An Israeli soldier helps to roll up the Israeli and American flags © Reuters / Nir Elias
“Tôi đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Netanyahu để thảo luận về khả năng tiến tới một Hiệp ước Phòng thủ Chung giữa Mỹ và Israel, tăng cường quan hệ đồng minh của hai nước. Tôi mong sẽ tiếp tục thảo luận về vấn đề này sau cuộc bầu cử Israel, khi chúng tôi gặp nhau tại Liên hợp quốc trong tháng”, Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng tải dòng trạng thái trên mạng xã hội Twitter ngày 14/9.
Nhanh chóng hồi đáp trước tuyên bố của nhà lãnh đạo Mỹ, Thủ tướng B. Netanyahu cũng ca ngợi quan hệ đồng minh Mỹ-Israel và hai lần nhắc đến Tổng thống Trump là “bạn” trong một dòng tweet.
Theo cựu quan chức Lầu Năm Góc Michael Maloof, việc hai quốc gia hướng tới một hiệp ước phòng thủ chung không phải là một bước tiến quá đáng kể, vì những thỏa thuận hiện giờ cũng đã đủ buộc Washington có nghĩ vụ bảo vệ Tel Aviv trong trường hợp chiến tranh xảy ra.
“Ngay cả khi không có giấy tờ ký kết, Mỹ cũng sẽ tới hỗ trợ Israel nếu quốc gia đó bị tấn công. Điều tôi lo ngại là một người như ông Netanyahu dễ kéo chúng ta tham gia xung đột hơn”, ông Maloof nhận định.
Không chỉ vậy, vị cựu quan chức trên còn cho rằng quyết định tuyên bố kế hoạch về hiệp ước phòng thủ chung của Tổng thống Trump chỉ vài ngày trước khi diễn ra bầu cử Israel không phải là một sự trùng hợp. Động thái này rõ ràng thể hiện nhà lãnh đạo Mỹ tìm cách “nhắn nhủ thông điệp rằng ông muốn Thủ tướng Netanyahu tái đắc cử”.
Mối quan hệ giữa Washington và Tel Aviv luôn trong tình trạng nồng ấm – và thậm chí còn khăng khít hơn dưới thời của Tổng thống Trump. Tuy nhiên, cho đến hiện giờ, hai quốc gia vẫn chưa có bất kỳ thỏa thuận quân sự toàn diện nào.
Israel là một trong những đồng minh NATO then chốt đầu tiên của Mỹ (MNNA), hưởng rất nhiều lợi ích như các khoản vay khổng lồ, ưu tiên trong việc chuyển giao các phương tiện quân sự.
Nếu thỏa thuận giữa hai nước được ký kết, đây sẽ là hiệp ước phòng thủ chung đầu tiên đối với Washington trong nhiều thập kỷ. Trước đây, Mỹ từng ký kết các hiệp ước thường trực như trên với Australia, New Zealand, Hàn Quốc và Philippines. Lần gần đây nhất Mỹ ký với Nhật Bản vào năm 1960.