Đây là tuyên bố ngày 10/6 của Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Vershinin - trưởng phái đoàn Nga tham dự các cuộc tham vấn với đại diện của LHQ ở Geneva (Thụy Sĩ) về Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
Ngũ cốc được chuyển lên tàu chở hàng tại cảng quốc tế Rostov-on-Don, Nga ngày 26/7/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng tin TASS, trong vòng tham vấn diễn ra ngày 9/6, các quan chức LHQ đã đề cập tới những nỗ lực đang được thực hiện để thực hiện Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Thứ trưởng Vershinin nêu rõ Nga không phủ nhận những nỗ lực này, nhưng nhấn mạnh Moskva cần một kết quả cụ thể. Ông nhắc lại những rào cản còn lại đối với các giao dịch tài chính, bảo hiểm và tái bảo hiểm, cũng như việc giải phóng vốn từ các công ty Nga. Với những vấn đề trên, Thứ trưởng Vershinin khẳng định "không có tiến bộ nào theo hướng này". Đặc biệt, phái đoàn Nga đã nêu vấn đề chưa được giải quyết liên quan đến kết nối Ngân hàng Nông nghiệp Nga (Rosselkhozbank) với hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT
Thời điểm diễn ra các cuộc tham vấn tiếp theo giữa Nga và LHQ về việc thực hiện bản ghi nhớ vẫn chưa được xác định. Thứ trưởng Vershinin nêu rõ hai bên thường xuyên tổ chức các cuộc tham vấn, Moskva sẵn sàng tiếp tục đối thoại và mong muốn nhận được kết quả thỏa đáng.
Trước thềm cuộc tham vấn tại Geneva, Thứ trưởng Vershinin cho biết Moskva không thấy có triển vọng tiếp tục gia hạn Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, song sẽ tiếp tục tham vấn các đại diện của LHQ về thỏa thuận này. Ông nêu rõ phía Nga đã nhiều lần yêu cầu đưa vấn đề xuất khẩu amoniac của Nga qua lãnh thổ Ukraine vào thỏa thuận trên, coi đó như một giao dịch thương mại cùng có lợi, song phía Ukraine đưa ra các yêu cầu khác nhau để thực hiện thỏa thuận và điều này khiến tình hình rơi vào bế tắc.
Tháng 7/2022, LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng ra làm trung gian cho Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu ngày càng trầm trọng do tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine - nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới. Trong khuôn khổ sáng kiến, Nga và LHQ ký bản ghi nhớ về việc tạo điều kiện cung cấp các sản phẩm nông nghiệp và phân bón của Nga ra thị trường thế giới, trong khi Ukraine ký thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ về xuất khẩu thực phẩm và phân bón an toàn từ Ukraine qua Biển Đen.
Thỏa thuận ban đầu có hiệu lực trong 120 ngày, đến tháng 11/2022 được gia hạn thêm 120 ngày. Ngày 13/3 vừa qua, Nga đồng ý gia hạn thỏa thuận thêm 60 ngày, cho đến ngày 18/5. Nga cảnh báo sẽ chấm dứt thỏa thuận sau thời hạn này nếu những rào cản đối với xuất khẩu lương thực và phân bón của nước này không được khắc phục. Sau các cuộc đàm phán giữa các phái đoàn Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và LHQ ở Istanbul, ngày 17/5, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết thỏa thuận ngũ cốc đã được gia hạn thêm 2 tháng, bắt đầu từ ngày 18/5.