Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc họp báo cuối năm thường niên qua video ở ngoại ô Moskva ngày 17/12/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Do bối cảnh đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 diễn biến phức tạp tại Liên bang Nga, cuộc họp báo lớn năm nay diễn ra theo thể thức mới. Thay cho việc trực tiếp đến Trung tâm Thương mại quốc tế ở thủ đô Moskva, năm nay Tổng thống Putin họp báo trực tuyến từ dinh thự của mình ở Novo-Ogaryovo. Tuy nhiên, sự quan tâm của dư luận đối với cuộc họp báo vẫn không hề giảm sút. Nhà lãnh đạo Nga cũng trả lời chi tiết mọi câu hỏi và thể hiện rõ tầm nhìn tương lai của nước Nga.
Mở đầu cuộc họp báo trong một năm COVID-19 khó khăn, Tổng thống Vladimir Putin khẳng định đối với ông, những sự kiện như thế này không hề mang tính hình thức, bởi “còn gì quý hơn” việc trao đổi trực tiếp với người dân Nga và “không có gì giá trị hơn được nghe ý kiến của họ”. Vẫn theo phong cách thường thấy ở các cuộc họp báo lớn khác, các câu trả lời của Tổng thống Putin rõ ràng, thẳng thắn và đi thẳng vào vấn đề.
Đánh giá tình hình năm 2020 của nước Nga, Tổng thống Putin cho biết đại dịch COVID-19 đã tác động đến hầu hết mọi khía cạnh trong đời sống đất nước, lấy đi nhiều việc làm và làm suy giảm hoạt động sản xuất. Sản xuất của Nga đã giảm 3,6%, tuy nhiê,n tỷ lệ này thấp hơn so với ở hầu hết các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ. Sản xuất công nghiệp của Nga giảm 3%, chủ yếu do giá dầu. Tuy nhiên, Nga đã đạt được thỏa thuận cắt giảm sản lượng với Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và điều này đã tạo ra sự khác biệt. Đến tháng 11 năm nay, sản xuất công nghiệp của Nga có xu hướng tăng trưởng và có lý do để hy vọng tăng trưởng sẽ tiếp tục. Tổng thống Nga cũng lưu ý rằng thu nhập thực tế của người dân đã giảm khoảng 3%, tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 6,3%, nhưng Nga đã làm rất nhiều để hỗ trợ nền kinh tế mà cụ thể là duy trì công ăn việc làm.
Nhà lãnh đạo Nga cho rằng cán cân thương mại cân bằng là yếu tố tích cực. Nợ quốc gia của Nga cũng ở mức tối thiểu. Kết quả đáng khích lệ khác là 70% ngân sách của Nga được hình thành mà không phải từ nguồn thu dầu khí.
Tổng thống Putin đánh giá cao việc Nga tổ chức trang trọng lễ kỷ niệm 75 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Đặc biệt, ông Putin bày tỏ cảm ơn người dân - trong điều kiện khó khăn, vẫn đoàn kết. Ông khẳng định “đại đoàn kết dân tộc có ý nghĩa quyết định ở nước ta”.
Đề cập tới đại dịch COVID-19, ông Putin cho biết hệ thống y tế của Nga đã đối phó hiệu quả với đại dịch COVID-19. Hiện tại Nga đã có 277.000 giường bệnh chuyên biệt để điều trị bệnh nhân COVID-19. Sản lượng khẩu trang tăng gấp 20 lần.
Tổng thống Putin cũng đề cập trực tiếp đến các vấn đề của nước Nga hiện nay, là tỷ lệ người sống dưới mức nghèo khổ và tình trạng thực phẩm tăng giá mạnh. Tổng thống Putin cho biết từ tỷ lệ người nghèo 20% đầu những năm 2000, nay tỷ lệ này đã giảm xuống còn 13%. Tuy nhiên, con số này vẫn cao và Nga có kế hoạch đến năm 2030 giảm tỷ lệ nghèo khổ xuống còn 6,5%. Về giá cả thực phẩm gia tăng, ông khẳng định có một số nguyên nhân khách quan, nhưng cũng có những nguyên nhân chủ quan và Chính phủ Nga đang giải quyết tích cực vấn đề này. Ông nêu vấn đề Nga đã có vụ thu hoạch kỷ lục, 131 triệu tấn ngũ cốc, song bánh mì và mỳ ống vẫn tăng giá.
