Thư ký Hội đồng An ninh quốc gia tối cao Iran Ali Shamkhani phát biểu tại một hội nghị an ninh ở Tehran, Iran. Ảnh: AFP/TTXVN
Cụ thể, ông Shamkhani nhận định Mỹ và các nước châu Âu đã không tuân thủ các nghĩa vụ nêu trong thỏa thuận có tên gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA). Do đó, xét về những tác động kinh tế với Iran và việc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt nhằm vào nước này thì thỏa thuận giờ chỉ còn là vỏ bọc rỗng.
Quan chức này khẳng định Iran sẽ không tiến hành thêm bất kỳ một cuộc đàm phán nào ngoài khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân với "một nước Mỹ không tuân thủ cam kết và một châu Âu thụ động".
JCPOA được ký năm 2015 giữa Iran và Nhóm P5+1 (gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ là Trung Quốc, Pháp, Nga, Anh và Mỹ cùng với Đức). Theo thỏa thuận, Iran hạn chế chương trình hạt nhân đổi lại việc Mỹ và phương Tây dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt nhằm vào nước này. Tuy nhiên, năm 2018, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận JCPOA với lý do còn nhiều điều khoản chưa chặt chẽ, đồng thời áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt Iran. Về phần mình, Tehran cũng thu hẹp dần các cam kết trong thỏa thuận này sau khi các nỗ lực trung gian của châu Âu không thu được kết quả.
Từ tháng 4/2021, Iran và các nước còn lại đã nối lại đàm phán tại Vienna (Áo) để tìm cách khôi phục thỏa thuận, trong đó Mỹ không tham gia trực tiếp mà thông qua vai trò trung gian của Liên minh châu Âu (EU).
Trong cuộc điện đàm với Đại diện cấp cao của EU về chính sách an ninh và đối ngoại, Josep Borrell ngày 14/2, Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian cho rằng các nước phương Tây thiếu nghiêm túc trong việc thực hiện mục tiêu đạt được một thỏa thuận tốt và đáng tin cậy tại Vienna. Điều này khiến các cuộc thảo luận kéo dài một cách không cần thiết.
Ngày 16/2, Ngoại trưởng Iran đã kêu gọi Quốc hội Mỹ ban hành một thông cáo chính trị rằng Washington cam kết sẽ tuân thủ nếu các bên tham gia đàm phán tại Vienna đạt được thỏa thuận nhằm khôi phục JCPOA.
Trả lời phỏng vấn báo Financial Times, ông Hossein Amir-Abdollahian nhấn mạnh đã yêu cầu các nhà đàm phán Iran đề xuất đến các đối tác phương Tây rằng ít nhất các quốc hội hoặc chủ tịch quốc hội của mỗi nước, trong đó có Mỹ, phải đưa ra tuyên bố dưới dạng thông cáo chính trị thể hiện cam kết tuân thủ thỏa thuận đạt được tại Vienna và trở lại tuân thủ JCPOA. Ông tái khẳng định Iran luôn thể hiện rõ các cam kết và các nước còn lại không phải quan ngại về vấn đề này nhưng ngược lại, Tehran chưa cảm thấy có sự đảm bảo, đầu tiên là từ phía Mỹ.