Bên trong cơ sở lọc dầu Ras Tanura của Saudi Aramco. Ảnh: Reuters
Kênh truyền hình RT đưa tin sự việc xảy ra ngày 14/9 tại nhà máy lọc dầu ở thành phố Abqaia và Khurais của Saudi Arabia đã khiến sản lượng dầu của nước này giảm một nửa, tức 5,7 triệu thùng/ngày, chiếm gần 6% nguồn cung dầu thô thế giới. Vụ tấn công do phiến quân Houthi nhận trách nhiệm có thể gây rủi ro đáng kể đến giá dầu thô. Cụ thể, ngày 16/9, giá dầu trên thị trường thế giới có thời điểm tăng lên mức cao nhất trong vòng 6 tháng sau thông tin về các vụ tấn công trên.
Bất chấp sự đảm bảo từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) rằng các thị trường dầu trên thế giới “được dự phòng tốt” cũng như việc tập đoàn Saudi Aramco tuyên bố có thể khôi phục lại hoạt động sản xuất, các chuyên gia phân tích vẫn tin rằng sự gián đoạn nghiêm trọng tại quốc gia dẫn đầu thế giới về xuất khẩu dầu sẽ đẩy giá dầu leo thang.
Kịch bản xấu nhất của hậu quả từ vụ tấn công chính là giá dầu thô sẽ lên đến ba con số. Theo tạp chí Forbes cùng một số chuyên gia trong ngành công nghiệp dầu mỏ, nếu tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, giá dầu sẽ lến đến 100 USD/thùng. Hơn thế, tốc độ tăng trưởng toàn cầu vốn chậm chạp có thể phải hứng chịu thêm nhiều cú sốc.
Xem video ngọn lửa bốc lên từ nhà máy lọc dầu của Saudi Aramco tại Abqaia ngày 14/9 (nguồn: RT):
Cuộc tấn công vào các cơ sở dầu mỏ của Saudi Arabia “giống như một cơn đột quỵ nghiêm trọng” đối với thị trường dầu mỏ và nền kinh tế toàn cầu, theo lời cựu cố vấn kinh tế và năng lượng hàng đầu của Tổng thống George W. Bush, ông Bob McNally. Mối lo ngại của ông McNally cùng tương đồng với quan điểm của một người theo dõi tổ chức OPEC kỳ cựu tại hãng tư vấn IHS Markit, Roger Diwan. “Abqaiq là trái tim của hệ thống và họ vừa bị đau tim”, ông Diwan nhận xét với Bloomberg.
Trong khi nhiều nhà quan sát đồng ý rằng thị trường dầu mỏ không thể phớt lờ vụ phá hoại tại Abqaiq, giá dầu sẽ leo thang đến đâu vẫn còn là một câu hỏi lớn. Ông Andrew Lipow – Giám đốc hãng cố vấn Lipow Oil Associates dự đoán dầu sẽ tăng giá từ 5 – 10 USD/thùng, cộng khoảng 25 cent vào mỗi gallon xăng.
Phản ứng về diễn biến mới nhất trong thị trường dầu, Mỹ tuyên bố nước này sẵn sàng can thiệp cũng như bù đắp bất kỳ sự gián đoạn nào có thể xảy ra. Hôm 14/9, Bộ Năng lượng Mỹ cho biết nước này có thể sử dụng dầu trong kho dự trữ chiến lược với quy mô gần 645 triệu thùng.
Trên trang Twitter cá nhân, Tổng thống Trump cho hay "sau vụ tấn công tại Saudi Arabia, mà có thể tác động đến giá dầu, tôi đã cho phép mở kho dự trữ chiến lược, nếu cần thiết, với số lượng sẽ được xác định".
Tổng thống Trump cũng cho biết đã thông báo tới tất cả các cơ quan hữu quan xúc tiến việc thông qua các dự án xây dựng đường ống dẫn dầu hiện trong tiến trình xét duyệt tại Texas và nhiều nơi khác trên khắp nước Mỹ.
Phần Lan cũng đang cân nhắc sử dụng kho dự trữ dầu khẩn cấp để giảm tác động của sự việc trên. Truyền thông nước này ngày 15/9 cho biết Phần Lan sẽ sử dụng kho trên tùy theo khuyến cáo hay quyết định của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA).
Mặc dù lực lượng Houthi tại Yemen thừa nhận thực hiện vụ tấn công trên, song Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cáo buộc Iran tấn công vào các nhà máy này lọc dầu của Saudi Arabia, đồng thời cho rằng không có bằng chứng cho thấy những cuộc tấn công trên xuất phát từ Yemen. Ngay lập tức, Bộ Ngoại giao Iran đã bác bỏ tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ, coi đây là những cáo buộc vô nghĩa khi Washington đang cố viện lý do để trả đũa nước Cộng hòa Hồi giáo này.