Số liệu do Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh công bố cho thấy virus SARS-CoV-2 có tỷ lệ tử vong gần 0,2% trước khi biến thể Omicron xuất hiện và gây ra làn sóng lây nhiễm mới. Thế nhưng giờ đây, tỷ lệ này đã giảm khoảng 7 lần còn 0,03%, đồng nghĩa với việc trong 3.300 người nhiễm sẽ chỉ có 1 người chết.
Để so sánh, tỷ lệ tử vong sau lây nhiễm (IFR) của cúm mùa ở khoảng 0,01 - 0,05%, tức là hai loại virus này đang có cùng mức nguy cơ.
Khả năng miễn dịch cao nhờ tiêm chủng và lây nhiễm trước đó trong dân số Anh đã tạo cơ sở để chính phủ ra quyết định chấm dứt tình trạng tự cách ly vào tháng trước, cũng như mở rộng quy mô xét nghiệm miễn phí từ ngày 1/4 như một phần của kế hoạch “sống chung với COVID-19”.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết tình trạng gia tăng số người nhập viện gần đây - có thể là do người dân giảm thận trọng sau khi được dỡ bỏ các hạn chế - đã nêu bật mối rủi ro trong chiến lược của Chính phủ Anh.
“Omicron có giống với bệnh cúm không? Không. Nhưng vaccine đã giúp cho các nguy cơ đối với cá nhân của chúng trở nên giống nhau”, Tiến sĩ Raghib Ali, cộng sự nghiên cứu lâm sàng về dịch tễ học tại Đại học Cambridge, nhận xét. Ông khẳng định khả năng số người nhập viện hoặc tử vong cao đột biến vì COVID-19 nhiều khả năng sẽ không xảy ra khi Omicron vẫn là biến thể chiếm ưu thế.
Theo tính toán của Finacial Times, lần đầu tiên trong đại dịch COVID-19, tỷ lệ tử vong của COVID-19 ở Anh đã giảm xuống dưới tỷ lệ tử vong của bệnh cúm.
Cứ 100.000 ca nhiễm Omicron thì có 35 ca tử vong, trong khi số ca nhiễm cúm tương đương sẽ dẫn đến 40 ca tử vong. Ngay cả trong nhóm đối tượng trên 80 tuổi, với tỷ lệ tử vong sau nhiễm Omicron là 1/200, con số này vẫn thấp hơn so với mức tương đương đối với bệnh cúm.
Ông Peter Openshaw, Giáo sư y học thực nghiệm tại Đại học Hoàng gia London, cho biết chiến lược điều trị COVID-19 của chính phủ Anh tương tự như bệnh cúm - thông qua hệ thống tin nhắn thông báo về sức khỏe cộng đồng và xét nghiệm chọn lọc thay vì các biện pháp can thiệp lớn hơn - mặc dù có rủi ro nhưng cho đến nay vẫn đi theo kế hoạch.
Ông Openshaw giải thích rằng nếu khả năng miễn dịch của chúng ta vẫn cao thì tỷ lệ tử vong do COVID-19 sẽ ở mức thấp. Nhưng nếu khả năng miễn dịch suy giảm hoặc xuất hiện một biến thể nguy hiểm thì hệ thống y tế có thể một lần nữa gặp thách thức.
Sau khi giảm liên tiếp trong hai tháng qua kể từ đỉnh điểm của làn sóng Omicron, số ca nhập viện sau mắc COVID-19 lại đang gia tăng trở lại trên khắp Vương quốc Anh. Đã có 8.153 bệnh nhân phải nhập viện trong tuần lễ tính đến ngày 7/3, tăng 21% so với tuần trước. Tuy vậy, khoảng 2/5 trong số họ đang được điều trị vì một bệnh lý khác.
Và theo số liệu của Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh, những người chưa tiêm vaccine COVID-19 chiếm 15% số bệnh nhân trưởng thành nhập viện trên khắp nước Anh từ cuối tháng 1 đến cuối tháng 2. Trước đó, nhóm đối tượng này chỉ chiếm 9% vào đầu làn sóng của Omicron.
Giáo sư Christina Pagel tại Đại học Cao đẳng London lưu ý rằng khả năng lây truyền nhanh chóng của Omicron có nghĩa là mối đe dọa từ COVID-19 vẫn không thể được đánh giá ngang bằng bệnh cúm.
Đặc biệt trong trường hợp Omicron có 2 biến thể phụ với khả năng lây nhiễm cao hơn khoảng 30% so với biến thể Omicron ban đầu. .Theo bà Pagel, tình trạng số người nhập viện gia tăng gần đây ở Anh chính là do sự kết hợp của yếu tố suy giảm khả năng bảo vệ của vaccine, sức lây lan của BA.2 và quyết định xóa sổ các biện pháp kiểm soát cuối cùng đã tạo điều kiện để virus lây nhiễm rộng hơn và gây triệu chứng nặng hơn.
Mặc dù tiêm vaccine COVID-19 làm giảm nguy cơ tử vong của Omicron nhưng tính chất dễ lây lan của nó vẫn khiến tổng số ca tử vong mà nguyên nhân cơ bản là do một bệnh về đường hô hấp (COVID-19, cúm hoặc viêm phổi) vẫn cao hơn 50% so với cùng kỳ trong một mùa cúm điển hình.
Tổng số ca tử vong do bệnh đường hô hấp cũng cao hơn 30% so với những mùa dịch cúm tồi tệ trong lịch sử, chẳng hạn như năm 2014-2015 và năm 2017-2018.
Nhưng so với làn sóng bùng phát do biến thể Alpha gây ra vào mùa Đông năm ngoái, số ca tử vong do bất kỳ căn bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nào gây ra cũng nhiều gấp 7 lần hiện nay.