Lấy mẫu máu để xét nghiệm HIV/AIDS. Ảnh minh họa: TTXVN phát
Phóng viên TTXVN tại Mỹ Latinh dẫn lời bà Luisa Cabal, Giám đốc khu vực của UNAIDS, cho biết trong năm ngoái, Mỹ Latinh đã ghi nhận 110.000 ca nhiễm mới và 2,2 triệu người đang sống chung với HIV/AIDS, cao hơn khoảng 5% so với năm 2010. Bà Cabal nhấn mạnh thực tế “đáng báo động” là cứ 3 quốc gia trên thế giới có số ca mắc gia tăng kể từ năm 2015 thì có một nước là ở khu vực Mỹ Latinh và Caribe.
Theo UNAIDS, khu vực này đang hứng chịu cuộc “khủng hoảng ngăn ngừa” do không đưa ra được các quyết định chính trị có liên quan, cũng như thiếu đầu tư vào các công cụ đã được chứng minh hiệu quả trong vấn đề này, trong đó có bảo đảm tiếp cận giáo dục giới tính và áp dụng các công nghệ mới như thuốc hay các phương pháp phòng ngừa. Ngoài ra, bà Cabal chỉ ra rằng, mặc dù ở Mỹ Latinh, các chính phủ chi trả 97% các chi phí liên quan đến khám và điều trị HIV/AIDS, song đại dịch COVID-19 và xung đột địa chính trị có thể khiến các quốc gia lơ là và không phản ứng kịp thời trước “báo động đỏ” này.
Quan chức LHQ cũng nhấn mạnh đến tình trạng kỳ thị và phân biệt đối xử trong cung cấp các dịch vụ y tế cho người nghi nhiễm hoặc bệnh nhân HIV/AIDS. Ở Mỹ Latinh, 93% các ca bệnh mới nằm trong các nhóm bị kì thị và phân biệt đối xử nhất, như người thuộc cộng đồng LGBT, người làm trong ngành công nghiệp tình dục và người sử dụng ma túy. Ngoài ra, khu vực này vẫn chưa thể thu hẹp “khoảng cách trong tiếp cận với xét nghiệm và điều trị”, vẫn còn 31% người nhiễm HIV/AIDS ở Mỹ Latinh chưa được điều trị, do nhiều rào cản trong đó có chi phí. Bà Cabal cho biết: “Kỳ thị và phân biệt đối xử khiến người dân không muốn đi xét nghiệm, không được điều trị và ngay cả khi có trong tay công cụ và công nghệ, chúng tôi cũng không thể tiếp cận họ bằng các phương pháp phòng ngừa thích hợp”.
Quan chức UNAIDS kêu gọi đã đến lúc các nước Mỹ Latinh lấy lại vị trí dẫn đầu trong cuộc đua marathon nhằm loại HIV/AIDS khỏi danh sách các vấn đề y tế cộng đồng vào năm 2030. Để đạt được điều này, bà Cabal kêu gọi cam kết chính trị quyết liệt hơn và đầu tư mạnh hơn vào giải pháp “ngăn ngừa kết hợp” - gồm một loạt hợp phần từ giáo dục giới tính đến cung cấp các phương pháp và thuốc men phòng ngừa. Các chính phủ cũng cần chứng tỏ năng lực lãnh đạo trong việc xóa bỏ kỳ thị và phân biệt đối xử và trao quyền lớn hơn cho cộng đồng trong cuộc chiến chống HIV/AIDS.