các lựa chọn, không chỉ là mở rộng hay kéo dài gói QE cũng như tiếp tục giảm lãi suất, để kích thích kinh tế. Có thể ECB còn quyết liệt hơn bằng những biện pháp kích thích tổng cầu và đẩy giá lên cao từ đó thúc đẩy lạm phát tăng theo mong muốn.
Một trong những cách mà ECB có thể thực hiện là in thêm tiền và đổ trực tiếp vào tài khoản tiền gửi của công dân. Người dân có thể dùng một phần số tiền đó để chi tiêu, từ đó làm tăng tổng cầu, đặc biệt là của những người có thu nhập thấp hoặc ít có khả năng tiếp cận tín dụng. Một cách khác là ECB có thể mua chứng khoán không kỳ hạn, đặc biệt là các trái phiếu do Ngân hàng Đầu tư châu Âu phát hành để tài trợ cho các dự án công thường khó tiếp cận thị trường tài chính như dự án xây dựng trường học. Thậm chí, một số nhà kinh tế như Paul Krugman và Olivier Blanchard còn cho rằng ECB có thể đẩy lạm phát trên mức 2%, tránh “bẫy giảm phát" trong tương lai.
Theo kinh nghiệm của Nhật Bản, một khi đã rơi vào bẫy của lạm phát thấp gần bằng 0 thì rất khó để thoát ra. Nhưng khó khăn không chỉ về kỹ thuật mà còn từ cả thái độ bảo thủ của các ngân hàng trung ương của Eurozone. Để đi đến một giải pháp, các Thống đốc phải đồng lòng với ông Draghi trong quyết tâm thúc đẩy lạm phát.