Một cửa hàng bán vàng tại Bangkok, Thái Lan. Ảnh: AP
Theo dữ liệu từ Cục Quản lý ngoại hối Trung Quốc (SAFE), trong tháng 8, ngân hàng trung ương nước này đã bổ sung khoảng 930.000 ounce vàng vào kho dự trữ, nâng lượng nắm giữ lên 69,62 triệu ounce (2.165 tấn).
Trước đó, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) là đơn vị mua vàng lớn nhất trong tháng 7, bổ sung thêm 23 tấn vàng vào kho dự trữ. Trung Quốc là nước mua vàng lớn nhất từ đầu năm đến nay và đã tăng dự trữ chính thức thêm 188 tấn. Theo dữ liệu mới nhất do Hội đồng Vàng Thế giới tổng hợp, các ngân hàng trung ương trên toàn cầu báo cáo đã mua ròng 55 tấn vàng trong tháng 7.
Vậy điều gì quyết định giá vàng? Trong phần lớn thập kỷ qua, câu trả lời là giá tiền. Tỷ giá càng giảm thì giá vàng càng leo thang và ngược lại. Hãng Bloomberg (Mỹ) ngày 25/9 đánh giá vàng là thứ “chống USD” vì vậy điều đương nhiên sẽ là giá vàng tăng trong bối cảnh thế giới có lãi suất thực thấp và đồng bạc xanh rẻ. Khi lãi suất tăng, vàng trở nên kém hấp dẫn hơn rồi sụt giá.
Tuy nhiên, năm nay lại khá khác biệt. Lãi suất điều chỉnh theo lạm phát tăng vọt trong năm nay lên mức cao nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008, nhưng giá vàng thỏi hầu như không chịu ảnh hưởng. Lãi suất thực tăng vọt vào hôm 21/9 lên mức cao nhất kể từ năm 2009. Trong khi cùng ngày, giá vàng giao ngay chỉ giảm nhẹ 0,5%. Lần gần đây nhất khi lãi suất thực cao như thế này, giá vàng chỉ bằng một nửa.
Mối quan hệ giữa vàng và lãi suất thực không còn khăng khít có thể là dấu hiệu phản ánh thay đổi diễn biến của giá kim loại quý này, khiến các nhà đầu tư phải vật lộn để tính toán “giá trị hợp lý” của nó.
Các nhà phân tích cho rằng diễn biến này bắt nguồn từ sự kết hợp giữa việc ngân hàng trung ương mua nhiều vàng - dẫn đầu là Trung Quốc - và các nhà đầu tư vẫn đang đặt cược rằng suy thoái kinh tế của Mỹ sẽ có lợi cho vàng. Ông Marcus Garvey tại ngân hàng Macquarie (Australia) dự đoán rằng giá vàng có thể tăng lên mức 2.100 USD/ounce vào năm 2014 khi nền kinh tế Mỹ giảm tốc.
Bên cạnh đó, Bloomberg cho rằng hoạt động mua vàng đạt kỷ lục của các ngân hàng trung ương đã giúp kim loại này chống chọi được với chính sách thắt chặt tiền tệ trên toàn cầu. Theo khảo sát dự trữ vàng của Ngân hàng Trung ương năm 2023 được Hội đồng Vàng Thế giới công bố gần đây, 24% ngân hàng trung ương có kế hoạch bổ sung thêm vàng vào dự trữ trong 12 tháng tới. 71% ngân hàng trung ương được khảo sát tin rằng mức dự trữ toàn cầu nói chung sẽ tăng trong 12 tháng tới.