Đây là dự án BOT
đường thủy nội địa đầu tiên, có tổng mức đầu tư 1.300 tỷ đồng, chi phí xây dựng trên 8 tỷ đồng. Trong đó, hợp phần quan trọng nhất là thi công mới cầu sắt Bình Lợi để nâng khoang tĩnh không thông thuyền của cầu hiện nay từ 1,5 m lên 7 m. Hợp phần thứ hai là nạo vét luồng sông Sài Gòn, với chiều dài khoảng 71 km từ cầu Bình Lợi đến cảng Bến Súc (huyện Dầu Tiếng, Bình Dương). Khi công trình hoàn thành, sà lan trên 300 tấn sẽ lưu thông từ Bình Dương về các cảng ở TP Hồ Chí Minh, giảm áp lực cho giao thông đường bộ.
Dự án BOT đường thủy nội địa nâng xây mới cầu Bình Lợi để nâng cao khoang tĩnh không thông thuyền. |
Trao đổi về chi phí vận tải sẽ giảm thế nào so với đường bộ, ông Lâm Đại Vinh, Giám đốc doanh nghiệp vận tải Lâm Vinh cho biết, trung bình một container loại 40 feet vận chuyển bằng đường bộ từ Khu công nghiệp Sóng Thần (Bình Dương) về cảng Cát Lái với chiều dài khoảng 25 km chi phí vận tải khoảng 2.300.000 đồng (gồm các chi phí liên quan đến phương tiện, phí cầu đường…). Một chuyến xe chỉ vận chuyển được một container, trong khi một chuyến tàu có thể vận chuyển hàng chục container, nên khi dự án này hoàn thành không chỉ giảm tải cho đường bộ, mà còn giúp doanh nghiệp giảm nhiều chi phí vận tải.
Cụ thể, sau khi cầu Bình Lợi được nâng cấp, một sà lan 300 tấn có thể chở một lúc 15 container, từ Cát Lái lên đến cảng Bến Súc với chiều dài 71 km, nhưng chỉ phải trả phí khoảng 1.491.000 đồng, tính ra mỗi container chỉ mất khoảng 99.400 đồng.
Theo ông Đinh Việt Tiến, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư BOT Bình Lợi, đến tháng 9/2018, hạng mục xây mới cầu Bình Lợi sẽ được hoàn thành, tàu đường sắt sẽ được điều chỉnh chạy trên cầu mới này. Sau đó, đơn vị thi công sẽ tiến hành tháo dỡ toàn bộ cầu đường sắt cũ để nâng khoang tĩnh không thông thuyền cho luồng. Đến tháng 11/2018, toàn bộ dự án sẽ hoàn thành và bắt đầu tính thời gian thu giá. Như vậy, dự án không chỉ xây mới cầu đường sắt mà quan trọng hơn là nâng tĩnh không của cầu này để phát triển vận tải thủy đường thủy nội địa. tạo điều kiện để kéo giảm chi phí vận tải.
Toàn cảnh dự án nhìn từ xa. |
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông nhấn mạnh, dự án có giải pháp tổ hợp xây dựng một cầu đường sắt và cải tạo luồng nâng cao năng lực vận tải thủy. Sau khi hoàn thành sẽ khơi thông luồng sông Sài Gòn cho các tàu có tải trọng lớn hơn ra, vào được thuận lợi. Dự án hoàn thành góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, lưu thông hàng hóa, bảo đảm an toàn giao thông đường thủy của TP HCM, tỉnh Bình Dương, tỉnh Bình Phước nói riêng và khu vực Đông Nam Bộ nói chung.
Đề cập đến vấn đề thu giá, ông Nguyễn Viết Huy, Phó trưởng Ban PPP (Bộ GTVT) cho biết dự án nâng cấp cầu đường sắt Bình Lợi và luồng sông Sài Gòn đến cảng Bến Súc là dự án thu phí đường thủy đầu tiên thực hiện dưới hình thức BOT. Sau khi dự án hoàn thành sẽ bố trí các điểm thu phí tại các cảng, bến thủy nội địa với mức phí 70 đồng/tấn/km. Mục đích của việc thu giá này là để đầu tư cải tạo luồng sông Sài Gòn phục vụ giao thông đường thủy đi lại thuận lợi hơn.
Theo đó, các phương tiện có tải trọng từ 300 tấn trở lên khi đi qua cầu Bình Lợi sẽ phải trả phí với giá thu dự kiến 70 đồng/tấn/km. Thời gian thu kéo dài 20 năm 9 tháng để nhà đầu tư hoàn trả vốn. Hình thức thu là nhờ các cảng vụ đường thủy thu hộ phí khi các phương tiện này cập cảng.
Đơn cử theo ông Huy, đối với tàu 1.000 tấn sẽ phải đóng mức phí 70.000 đồng/km, tàu trên 3.000 tấn lưu thông qua tuyến phải đóng tới 210.000 đồng/km. Tuyến đường dài hơn 71 km, khi đó tàu 3.000 tấn lưu thông qua tuyến sẽ đóng gần 15 triệu đồng. Tuy nhiên, với tàu có tải trọng càng lớn, chi phí vận chuyển bằng đường thủy càng rẻ. Chẳng hạn với tàu tải trọng 1.000 tấn, có thể chở 50 container, giá vận chuyển mỗi container chỉ còn 140.000 đồng, trong khi vận tải đường bộ chắc chắn sẽ cao hơn bởi các chi phí liên quan đến phương tiện, phí cầu đường rất nhiều.
Đề cập đến việc kiểm soát tàu thủy lưu thông tránh thất thoát phí, một lãnh đạo Cảng vụ đường thủy Nội địa khu vực 3 (Cục Đường thủy Nội địa) cho rằng, với các phương tiện thuộc diện thu phí nhưng không tuân thủ thông báo, cố tình không nộp phí, sẽ có hệ thống lưu trữ dữ liệu và gửi đến các đơn vị đăng kiểm, các cảng vụ. Thông qua các đơn vị này để truy thu phí của phương tiện; ngoài mức phí qua kênh phải nộp, chủ phương tiện sẽ phải nộp thêm mức phạt theo quy định.