Ông Putin cũng đã trả lời nhiều câu hỏi liên quan trực tiếp tới người dân như vấn đề rác thải, trẻ em học trực tuyến, hay vấn đề môi trường…
Đối với các vấn đề quốc tế, câu trả lời của Tổng thống Putin không chỉ rõ ràng, thẳng thắn và còn ẩn chứa trong đó nhiều ẩn ý của nhà lãnh đạo một cường quốc. Đề cập đến tình hình ở Donbass, miền Đông Ukraine và quan hệ với Kiev, Tổng thống Putin lưu ý rằng triển vọng quan hệ giữa LB Nga và Ukraine hoàn toàn phụ thuộc vào chính quyền Ukraine. Theo ông, hầu hết tất cả các nguyên thủ Ukraine trước đây, cũng như hiện nay, đều đưa ra khẩu hiệu chấm dứt xung đột ở Donbass, song “chẳng hành động gì’. Tổng thống Putin khẳng định Nga sẽ tăng cường hỗ trợ cho Donbass. Theo ông, chính quyền Ukraine không tuân thủ các thỏa thuận Minsk, đồng thời lưu ý văn kiện này được ký dưới sự bảo trợ của Liên hợp quốc (LHQ) và có vị thế của một văn kiện quốc tế.
Đề cập đến việc Mỹ cản trở hoàn thành tuyến đường ống dẫn khí đốt “Dòng chảy phương Bắc 2”, Tổng thống Putin khẳng định “Dòng chảy phương Bắc 2” rõ ràng có lợi cho kinh tế châu Âu nói chung và cho Đức nói riêng. Đây là lợi ích quốc gia của Đức. Ông bày tỏ hy vọng Nga sẽ toàn tất lắp đặt tuyến đường ống, đồng thời chính quyền mới ở Mỹ sẽ tôn trọng các đối tác và quay trở lại cơ chế cạnh tranh công bằng.
Đề cập đến tình hình Belarus, Tổng thống Putin cho rằng cần để người dân Belarus tự giải quyết các vấn đề nội bộ, bởi can thiệp từ bên ngoài sẽ không đem đến điều gì tốt đẹp. Theo ông, cần kiên nhẫn và giúp tất cả các lực lượng chính trị không xung đột, mà đối thoại.
Đề cập đến vấn đề Nagorny-Karabakh, Tổng thống Putin bày tỏ hy vọng tiếp theo lệnh ngừng bắn sẽ là việc bình thường hóa quan hệ trong khu vực. Về phần mình Nga sẵn sàng tiếp tục vai trò hòa giải.
Trả lời câu hỏi về khả năng cuộc “Chiến tranh Lạnh mới”, Tổng thống Putin cho rằng “chính phương Tây mới không giữ lời”. Nhà lãnh đạo Nga nêu rõ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã tiến hành 2 đợt mở rộng về phía Đông. Mỹ, thành viên hàng đầu của NATO, cũng chính là nước rút khỏi Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) và Hiệp ước Bầu trời mở. Theo ông Putin, ít nhất, Nga vẫn muốn gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí tiến công chiến lược (START mới) thêm một năm và sau đó thương lượng tiếp. Ông Putin lập luận ngân sách quân sự của Nga mỗi năm chỉ là 46 tỷ USD trong khi ngân sách quân sự của Mỹ lên tới 770 tỷ USD. Về chi tiêu quân sự, Nga chỉ đứng thứ 6 trên thế giới.
Cuộc họp báo cuối năm của Tổng thống Putin đã hoàn toàn chinh phục người nghe, với những câu trả lời thể hiện tầm nhìn của nước Nga trong thời gian tới. Có thể coi đây chính là định hướng phát triển của nước Nga trong những năm kế tiếp, đặc biệt trong bối cảnh nước Nga đang chịu tác động của đại dịch COVID-19.