Lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) đối với ngành dầu mỏ Iran, chính thức có hiệu lực ngày 1/7/2012, đang đặt các nước khách hàng nhập khẩu dầu của Iran như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc vào thế phải đối mặt với một thách thức thực sự.
Ngày 28/6, lệnh trừng phạt mới của Mỹ đối với Ngân hàng trung ương Iran, ngân hàng có nhiệm vụ giao dịch tài chính cho lĩnh vực xuất khẩu dầu của Iran, cũng đã bắt đầu có hiệu lực. Theo đó, các công ty có giao dịch tài chính với Ngân hàng trung ương Iran sẽ không có quyền tiếp cận hệ thống tài chính của Mỹ.
Lệnh trừng phạt của EU đối với ngành dầu mỏ Iran đang đặt các nước khách hàng nhập khẩu dầu của Iran vào thế phải đối mặt với một thách thức thực sự. Nguồn: Internet |
Mặc dù nằm trong số khách hàng mua dầu của Iran được Mỹ cho phép tiếp tục nhập khẩu, song lượng dầu Nhật Bản nhập từ Iran thời gian qua cũng đã giảm đáng kể. Nhật Bản hiện nhập khẩu 9% lượng dầu từ Iran và dự kiến sẽ chi 7,6 tỷ USD tiền bảo hiểm cho các tàu chở dầu vận chuyển từ Iran tới nước này.
Năm 2011, châu Âu đã mua của Iran 450.000 thùng dầu/ngày. Tuân thủ lệnh trừng phạt, châu Âu sẽ phải dừng nhập khẩu dầu hoàn toàn từ Iran cũng như dừng hoạt động bảo hiểm cho các tàu chở dầu và hoạt động hóa dầu của nước này. Cách đây hai tuần, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã thông báo Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ và Trung Quốc đã giảm nhập khẩu tổng cộng khoảng 350.000 thùng dầu/ngày so với năm 2011 từ Iran.
Theo số liệu thống kê của Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), trong 6 tháng cuối năm 2011, Trung Quốc đã nhập khẩu 555.000 thùng dầu/ngày từ Iran, Nhật Bản nhập 341.000 thùng/ngày, Ấn Độ nhập 328.000 thùng/ngày và Hàn Quốc nhập 244.000 thùng/ngày. Đó là những nước châu Á nhập khẩu dầu lớn nhất từ Iran. Xét thấy sự phụ thuộc lớn của các nước trên vào nguồn dầu của Iran, Mỹ đã phải có một số ngoại lệ. Tuy nhiên, Trung Quốc lại không được hưởng đặc ân này.
Bình luận trên tờ Global Times, Charles Garry, nhà phân tích độc lập tại California, cho rằng Iran không phải là mối đe dọa đối với thế giới mà mối đe dọa đến từ chính phía Mỹ, từ những hành động của Oasinhtơn can dự vào lĩnh vực thương mại tự do giữa các nước, gây mất ổn định nền thương mại toàn cầu. Chính vì vậy, Trung Quốc và Nga đã phản đối các lệnh trừng phạt đơn phương của Mỹ chống Iran và duy trì quan hệ thương mại của họ với Iran.
Theo các nhà quan sát, việc châu Âu bắt đầu áp dụng các lệnh trừng phạt Iran từ ngày 1/7 sẽ tác động đáng kể đến luồng thương mại tự do của thế giới. Do đó, các nước độc lập trên thế giới không sẵn sàng hợp tác với Mỹ để áp dụng các lệnh trừng phạt đơn phương chống Iran, bởi họ hiểu rõ rằng người Mỹ tiếp tục thực hiện mục tiêu chính trị là thống trị thế giới, vượt ra ngoài luật pháp quốc tế, có nguy cơ đẩy thế giới vào một cuộc khủng hoảng và đình trệ kinh tế khác.
Văn Hào (Theo “Mạng tin Trung Đông”)