Chính quyền Mỹ đang xúc tiến kế hoạch tăng thuế bắt đầu từ 10/5 (giờ Mỹ, 12h trưa 10/5 theo giờ Việt Nam), từ 10% lên 25%. Đây là một phát súng cảnh báo Trung Quốc trong bối cảnh đàm phán giữa hai bên đang diễn ra nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện.
Theo CNN, số hàng hóa trị giá 325 tỷ USD này là số hàng hóa còn lại chưa bị tăng thuế trong năm 2018, gồm phần lớn hàng điện tử tiêu dùng, đồ chơi, giày dép…
Chừa lại những mặt hàng này năm 2018 là một động thái chiến lược khiến cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung gần như không tác động tới túi tiền người dân Mỹ.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump không còn nhiều hàng Trung Quốc để tăng thuế. Mức thuế mà ông áp dụng từ ngày 10/5 có thể khiến gần như mọi thứ mà Mỹ nhập từ Trung Quốc đều phải chịu thuế 25%.
Theo Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, mức thuế đó sẽ tác động tới 100% sản phẩm đồ chơi và thiết bị thể thao nhập từ Trung Quốc vào Mỹ, 93% sản phẩm giày dép và 91% sản phẩm dệt may.
Ông Phil Levy, thành viên cấp cao tại Hội đồng Các vấn đề toàn cầu ở Chicago, nhận định: “Số hàng hóa này cố tình bị bỏ sang một bên trước đó vì chúng sẽ tác động mạnh tới chúng ta”.
Lời cảnh báo của Tổng thống Trump đã khiến các công ty đồ chơi lớn nhỏ đều phải lo lắng vì họ sẽ phải tăng giá bán và có thể chịu giảm doanh số mùa nghỉ lễ này.
Khoảng 3/4 đồ chơi bán ở Mỹ đều được sản xuất tại Trung Quốc, trong đó có cả những món đồ chơi như búp bê L.O.L Surprise đang bán rất chạy.
Chủ tịch Hiệp hội Đồ chơi Stephen Pasierb nói: “Chúng tôi làm ăn trong một ngành nhạy cảm về giá và lợi nhuận thấp. Nếu giá tăng 25% với một món đồ chơi 10 USD, người ta sẽ không mua nữa”.
Ngoài ra, một danh sách dài các hàng điện tử tiêu dùng cũng sẽ bị tác động bởi mức thuế mới, trong đó có điện thoại thông minh, máy tính, TV, máy theo dõi thể chất, tai nghe không dây Bluetooth…
Moody’s Analytics dự báo do bị tăng thuế và chịu các mức thuế mới nên tăng trưởng ở Trung Quốc sẽ giảm 1,2 điểm phần trăm. Tại Mỹ, tăng trưởng cũng giảm và tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng.
Tổng thống Trump liên tục khẳng định Trung Quốc sẽ trả tiền thuế mà Mỹ tăng lên. Điều này không hoàn toàn như vậy. Một số công ty Trung Quốc có thể chịu một phần chi phí để duy trì mức giá cạnh tranh ở thị trường Mỹ. Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây cho thấy nhà sản xuất và người tiêu dùng Mỹ mới chính là bên chịu phần lớn gánh nặng.
Việc Tổng thống đe dọa tăng thuế với hàng hóa Trung Quốc không phải là điều mới. Tháng 9/2018, ông từng nói lúc nào cũng sẵn sàng áp thêm thuế bất chấp các tổ chức ngành tìm cách thuyết phục Chính quyền Mỹ giảm thuế nhiều tháng qua.
Hiệp hội Công nghệ Tiêu dùng và các thành viên đã bày tỏ lo ngại về chính sách thương mại với Nhà Trắng và Quốc hội mới tuần trước.
Dù vậy, nhiều nhà phân tích chính sách tiếp tục cho rằng lời cảnh báo tăng thuế của Tổng thống Trump chỉ là chiến thuật mặc cả chứ không phải là dấu hiệu đàm phán đổ vỡ.
Ông Rob Atkinson, Chủ tịch Tổ chức Sáng kiến và Công nghệ Thông tin, cho rằng chúng ta không phải đang ở tại thời điểm đàm phán đổ vỡ hoàn toàn. Ông nói đó chỉ là phương pháp buộc Trung Quốc trao đi nhiều hơn nhận về.