Tổng thống Donald Trump phát biểu trước các phóng viên ở sân bay trước khi lên chiếc Không lực Một ngày 7/7. Ảnh: Reuters
Nhiều phương tiện truyền thông cho rằng việc thêm câu hỏi về qui chế công dân vào mẫu thống kê dân số có thể khiến người nhập cư không có giấy tờ lo sợ và không tham gia chương trình này. Chính vì vậy, điều đó có thể thay đổi số ghế của các bang trong Hạ viện và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho đảng Cộng hòa.
Hãng thông tấn Reuters (Anh) cho biết Hiến pháp Mỹ quy định cứ 10 năm một lần chính phủ sẽ thống kê toàn bộ dân số, bất kể tình trạng hợp pháp của họ. Thông tin thu thập được sẽ trở thành cơ sở cho bản đồ bầu cử. Số ghế trong Hạ viện được phân bổ giữa các bang dựa trên các số liệu mới về qui mô dân số.
Cục Thống kê Mỹ không được chia sẻ thông tin về cá nhân với lực lượng hành pháp hoặc cơ quan quản lý nhập cư.
Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 4/7 đề xuất bổ sung câu hỏi “Bạn có phải công dân Mỹ hay không?” trong mẫu thống kê dân số năm 2020 thì nhiều nhà phân tích bắt đầu quan ngại. Họ cho rằng việc hỏi tư cách công dân có thể trở thành công cụ của chính sách nhập cư của chính quyền Tổng thống Trump.
Trong khi đó, Tổng thống Trump và các đồng minh khẳng định rằng câu hỏi “Bạn có phải công dân Mỹ hay không?” rất đơn giản và cơ bản do vậy không nên gây tranh cãi. Reuters trong đầu năm đã thực hiện khảo sát ý kiến và nhận được 66% ủng hộ từ những công dân Mỹ tham gia.
Tuy nhiên nhiều nhà nhân khẩu học, tổ chức và thậm chí thành viên Cục Thống kê đều cho rằng câu hỏi công dân có thể gây sai lệch đối với đợt thống kê dân số sắp tới.
Như vậy, những nơi có nhiều người nhập cư gốc Nam Mỹ (chiếm phần nhiều trong những người nhập cư bất hợp pháp tại Mỹ) có thể nhận được phản hồi thấp. Các nhà nghiên cứu ước tính trên 4 triệu người trong tổng số 330 triệu người sinh sống tại Mỹ sẽ không tham gia thống kê dân số. Điều này tạo điều kiện cho những bang ít người gốc Nam Mỹ, thường ủng hộ Tổng thống Trump, thu được thêm ghế trong quốc hội.
Tuy nhiên, Tòa án Tối cao Mỹ trong tháng 6 đã bác bỏ quan điểm này.