Bỏ mặc người Kurd, vị thế của Mỹ với các đồng minh có bị lung lay

Ngày 9/10, Tổng thống Trump lên tiếng bảo vệ quyết định của mình, giải thích việc ông không giúp đỡ dân quân người Kurd khi Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành chiến dịch quân sự tại biên giới Syria là do lực lượng này đã không giúp Mỹ trong Chiến tranh Thế giới thứ II.

“Họ không giúp chúng ta trong Thế chiến II, họ không giúp chúng ta trong trận quân đồng minh đổ bộ Normandy”, nhà lãnh đạo cho hay.

Trước đó cùng ngày, trong một tuyên bố của Nhà Trắng, Tổng thống Trump nhấn mạnh ông không hỗ trợ cho chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ và nghĩ rằng đó là một ý tưởng tồi, song ông cũng không đề cập trực tiếp tới số phận người Kurd hay ra tín hiệu Mỹ có phản ứng trước hành động của Ankara.

Ngay khi có thông tin Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu triển khai chiến dịch, Mỹ đã ra lệnh rút quân khỏi khu vực Đông Bắc Syria. Giới phân tích cho rằng quyết định này có thể gửi một thông điệp nguy hiểm cho các đồng minh khác của Mỹ rằng họ cũng có thể bị “bỏ mặc” bất kỳ lúc nào mặc cho trước đó có cam kết hay thỏa thuận gì đi chăng nữa.

Một phát ngôn viên của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) của người Kurd mô tả động thái mới nhất của Mỹ tại Syria là một “nhát dao đâm sau lưng”, sau khi lực lượng này nhận được “sự đảm bảo từ Mỹ rằng không cho phép Thổ Nhĩ Kỳ thực hiện bất kỳ chiến dịch quân sự nào tại khu vực”.

Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình NBC News, một quan chức người Kurd Syria bức xúc: “Người Mỹ là những kẻ phản bội. Họ bỏ mặc chúng tôi trước một cuộc thảm sát của Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi không thể chống lại tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và giờ phải tự bảo vệ mình. Điều này có thể dẫn đến hậu quả IS trỗi dậy trong khu vực”.

Trong khi đó, về phần mình, một số nghị sĩ hàng đầu tại Hạ viện và Thượng viện Mỹ đã phản đối quyết định của Tổng thống Trump rút quân Mỹ khỏi khu vực Đông Bắc Syria. Giới chức bày tỏ lo ngại rằng hành động này có thể mở đường cho một cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ vào lực lượng do người Kurd kiểm soát trong khu vực. 

Theo Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi quyết định này gây ra mối đe dọa đối với an ninh và ổn định khu vực, đồng thời gửi đi một thông điệp tới Nga, Iran cũng như các đồng minh của Mỹ, rằng "Washington không còn là một đối tác đáng tin cậy".

Các tướng lĩnh quân sự Mỹ thì cho rằng quyết định “bỏ mặc” đồng minh của chính quyền Tổng thống Trump là một sai lầm chết người. “Chính sách bỏ mặc này đe dọa phá hủy toàn bộ công sức 5 năm nỗ lực chống IS và sẽ làm tổn hại nặng nề uy tín và độ tin cậy của Mỹ trong các cuộc chiến tương lai khi cần sự đoàn kết từ đồng minh”, Tướng về hưu Joseph Votel – cựu Chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ – viết trên tạp chí Atlantic ngày 9/10.

Theo Tướng Votel, lực lượng người Kurd là đồng minh khu vực phù hợp duy nhất của Mỹ trong cuộc chiến chống IS tại Syria. SDF đã giải phóng "hàng chục nghìn kilomet và hàng triệu người khỏi tội ác của IS. Đổi lại, họ hy sinh 11.000 binh sĩ và giờ đây lại tiếp tục mất chỗ dựa trước mối đe dọa bị Thổ Nhĩ Kỳ tấn công", ông Votel nhận định.

Trong một dòng trạng thái Twitter hôm 7/10, Brett McGurk - cựu Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ trong liên quân chống IS đã từ chức tháng 12 năm ngoái khi Tổng thống Trump tuyên bố rút toàn bộ quân Mỹ khỏi Syria – đặt câu hỏi: “Hậu quả từ việc thất tín từ Nhà Trắng sẽ ra ngoài phạm vi Syria. Giá trị của cái bắt tay với Mỹ đang suy giảm. Tổng thống Trump tuyên bố sẽ nghiền nát IS nếu chúng hồi sinh. Nhưng với ai? Đồng minh nào sẽ đặt bút cam kết? Ai sẽ chiến đấu với sự đảm bảo từ ông”.