Nhà đầu tư theo dõi tỉ giá chứng khoán tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN |
Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới mùa Hè Davos diễn ra mới đây, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã bác bỏ những dự đoán xấu về kinh tế Trung Quốc, cho rằng nền kinh tế nước này sẽ ổn định và nửa đầu năm nay vẫn đạt mức tăng trưởng 7%.
Societe Generale công bố bản báo cáo vào thời điểm các nhà phân tích từ những trung tâm tài chính trên thế giới đang tranh luận xem có thể mong chờ gì từ Trung Quốc. Không thể kỳ vọng nhiều vào triển vọng phát triển kinh tế Trung Quốc khi mà đồng nhân dân tệ (NDT) bị mất giá hồi tháng 8/2015. Theo số liệu của Công ty Tài chính Pháp, tăng trưởng Tổng sản phẩm Quốc nội (GDP) của Trung Quốc đang suy giảm mạnh hơn so với những dự đoán trước đây. Mặc dù Societe Generale không khẳng định Bắc Kinh đã thay đổi số liệu GDP thực tế, nhưng nhận định sự suy giảm diễn ra dưới áp lực của các khoản nợ, dư thừa năng suất và nhu cầu đầu tư giảm. Các chuyên gia kinh tế gọi Trung Quốc là “Thiên nga đen” - cùng tên với một bộ phim Mỹ- có khả năng gây xáo trộn toàn bộ kế hoạch của Mỹ - đối thủ chính của Trung Quốc trên thị trường thế giới.
Bài phát biểu của Thủ tướng Lý Khắc Cường tại Diễn đàn trên như đang cố gắng xua tan những dự báo xấu của giới chính trị và tài chính phương Tây. Theo ông Lý Khắc Cường, tình hình kinh tế Trung Quốc vẫn hết sức lạc quan, mặc dù có một số biến động. Ông nói: “Nguy cơ nợ chính phủ là tương đối thấp và việc lo lắng về các khoản nợ của Chính phủ Trung Quốc là không cần thiết”. Trong nửa đầu năm 2015, Trung Quốc duy trì mức tăng trưởng kinh tế 7%, chứng minh vai trò dẫn dắt của nước này trong số các quốc gia có nền kinh tế hàng đầu thế giới. Thủ tướng Trung Quốc cho biết các khoản nợ của Chính quyền Trung ương Trung Quốc chiếm gần 20% GDP và 70% các khoản nợ của chính quyền địa phương dưới dạng đầu tư và có thể sinh lời.
Lĩnh vực dịch vụ chiếm 50% GDP. Trung Quốc sẽ không phá giá đồng NDT để hỗ trợ xuất khẩu. Điều này đi ngược lại với cơ cấu chuyển đổi nền kinh tế. Bắc Kinh không mong muốn xảy ra cuộc chiến tranh tiền tệ bởi vì điều này gây tổn hại đất nước. Trung Quốc sẵn sàng mở cửa nhiều hơn cho đầu tư nước ngoài. Từ đầu năm 2015, một nửa hạn ngạch dành cho đầu tư nước ngoài đã được gỡ bỏ. Ông Lý Khắc Cường phát biểu: “Tăng trưởng đầu tư trực tiếp từ nước ngoài vào Trung Quốc trong nửa đầu năm 2015 vẫn không đổi và duy trì ở mức 7,7% mặc dù hoạt động đầu tư trên toàn thế giới chậm chạp”. Nhưng đồng thời, chính quyền Trung Quốc lại triển khai nhiều biện pháp khẩn cấp nhằm ngăn cản đà suy giảm của thị trường chứng khoán.
Trao đổi với "Báo Độc lập", nhà nghiên cứu của Viện Viễn Đông thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga Yankov Berger nói rằng: “Lý Khắc Cường đã rất bình tĩnh, đặc biệt là trong Diễn đàn, khi nói rằng tất cả mọi việc đều diễn ra bình thường”. Vấn đề ở chỗ tình hình kinh tế Trung Quốc thực sự đáng lo ngại, nhưng không đến mức tuyệt vọng và hoảng loạn. Các chỉ số quản lý mua sắm tại Trung Quốc trong vài tháng gần đây đã bộc lộ điều đó. Ông Berger nhấn mạnh: “Các chỉ số này cho thấy hoạt động kinh doanh của Trung Quốc vài tháng trở lại đây giảm, chỉ đạt khoảng 48-49%. Vấn đề là ở chỗ, nước này đang tiến hành chuyển đổi từ mô hình cũ sang mô hình mới. Quá trình này sẽ gây ra nhiều thiệt hại và tốn kém. Nhưng điều quan trọng nhất là Trung Quốc phải đối mặt với những rủi ro ngắn hạn và sự cần thiết trong dài hạn phải thay đổi các biện pháp cải cách. Để loại bỏ hoàn toàn những rủi ro hiện tại, cần tiến hành áp dụng các nguồn lực hành chính và bỏ ra nhiều tiền của hơn nữa”.
Cũng theo ông Berger, “Trung Quốc chuyển từ nền kinh tế định hướng xuất khẩu và đầu tư sang tiêu dùng nội địa như một động lực tăng trưởng chính. Đồng thời nước này chuyển đổi từ nền kinh tế với ngành công nghiệp đóng vai trò chính sang nền kinh tế với ngành dịch vụ đóng vai trò cơ bản để phát triển đất nước”. Nhưng điều này không đủ để bù đắp cho những lĩnh vực trước đây như sản xuất sắt, thép, xi măng. Trong ngắn hạn, tất cả điều này cần được liên kết chặt với nhau.
“Thời báo New York” khẳng định để vượt qua những khủng hoảng trên thị trường chứng khoán, Chính phủ Trung Quốc cần phải chi thêm khoảng 235 tỷ USD để mua lại cổ phiếu và hỗ trợ giá cho thị trường này. Chính quyền vừa tiến hành các biện pháp khẩn cấp nhằm hạn chế việc bán tháo cổ phiếu, vừa bắt giữ nhiều người bị nghi ngờ đầu cơ bất hợp pháp. Đây là những bước đi góp phần khôi phục thị trường.